Türk bankacılık sektörü karı 2017'de 49 milyar lira oldu

Bankacılık düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), 2017 yılı Aralık ayı Türk bankacılık sektörü temel göstergelerini açıkladı. Buna göre; Türk bankacılık sektöründe Aralık 2017 itibarıyla; 33 mevduat, 13 kalkınma yatırım ve 5 Katılım Bankası olmak üzere toplam 51 banka faaliyet gösteriyor. Bankacılık sektörünün bir önceki çeyreğe göre (Eylül 2017) şube sayısı 78 adet azalmış, personel sayısı bin 392 kişi azalmıştır.

Aralık 2017 dönemi itibarıyla şube sayısı 11 bin 585 adet ve personel sayısı 208 bin 280 kişi oldu.
Bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü Aralık 2017 döneminde bir önceki çeyreğe göre yüzde 6,7 artarak 3 trilyon 258 milyar TL olarak gerçekleşti. Aralık 2017 döneminde bilanço dışı kalemlerden bir önceki çeyreğe göre; gayrinakdi krediler yüzde 6,4 Türev finansal varlıklar ise yüzde 1,9 arttı.

Türk bankacılık sektörünün aktif büyüklüğünün GSYH'ye oranı 2016 yılsonu itibarıyla 1,05 olarak gerçekleşti. Bilanço içerisindeki yabancı para varlıkların toplam varlıklara oranı yüzde 39, toplam yabancı para yükümlülüklerin toplam yükümlülüklere oranı yüzde 47 olarak gerçekleşti.

Yabancı para kredilerin toplam krediler içerisindeki payı yüzde 33, yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı da yüzde 44 oldu. Toplam varlıklar içerisinde kredilerin payı yüzde 65, menkul kıymetlerin payı yüzde 12 ve zorunlu karşılıkların payı yüzde 7 olarak gerçekleşti. Mevduat yüzde 53 pay ile toplam yükümlülükler içerisinde en büyük paya sahipken, bankalara borçlar kaleminin payı yüzde 20 ve repodan sağlanan fonların payı yüzde 3 olarak kaydedildi. Özkaynakların toplam yükümlülükler içerisindeki payı ise yüzde 11 olarak hesaplandı.

Aralık 2017 dönemi itibarıyla gayrinakdi kredilerin büyüklüğü 658 milyar TL olarak gerçekleşti. Gayrinakdi krediler içerisinde teminat mektupları yüzde 73 ile en büyük paya sahipken akreditif kredilerin payı yüzde 14 oldu.

TÜREV FİNANSAL VARLIKLAR

Aralık 2017 dönemi itibarıyla türev alım tutarı 1 trilyon 269 milyar TL, türev satım tutarı 1 trilyon 273 milyar TL olarak gerçekleşti. Bilanço dışında yer alan türev işlemlerin yüzde 52'si swap para işlemlerinden, yüzde 25'i swap faiz işlemlerinden ve yüzde 9’u vadeli döviz işlemlerinden oluştu.

Mevduatın krediye dönüşüm oranı Aralık 2017 dönemi itibarıyla 1,16 olarak gerçekleşti. Bilanço dışı yabancı para pozisyonu 184 milyar TL fazla, bilanço içi yabacı para pozisyonu 182 milyar TL açık pozisyonda olup, yabancı para net pozisyonu 2 milyar TL fazla pozisyonda oldu.

KARLILIK

Bankacılık sektörünün gelir tablosunda faiz geliri 247 milyar TL ve faiz gideri 134 milyar TL olarak gerçekleşti. Aralık 2017 dönemi itibarıyla Türk bankacılık sektörünün net dönem kârı 49 milyar TL oldu. Aralık 2017 dönemi net kârı, 2016 yılının aynı dönemine göre kamu, yerli özel ve yabancı banka gruplarında arttı.

Bankacılık sektörünün özkaynak kârlılığı geçen yılın aynı dönemine göre kamu, yerli özel ve yabancı banka gruplarında artış gösterdi. Bankacılık sektörünün Aralık 2017 dönemi aktif kârlılığı geçen yılın aynı dönemine göre arttı.

KREDİLER

Aralık 2017 döneminde, toplam kredi tutarı 2 trilyon 98 milyar TL olup, söz konusu tutarın 1 trilyon 414 milyar TL’si Türk parası kredilerden, 684 milyar TL’si yabancı para kredilerden oluştu.

