Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE geçtiğimiz hafta aldığı kararla Çin’den ithal edilecek elektrikli araçlara yüzde 40 ilave gümrük vergisi uygulamaya başladı. Böylece uzun yıllardır uygulanan yüzde 10 gümrük vergisine yüzde 40 daha eklendi ve vergi duvarı yükseldi. Karar, en başta Çin yönetimi olmak üzere neredeye tüm Çin medyasını şaşkınlığa uğrattı. Atılan bu adımın “beklenmedik” olduğunun altını çizen Çin Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Gao Feng, Türkiye’den ilgili kararı derhal geri çekmesini istediklerini belirtti. Çin ve Türkiye’nin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi olduğunu hatırlatan Gao Feng, Türkiye’nin DTÖ’nün çizdiği kurallara ve taahütlerine uyması gerektiğini savundu.
TOGG VE BYD ETKİSİ
Çin Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Gao Feng, iki tarafın da sorunlarını uzlaşma yoluyla çözmesi gerektiğine işaret ederken, Çinli ticaret uzmanları da kararın çok ağır olduğuna yönelik açıklamalar yaptı. China Military haber sitesine konuşan uzmanlar, Türkiye’nin kararını değiştirmediği takdirde benzer yaptırımlarla karşı karşıya kalabileceğini belirtti. Öte yandan, Türkiye’nin aldığı yüzde 40 ilave gümrük vergisi kararı, birçok haber portalı tarafından da kapsamlı bir şekilde analiz edildi. Çinli uzmanlar, Türkiye’nin attığı bu ‘sürpriz’ adımın sebeplerini iki temel nedene bağladı; yerli otomobil Togg’u korumaya almak ve BYD’nin Türkiye pazarına açılma kararı.
TOKAT BENZETMESİ
Ülkenin önde gelen haber ve otomotiv sitelerinin büyük çoğunluğu yüzde 40 ilave gümrük vergisi kararının bu iki nedenle hazırlandığına yönelik mesajlar verdi. Şangay merkezli medya şirketi CnEVPost’ta yer alan bir haberde ise 2022 yılında Türkiye’deki elektrikli araç satışlarının üç kat arttığı hatırlatıldı.
Büyüyen pazarın Çinli otomotiv üreticilerinin ilgisini çektiği belirtilen bu haberde, Türkiye’nin aldığı kararın Togg’un piyasaya çıkmadan hemen önce ve Çinli elektrikli araç devi BYD’nin ALJ Türkiye distribütörlüğünde bu pazara gireceğini açıklamasından hemen sonra yapıldığının altı çizildi. Bazı internet siteleri ise Türkiye’nin aldığı ilave gümrük vergisi kararını “Türk Tokadı” başlığıyla verdi.
FABRİKA İÇİN ALTERNATİF MACARİSTAN
ÇİN Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Gao Feng’in mesajlarının ardından ülkedeki birçok haber sitesi konuyu tartışmaya başladı. Ülkenin teknoloji portallarından NetEase’de detaylı bir analiz yapıldı. Analizde, elektrikli araçlar alanında en büyük ve rekabetçi iki markanın ABD’li Tesla ve Çinli BYD olduğunun altı çizildi. Türkiye’nin ilave gümrük vergisi kararının BYD’nin Türkiye pazarına girmek üzere çalışmalara başladığını duyurmasının hemen sonra alınmasının tesadüf olmadığı belirtildi. Ayrıca, Türkiye’nin yerli otomobili Togg’u korumasının doğal ancak sert bir tepki olabileceği de ifade edildi. Öte yandan, birçok analizde BYD’nin tıpkı Çinli pil üreticisi CATL gibi Macaristan’a bir fabrika kurması gerektiğine de işaret edildi.
NE OLMUŞTU
Geçtiğimiz hafta Resmi Gazete’de yayımlanan kararla Çin’den ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 40 ilave gümrük vergisi getirilmişti. Böylece, halihazırdaki yüzde 10’luk gümrük vergisiyle birlikte araç başına yansıyacak toplam vergi tutarı yüzde 54’e yükselmişti. Bu karar, elektrikli araçlar alanında dünyanın en büyük iki markası ABD’li Tesla’yı ve Çinli BYD’yi doğrudan etkiledi. Tesla, Çin’de ürettiği Model 3’ü henüz Türkiye’de satışa sunmadan yüksek vergilerle karşılaştı. İddialı BYD markası da henüz Türkiye pazarına araçlarını çıkarmadan ilave gümrük vergisi kararını almış oldu.