Tur teknelerine büyük şok
Güncelleme Tarihi:
DENİZ yoluyla yolcu taşıma sözleşmesinde ’zorunlu sigorta’ priminin yükseltilmesi, turizmde önemli gelir kaynağı olan mavi tur ve günü birlik turları vuruyor. Denize elverişlilik belgesi almak için daha önce yolcu kapasitesi, tur güzergahı ve süresine göre 60 lirayla 3 bin lira arasında prim ödeyen tur teknesi sahipleri, bu değişiklikle 60 bin lirayla 200 bin lira ödemekle karşı karşıya kaldı. Sezonun başlamasına günler kala Bodrum’da tek bir tekne sahibi bile sigorta poliçesi ibraz edin denize uygunluk belgesi için başvurmazken, Liman Başkanı Nihat Tozman, "Şu ana kadar belge alan tekne yok. Bakanlığa durumu bildirdik" dedi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun ’deniz yoluyla yolcu taşıma sözleşmesinin’ zorunlu sigorta bölümünde yer alan 1259’uncu maddesi, 12 Ocak 2011 tarihinde değiştirildi ve geçen yıl temmuz ayında yürürlüğe girdi. Geçen yaz sezonunda faaliyet gösteren mavi tur ve günübirlik tur tekneleri bu tarihten önce sigorta yaptırıp, denize elverişlilik belgelerini aldığından değişiklikten etkilenmedi.
Bu yıl sezon öncesi belgelerini yenilemek için Liman Başkanlığı’na başvurmaya hazırlanan tekne sahipleri şoke oldu. Türk Ticaret Kanunu’nda, deniz yoluyla yolcu taşıma sözleşmesinin zorunlu sigorta bölümünde, ’12’den fazla yolcu taşımak için ruhsat almış bir gemi ile yolcu taşındığı takdirde, taşımanın tamamını veya bir kısmını üstlenen veya gerçekleştiren bütün taşıyanlar, yolcuların ölümünden veya yaralanmalarından doğabilecek sorumluluklarına karşı sigorta yaptırmakla yükümlüdürler. Zorunlu sigorta bedelinin tavanı her kaza için kişi başına 250 bin SDR’den (Özel Çekme Hakkı) az olamaz’ maddesi nedeniyle denizcilerin önüne, büyük rakamlara ulaşan sigorta primi çıktı.
’BU SİGORTAYI YAPACAK ŞİRKET BULAMADIK’
Deniz Ticaret Odası Bodrum Şubesi Başkanı Gündüz Nalbantoğlu ile Yönetim Kurulu üyeleri Arif Koşar ve Tunç Kurtluoğlu, kanunun ilgili maddesinin bir an önce düzeltilmesi gerektiğini, aksi takdirde bunun mavi yolculuğun sonu olacağını söyledi.
Gündüz Nalbantoğlu, bu madde kapsamında belirtilen rakama hiçbir deniz aracı sahibinin sigorta yaptıramayacağını, yaptırabileceklerin de bu teminatı verebilecek sigorta şirketi bulamayacaklarını söyledi. Nalbantoğlu, "Eğer bu hata düzeltilmezse denizcilik sektörü biter. İstenilen kişi başına 250 bin SDR’lik rakam bugünün kuruyla 680 bin liradır" dedi.
Bodrum’da yılda en az 60 bin turistin günübirlik tur ile mavi yolculuk yaptığını belirten Nalbantoğlu, "12 kişiyi aşan tekneler için istenen sigorta şu anda Türkiye’de yapılamıyor. Yaptığımız araştırmalara göre bu tür yüksek bedelde sigorta poliçesi yapabilen bir sigorta şirketi yok. Liman başkanlıklarına başvuran denizciler, bu sigortayı yaptıramadıklarından Yola Elverişlilik Belgelerini alamıyor. Yüzlerce tekne limanda bağlı kalacak" diye konuştu.
