Turizmde doluluk ve fiyat birlikte düşüyor

Son yılların en kötü sezonunu yaşayan Türk turizminde kan kaybı sürüyor. Güney'de otellerin doluluk oranları yüzde 55'e kadar gerilerken, turistik tesisler müşteri çekebilmek fiyatlarında ikinci kez indirim yapmaya başladı.

Turizm Bakanı İbrahim Gürdal'ın gelen turist sayısında sadece 15 bin kişilik gerileme olduğunu söylemesine rağmen, Ege ve Akdeniz'deki turistik tesislerdeki doluluk oranı yüzde 55'e kadar indi. Hızla gerileyen doluluk oranı karşısında, turistik tesislerde ikinci indirimler başladı. Yunanistan'ın devalüasyon yapması nedeniyle nisan ayı rezarvasyonlarında yüzde 12 ile 15 arasında fiyat kıran seyahat acentaları ve oteller sezonu kurtarmak için ikinci kez indirime gittiler. Yerli turistlere yönelen seyahat acentaları, 7 gün konaklayıp 6 günlük ücret ödemeden, ücretsiz ulaşıma kadar temmuz ve ağustos kampanyalarını arka arkaya uygulamaya başladı.

KİM NE YAPIYOR ?

Bazı seyahat acentaları 7 gece kal 6 gün parası kal sloganı ile indirim uyguluyor. Örneğin Duru Turizm, Bodrum Tatil Köyü'nde 90 milyona 7 gece konaklayanlardan 6 günlük ücret alıyor.

Duru Turizm ile Fethiye'deki Club Lykra World tatil köyüne gideceklere uçak ve otobüs ile ulaşım ücretsiz sağlanıyor.

Diren Tur, 11 Temmuz tarihine kadar kayıt yaptıranlara ulaşımı ücretsiz olarak sağlalıyor ve dört taksitte ödeme kolaylığı sunuyor.

Jokey Tur'da THY ile Venedik, Floransa, Roma'ya gideceklere yüzde 10 indirim var. Turlar 17 Temmuz ve 10 Ağustos tarihlerinde gerçekleştirelecek.

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Genel Sekreteri Çetin Gürcün, Gürdal'ın turist sayısının sadece 15 bin azaldığı şeklindeki sözlerinin birkaç ay önceki veri olduğunu söyledi. Gürcün, ‘‘Krizin farkına varılmazsa ve sektör desteklenmezse 1999 yılı da kaybedilecek’’ diye konuştu.

Plan Tours Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kurtoğulları ise Bakan Gürdal'ın turizmcilere kızmak yerine tanıtım için gerekli fonların sektöre aktarılması için mücadele etmeseni istedi.

Sorularla turizm

Turist sayısındaki düşüş sadece 15 bin mi?

- Hayır. Türkiye'yi toptan ziyaret eden turist ile tatil amaçlı gelenleri birbirinden ayırmak gerekiyor. Almanya ağırlıklı olmak üzere Türkiye'ye her yıl 5,5-6 milyon civarında turist geliyordu. Türkiyeye gelen turistin yüzde 50'sini oluşturan Almanya'dan gelen turist sayısında, bu yıl yüzde 25 düşme var. Avusturya yüzde 22, İskandinav ülkelerindeki düşüş ise yüzde 40 civarında. Buna ilave olarak Charter sefer yapan firmalar Nisan'da koltuk sayısını yüzde 25 düşürdü.

Düşüşe neden ne?

- Avrupa'daki büyük tur şirketleri beş Alman bankasının hakimiyetinde. Bunlar Türkiye'ye turist göndermek yerine, seferlerini Yunanistan, İspanya ve İtalya ile Hırvatistan'a kaydırdı. Buna da Almanya ile son dönemde Türkiye'nin arasında yaşanan siyasi kriz neden oldu. Avrupa Topluluğu üyesi ülkelerin bazı sosyal harcamaları disiplin altına alındı. Topluluk üyesi ülkelerin de topluluk içinde tatil yapmalarına kolaylıklar getirildi. İspanya ve Yunanistan paralarının değerini düşürdü. Ayrıca Yunanistan, İtalya ve İspanya uçaklardan aldığı konma ve konaklama ücretlerini aşağı çekerken, turistlerden alınan ayakbastı parasını da düşürdü. Ayrıca tesisler için de KDV indirimi yaptı. Bu üç ülkede uçakların konma ve konaklama bedelleri karşılaştırıldığında, Türkiye yüzde 7 oranında daha pahalı.

Yunanistan Türk turizmini nasıl etkiledi?

- Yunanistan'ın hava sahasını kullandırmaması da ayrı bir yük getirdi. Avrupa'daki bir tur şirketinin Rodos'daki bir yatak ile ve Bodrum'u aynı fiyattan satması gerekiyor. Ancak Yunanistan hava sahasını kullandırmadığı için, Bodrum'dan 25 mil uzaklıktaki Rodos'a göre bir uçak Avrupa'dan Bodrum'a 40 dakika daha geç ulaşıyor. Bu da 170 kişilik bir uçakta bu 7 bin dolarlık ek maliyet getirir.

Türkiye Avrupa'da turizm reklamını yapabildi mi?

- Yunanistan bu yıl 100 milyon dolarlık turizm reklam harcaması yaparken, geçmiş yıllarda 17,5 milyon dolarlık turizm reklam harcaması yapan Türkiye, bu sene 4,5 milyon dolarla yetindi.

Türkiye'nin beklenen kaybı ne?

- Şuan için beklenen 600-700 bin turist ile bir milyar dolar civarında mali kayıp.

Ne önlem alınmalı?

- Türkiye'ye uçan etkin havayolu şirketlerinin üst düzey yöneticileri ile etkin tur operatörlerinin etkin yöneticileri davet edilir. Ayakbastı ve uçakların konma konaklama bedelleri düşürülür. KDV indirimi yapılır. Bunların Türkiye'ye maliyeti 100 milyon dolar civarında. Ayrıca tesisler bir fiyat indirdi mi, gelecek yıllarda onu yukarı çekmek çok zor olur. Ayrıca Türkiye'ye turist taşıyan özel havayolları da azalan turist sayısı dolayısıyla uçak azaltımına gidebilir. Bunların yeniden uçak sayılarını arttırmaları da kolay olmaz. Bu da geleceğe darbe vurur.