Kredilerin içerisinde ticari ve kurumsal kredilerin payı yüzde 52, KOBİ kredilerinin payı yüzde 23 ve tüketici kredilerinin (kredi kartları dahil) payı yüzde 25 oldu. Aralık 2017 döneminde; ticari ve kurumsal krediler 1 trilyon 97 milyar TL, KOBİ kredileri 513 milyar TL ve tüketici kredileri ve kredi kartları 488 milyar TL olarak gerçekleşti.

Toplam krediler içerisinde, toptan ticaret ve komisyonculuk sektörünün payı yüzde 9,02, inşaat sektörünün payı yüzde 8,64 oldu. İşletme sınıflarına göre KOBİ kredilerinde bir önceki çeyreğe göre artış gerçekleşti.

Aralık 2017 döneminde bireysel kredi kartlarının toplamı bir önceki çeyreğe göre artış göstererek 91 milyar TL olarak gerçekleşti. Konut kredileri tutarı 192 milyar TL, ihtiyaç ve diğer tüketici kredileri tutarı 199 milyar TL seviyesinde oldu.

Bireysel krediler içerisinde ihtiyaç ve diğer tüketici kredilerinin payı yüzde 41, konut kredisinin payı yüzde 39 ve kredi kartlarının payı ise yüzde 19 olarak gerçekleşti. Bireysel kredi kartı tutarı, Aralık 2017 döneminde bir önceki çeyreğe göre arttı.

Aralık 2017 dönemi itibarıyla takipteki kredilerin (brüt) tutarı 64 milyar TL oldu. Bankacılık sektöründe kredilerin Takibe Dönüşüm Oranı (TDO) Aralık 2017 döneminde yüzde 2,96 olarak gerçekleşti. Sektörel krediler içerisindeki takibe dönüşüm oranları; toptan ticaret ve komisyonculukta yüzde 4,36, inşaat sektöründe yüzde 3,46 ve parekende ticaret ve kişisel ürünler sektöründe yüzde 3,80 olarak gerçekleşti.

Tüketici kredilerinin (bireysel kredi kartları dâhil) takibe dönüşüm oranı Aralık 2017 döneminde bir önceki çeyreğe göre düşüş göstererek yüzde 3,46 olarak gerçekleşti.

Menkul kıymetler
Menkul kıymet toplamı 402 milyar TL olup bir önceki çeyreğe göre artış gösterdi. Menkul kıymetlerin yüzde 67’si devlet tahvili, yüzde 23’ü hazinece ihraç edilmiş Eurobond ve yüzde 4’ü sukuktan oluştu.

MEVDUAT

Toplam mevduatın, 954 milyar TL’si TP Mevduat/Katılım fonlarından, 732 milyar TL’si Döviz Tevdiat Hesabı/Katılım Fonlarından ve 24 milyar TL’si kıymetli maden hesaplarından oluştu. Mevduatın yüzde 56’sı TP Mevduat/Katılım fonlarından, yüzde 43’ü Döviz Tevdiat Hesabı/Katılım Fonlarından ve yüzde 1’i kıymetli maden hesaplarından oluştu.

Mevduatın yüzde 59’u gerçek kişi mevduatından oluşurken, ticari ve diğer kuruluşlar mevduatının payı yüzde 36 ve resmi kuruluşlar mevduatının payı yüzde 5 oldu. Açılış vadelerine göre, toplam mevduat içerisinde vadesiz mevduattın payı yüzde 21 ve 1-3 ay arası mevduatın payı yüzde 53 olarak hesaplandı.

Bankalara borçlar ve repo
Aralık 2017 dönemi itibarıyla bankalara borçlar kalemi 34 milyar TL Türk parası, 441 milyar TL yabancı para olmak üzere toplam 475 milyar TL oldu. Repo işlemlerinden sağlanan fon tutarı Aralık 2017 döneminde bir önceki çeyreğe göre artarak 99 milyar TL olarak gerçekleşti.

Türk bankacılık sektörünün sermaye yeterliliği oranı Aralık 2017 döneminde yüzde 16,87 olarak gerçekleşti. Banka sahiplik grupları ayrımında yabancı banka grubunun sermaye yeterliliği standart oranı yüzde 24,40 olup sektör ortalamasının üzerinde oldu.

Fonksiyon grupları ayrımında sermaye yeterlilik oranları mevduat, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarında sırasıyla yüzde 16,46; yüzde 16,98 ve yüzde 23,59 olarak gerçekleşti. Sermaye yeterliliği hesaplamasında, risk ağırlıklı varlıkların yüzde 90’ı kredi riskine esas tutardan, yüzde 8’i operasyonel riske esas tutardan ve yüzde 2’si piyasa riskine esas tutardan oluştu.