Güncelleme Tarihi:
HÜRRİYET Dünyası, sektörlerin ve şehirlerin bugününü, potansiyellerini, sorunlarını, çözüm önerilerini ve hedeflerini gündeme getirmek amacıyla düzenlediği 2023 Vizyon Toplantıları’nda İstanbul Maden İhracatçıları Birliği’ni (İMİB) ağırladı. Hürriyet Gazetesi Ekonomi Müdür Yardımcısı Sadi Özdemir’in moderatörlüğünde gerçekleşen toplantıya Taş Yapı imzası taşıyan ‘Four Winds’ projesi ev sahipliği yaptı. Toplantıda, maden sektörünün hedefleri, sorunları ve çözüm önerileri konuşuldu. İMİB Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kahyaoğlu ve İMİB Başkan Yardımcısı Rüstem Çetinkaya’nın konuşmacı olarak yer aldığı toplantıda maden sektörünün temsilcileri de görüşlerini paylaştı.
DOĞAL TAŞTA İDDİALIYIZ
Türkiye’nin maden ihracatının şu anda olması gereken yerde bulunmadığını belirten Başkan Kahyaoğlu, ihracatın geçen yıl, 2008’den bu yana ilk kez düşüş gösterdiğini söyledi. Dünya doğal taş pazarının toplam büyüklüğünün yüzde 40 milyar dolar olduğunu hatırlatan Kayaoğlu, “Donya doğal taş pazarının büyüklüğü 5-6 yıl önce yaklaşık 13 milyar dolardı ve hızla büyüdü. Türkiye, 20 milyar dolarlık bu küresel ihracat pazarından zadece 2 milyar dolar pay alıyor. 2014 yılında doğal taş ihracatı 4.1, tüm madenlerde ise yüzde
7.9 düşüş yaşandı. Dünya rezervinin yüzde 40’ının bizde olduğunu düşünürsek ihracat payımızın ne kadar az olduğunu anlarız” dedi.
TEŞVİK VERİLİYOR
İhracatı arttırmak için devletin teşvikleri bulunduğunu belirten Kahyaoğlu, sektör oyuncularının yurtdışında depo açmasının da desteklendiğini dile getirdi. Devletin depo maliyetlerinin yüzde 60’ını karışılayacağını söyleyen Kahyaoğlu, 5 yıl sürecek destek sayesinde maden sektöründeki firmalarının ihracatına büyük katkı sağlanacağını ifade etti. İhracat yapan firmaların yüzde 70’inin 1 milyon doların altında kaldığını belirten Kayaoğlu, bu rakamın üstüne çıkmak için yurtdışı temasları arttıracaklarını ifade etti.
MASRAFLAR ÖDENİYOR
Firmaların uçak biletlerine kadar tüm masraflarının yüzde 75’inin devlet teşviki ile karşılanacağını belirten Ali Kahyaoğlu, “Hedef ülkelere giderek sektörümüzü tanıtacağız. Düşüş gösteren ihracatımızı hak ettiği yere getirmek için çantamızı alıp kapı kapı gezeceğiz. Teşvik kapsamı konusunda İMİB olarak üyelerimize eğitim vermeye de başlayacağız” dedi.
HEDEF 6 MİLYAR DOLAR
Kahyaoğlu, ihracatta yaşanan düşüşü de şöyle açıkladı: “Rusya krizi, Suriye gerilimi ve Çin’deki yolsuzluk gelişmeleri sektörümüzü etkiledi. Çin’de kara paranın inşaatta aklandığı iddiası inşaat sektörünün baskı altına alınmasına yol açtı. Bu nedenle en büyük alıcımız Çin’de pazarımız daraldı. Çin’de düşüş yaşarken ilk kez ABD’de artışa geçtik ve bir nebze olsun Çin’deki açığı telafi ettik.”
2015 yılı için maden ihracatıyla ilgili karamsar bir bakış açısı olduğunu belirten Kahyaoğlu, Türkiye ekonomik verilerinin bir tehlikeye işaret etmediğini ifade etti. 2015 yılında 6 milyar dolarlık ihracat hedeflediklerini belirten Kahyaoğlu, “Hedefimiz zor ama ulaşmak için üzerine gitmeliyiz” dedi.
Mermere talep hızla yükseliyor
DOĞAL taş sektörünün son 20 yıldır yüksek ivme gösterdiğini belirten İMİB Başkan Yardımcısı Rüstem Çetinkaya, Türk mermerlerinin hak ettiğini yeri bulmaya başladığını söyledi. Türkiye’deki çok sayıda yeni gayrimenkul projelerinde inşaat kalitesinin arttığına da dikkat çeken Çetinkaya, “Lüks konutlar, alışveriş merkezleri ve 5 yıldızlı oteller artık doğal taşı tercih ediyor. Geliştiriciler ve mimarlık ofisleri doğal taşa yönelirken, tüketici de daha kaliteli bir yaşam istiyor. Ev alacak kişi kaliteyi hemen ayırt ediyor ve doğal taş bu noktada öne çıkıyor” dedi. Mermerin geçmişten bugüne zenginlik simgesi olduğunu belirten Çetinkaya, mermerde üretici sayısı arttıkça ürünlerin de ekonomik hale geldiğini söyledi. Mermer üreticilerini uyaran ve verilecek servisin önemine dikkat çeken Çetinkaya, istenen çeşitlilik sağlanamaması ve hizmet eksikliği nedeniyle geçmiş yıllarda mermerden uzaklaşıldığını hatırlattı.
3. havalimanında yerli doğal taş kullanılmalı
KAMU binalarında ithal taş kullanılmasını eleştiren Rüstem Çetinkaya, İstanbul’a yapılacak 3. havalimanı projesinde yerli doğal taş kullanılması gerektiğini vurguladı. 3. havalimanında yerli malzeme kullanılması için yüklenici firmalarla görüştüklerini belirten Ali Kahyaoğlu ise “Bize ‘1 milyon metrekare mermer verebilir misin’ diyorlar. Eğer zamanında karar verilirse elbette bunu sağlarız” dedi.
Sorunlar neler?
İhracatta liman sorunu olduğunu belirten İMİB üyeleri üretim ve sonrasında yaşadıklarını sorunları şöyle anlattı; “KDV iadelerini almamız 2 yılı aşıyor. Sektörde vasıflı ve vasıfsız eleman bulma sorunu var. Orman izinlerinde istenen bedeller firmaları çok zorluyor. Metrekaresi 1 liraya satılan yere 3 lira kira ödüyoruz ve bunu her yıl yapıyoruz.”
İlk sırada doğal taş var
2014 yılında en fazla ihraç edilen maden ürün grupları arasında doğal taşlar 7.3 milyon ton ve 2.12 milyar dolarla ilk sırada yer alırken, bu ürün grubunu, 4.5 milyon ton ve 1.39 milyar dolar ile metalik cevherler, 9 milyon ton ve 850 milyon dolarla endüstriyel mineraller, 143 bin ton ve 264 milyon dolarla ferro alyajlar ile diğer ürünlerin ihracatı takip ediyor.