’YASA ACİL DEĞİŞTİRİLMELİ’
Deniz Ticaret Odası Bodrum Şubesi Yönetim Kurulu üyesi ve aynı zamanda Bodrum Su Sporları ve Cankurtarma Derneği Başkanı Arif Yılmaz da bu yasa ile Ege ve Akdeniz kıyılarındaki deniz turizmi ve mavi yolculuğun durma noktasına geleceği ve turizm sezonu öncesinde büyük sıkıntılar yaşanacağı görüşünü belirtti. Yılmaz şunları söyledi:
"Bu yasa mavi yolculuğu ve günübirlik turlarla turist taşımacılığını bitme noktasına getirir. 12 kişiden fazla yolcu taşıyan tüm gemiler, yolcu başına 250 bin SDR’lik sorumluluk sigortasını gemi üzerinde bulundurmakla yükümlü kılınıyor. Geçen yıl 12 kişi taşıyan ve değeri 200 bin lira olan bir yolcu teknesi yaklaşık 2- 3 bin lira poliçe bedeli öderken, bu yıl bu rakam 12 kişilik tekne için 8 milyon 160 bin lira üzerinden yapılacak. Bodrum’da deniz turizminde 2 bin 500’e yakın tekne bulunduğu düşünülürse, 20 trilyon 400 milyon lira üzerinden sigorta poliçesi yapılmak zorunda kalınacak ki bunu yapacak sigorta şirketi Türkiye’de yok. Bir tekne sahibi veya işletmenin bu poliçelerin primlerini ödemesi mümkün değil, yasa acil çekilmeli ve değiştirilmeli."
60 BİN- 200 BİN LİRA ARASI ÖDEME GEREKİYOR
Era Yatçılık Yönetim Kurulu Başkanı kaptan Erman Aras da tekne sahiplerine dayatılan sigorta poliçesinin akıllara durgunluk verecek kadar şaşırtıcı olduğunu söyledi. Erman Aras şöyle dedi:
"Geçtiğimiz yıla kadar Deniz Yolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası yaptırıp 60- 300 lira arası ücretler ödenirken, bu yıl bu rakamlar birden 60 bin- 200 bin liralara çıktı. Belki daha da fazlası var. Bugün itibarıyla Bodrum’da bu sigortayı yaptıran tekne yok. Bakanlığın bir an önce bu yasada gerekli ve anlamlı, adaletli düzenlemeyi yapmasını bekliyoruz, aksi takdirde deniz turizmini zor günler bekliyor."
SİGORTACILAR DA ŞAŞKIN
Bodrum’da 25 yıldır sigorta şirketlerinin acenteliğini yapan şirketin sorumlu müdürü Kadir Özvezneci rakamları duyunca şaşırdığını belirterek şu açıklamayı yaptı:
"Geçen yıl günübirlik yolcu taşıyan teknelere 60- 400 lira ödemeli sigorta poliçesi hazırlıyorduk. Bu yıl hazırlanan bir tane poliçe bile yok. Çünkü rakamların çok yüksek ve uçuk olduğu bir poliçeyi bırakın bir ilçedeki acenteler, şirketlerin bölge müdürlükleri bile yapamaz. Bakanlık yaptığı yanlışın farkına varmalı. Zira çok uçuk bir şekilde aniden yükselen sigorta poliçelerini yaptıracak denizci bulunmaz."
LİMAN BAŞKANI: BELGE ALABİLEN TEKNE YOK
Bodrum Liman Başkanı Nihat Tozman da yılın başından itibaren yasada belirtilen SDR’ye uygun sigorta poliçesini getirmeyen tekne işletmecileri, kaptan veya sahiplerine denize elverişlilik, yani limandan çıkış belgesi veremediklerini anlattı.
Nihat Tozman, "Bakanlığa yaşanan sıkıntıyı ilettik, teknecilerin sorunlarını anlattık. Bakanlık şu anda bunun üzerinde gerekli çalışmayı yapıyor. Biz sadece yasayı uygulamakla yükümlüyüz, ancak sigorta poliçelerinin bu kadar yüksek olması nedeniyle bugüne kadar bizden bu belgeyi alabilen tekne yok" diye konuştu.