Türk-İş: Açlık sınırı 730, yoksulluk sınırı 2 bin 377 YTL

Türk-İş Araştırma Biriminin yirmi bir yıldan bu yana her ay düzenli olarak hesapladığı “açlık ve yoksulluk sınırı” araştırmasının Ağustos ayı sonuçları açıklandı. Buna göre dört kişilik bir ailenin yeterli beslenebilmek için bir ay boyunca yapması gereken asgari harcama tutarını gösteren açlık sınırı Ağustos ayında 11.84 YTL artarak 729,83 YTL’ye, ailenin diğer gereksinimleriyle birlikte yapması gereken aylık toplam harcamayı gösteren yoksulluk sınırı da 2 bin 377,30 YTL’ye ulaştı. Söz konusu tutarlar, bir yıl öncesine göre yüzde 16.28 oranında artış gösterdi.

“RAMAZAN AYI FIRSAT AYI”

Türk-İş açıklamasında, “Bazı üretici ve satıcılar için Ramazan ayı fırsat ayı oldu” denildi. Dar ve sabit gelirli kesimlerin yokluk ve yoksulluklarının, özellikle “Ramazan ayında” daha da hissedilir olduğuna işaret edilen açıklamada, sosyal devlet anlayışının ortadan kaldırılmak, sosyal yardım uygulamalarının yaygınlaştırılmak istendiği bir ekonomik ve sosyal yapının egemen kılındığı ifade edildi. Açıklamada, “Çaresizlik, ülkemizdeki dar gelirli ve ihtiyaç sahibi milyonlarca kişinin yaşam koşullarını daha da ağırlaştırıyor. Mağdur olanlar, mağdur edenlerden durumlarını düzeltecek uygulamaları bekliyor. Ramazan ayı ile yaygınlaşacak gıda yardımları toplumsal dayanışmanın güzel bir örneği olarak önümüzdeki günlerin gündemini oluşturacak” denildi.

TÜİK’İN 255 YTL’LİK AÇLIK SINIRI

Türk-İş açıklamasında, devletin resmi istatistik kurumunun, Dünya Bankası tarafından benimsenen metodolojiye

dayanarak, 2008 yılı tahmini değerlere göre dört kişilik bir ailenin açlık sınırını 255 YTL ve yoksulluk sınırını 660 YTL olarak hesapladığına dikkat çekilerek, “Diğer bir ifadeyle, devletin resmi rakamlarına göre, günde 2,12 YTL ile bir kişi karnını doyurabilmektedir. Kira, ulaşım, elektrik, su, yakıt, giyim, sağlık ve benzeri diğer harcamalar da dikkate alındığında, devletin resmi hesaplamalarına göre, bir kişiye

günlük 5,50 YTL yetmektedir” değerlendirmesinde bulunuldu.

Açıklamada, şöyle denildi:

“Açlık ve yoksulluk sınırının tespitinde uygulanan yöntemler, tüketim kalıpları, fiyat değimleri ve kalori değerleri farklılık göstermektedir. Nitekim devletin aynı resmi kurumu, 2007 sonu itibariyle bir işçi için ele geçen asgari ücretin 645,09 YTL olması gerektiğini hesaplamıştır. Aynı hesaplama yöntemiyle TÜRK-İŞ tarafından bulunan tutar

ise 670,60 YTL ile neredeyse aynı düzeyde olmuştur.

TÜRK-İŞ’in hesaplamalarına göre; dört kişilik ailenin sadece beslenmesi için geçen yılın aynı ayına göre 102,18 YTL daha fazla harcama yapması gerekmektedir. Diğer zorunlu

harcamalar da eklendiğinde, bir yıl öncesine göre yapılması gereken ek harcama tutarı 332,83 YTL olmaktadır. Bugünlerde bazı işverenler tarafından uygulamadan kaldırılması talep edilen asgari ücrette son bir yılda yapılan artış ise -asgari geçim indirimi dahil-sadece 84,11 YTL’dir.”

GIDA FİYATLARINDAKİ ARTIŞLAR

Türk-İş’in gıda harcaması çalışmasına temel aldığı beslenme kalıbındaki bazı ürünlerin fiyatlarında Ağustos 2008 itibariyle gözlenen değişim ise şöyle:

- Süt, yoğurt, peynir grubunda; süt fiyatı bu ay yüzde 21,94 oranında arttı. Yoğurt fiyatı geçen aya göre değişmezken peynir fiyatında yüzde 7,26 oranında artış görüldü. Bu grubun gıda harcaması toplam tutarına etkisi 9,77 YTL artış yönünde oldu.

- Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat gibi ürünlerin bulunduğu grupta; et kilogram fiyatı 1 YTL artmış, sakatat fiyatı aynı kalırken, tavuk ve yumurta fiyatı (sırasıyla yüzde 12 ve yüzde 25 oranında) arttı. Geçen aylarda olduğu gibi

genelde kültür balık ürünlerinin tezgâhta ağırlıklı olması nedeniyle, bu ürün grubunun payı azaldı. Bakliyat ürünleri (kuru fasulye, nohut, yeşil ve kırmızı mercimek, barbunya) fiyatı bu ay değişmedi. Ancak, bu grubun toplam harcamaya etkisi, özellikle et, tavuk ve yumurta fiyatındaki artış nedeniyle 14,53 YTL tutarında oldu.

- Meyve-sebze bu ay mutfak harcamasının daha da yükselmesini engelleyen temel harcama grubunu oluşturdu. Genelde diğer gıda ürünleri fiyatlarında görülen artış, bir anlamda bu gruptaki fiyat gerilemesi ile toplam harcama tutarında gerilemeye neden oldu. Ortalama olarak geçtiğimiz ay meyve sebze kilogram fiyatı 1,93 YTL olarak hesaplanmışken ay 1,87 YTL’ye geriledi. Bu gerilemede meyve fiyatlarının olumlu etkisi söz konusu oldu. Bu ay ortalama kilogram fiyatı sebzede 1,96 YTL ve meyvede 1,69 YTL olarak hesaplandı. Hesaplamada -her zaman olduğu gibi- pazarda yoğun olarak bulunan ve satılan ürünler temel alındı. Bu grubun gıda harcaması toplam tutarına etkisi 9,60 YTL azalma yönünde oldu.

- Ekmek, pirinç, un gibi ürünlerin bulunduğu grupta; ekmek, pirinç, bulgur, un, makarna fiyatı değişmezken irmikte yüzde 20,71 oranında artış hesaplandı. Bu grupta meydana gelen fiyat artışı toplam harcama tutarını az etkiledi.

- Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı ve zeytinyağı fiyatı değişmedi, margarin fiyatı artarken ayçiçeği yağı fiyatı yüzde 13,07 oranında geriledi. Siyah ve yeşil zeytin ortalama fiyatı biraz yükseldi. Baharat (kimyon, nane, karabiber, vb) ürünleri fiyatı değişmez iken, yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ay çekirdeği v.b.) ürünlerinden fındık ve fıstığın fiyatı, bazı yerlerde uygulanan kampanyaya bağlı olarak düştü. Bal, reçel, pekmez, şeker, tuz, salça, çay ve ıhlamur fiyatı bu ay genelde aynı kaldı. Bu grubun toplam

harcama tutarına etkisi 5,73 YTL azalma yönünde oldu. Bütün bu fiyat değişmelerinin etkisiyle gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) önceki aya göre 11,84 YTL arttı.