Oluşturulma Tarihi: Şubat 03, 2006 00:00
Danıştay, Tüpraş’ın yüzde 51 hissesinin Koç-Shell konsorsiyumuna satışı konusunda ’yürütmeyi durdurma’ kararı verirken, bu hisselerin blok satış yolu ile özelleştirilmesi için istenen yürütmeyi durdurma talebini reddetti. Koç ve Shell’in Danıştay’ın bu kararına itiraz hakkı bulunmuyor.
DANIŞTAY İdari Dava Daireleri Kurulu, Tüpraş’ın yüzde 51’lik hissesinin
Koç-Shell Ortak Girişim Grubu’na 4 milyar 140 milyon dolara satışını durdurdu. Petrol-İş Sendikası’nın temyiz itirazını kabul eden Kurul, Tüpraş’ın yüzde 51’lik hissesinin blok satışına ilişkin ihale şartnamesi ve ihale komisyonu kararının yürütmesini durdurdu. Ancak Kurul, "Tüpraş’ın yüzde 51 oranındaki kamu hissesinin blok satış yoluyla özelleştirilebileceğine" karar verdi. Bu konudaki yürütmeyi durdurma talebini reddetti.
KILPAYI OYÇOKLUĞU:
29 üyeli Kurul’un, kılpayı ve oyçokluğu ile "yürütmeyi durdurma" kararı verdiği öğrenildi. Kararın yazımı tamamlanınca, Petrol-İş ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na (ÖİB) tebliğ edilecek. Bu aşamadan sonra bir itiraz hakkı da yok. "Yürütmeyi durdurma" kararına karşı esastan verilen kararların aksine "Karar düzeltme yolu" kapalı bulunuyor.
İKİ YÜRÜTMEYİ DURDURMA:
Kurul, Tüpraş’ın yüzde 51 oranındaki kamu hisselerinin blok satış yoluyla özelleştirilmesine ilişkin 29 Nisan 2005 tarihli ihale şartnamesinin yürütmesini durdurdu. Kurul, ayrıca, Tüpraş’ın yüzde 51 oranındaki kamu hisselerinin blok satış yoluyla özelleştirmesine ilişkin yapılan ihaleyi sonuçlandıran 12 Eylül 2005 tarihli "İhale Komisyonu kararının" da yürütmesinin durdurulmasına da karar verdi.
ÖZELLEŞTİRMEYE VİZE: Ancak Kurul, Tüpraş’ın yüzde 51 oranındaki kamu hisselerinin blok satış yoluyla özelleştirilmesine ilişkin 6 Nisan 2005 tarihli Özelleştirme Yüksek Kurulu kararının yürütmesinin durdurulması isteminin reddine yönelik itirazı yerinde görmedi ve reddetti.
ÖZELLEŞTİRMEYE AYKIRI:
Kurul’un, ihale şartnamesindeki bazı hükümlerin Özelleştirme Yasası’nın hükümlerine aykırı olduğuna, bunun sonucunda yapılan ihalenin yasaya aykırı olduğuna dikkat çektiği belirlindi. Danıştay 13. Dairesi, Petrol-İş’in Tüpraş ihale şartnamesi, ihale komisyonu kararı ve Özelleştirme Yüksek Kurulu kararının iptaline ilişkin açılan üç davada da, yürütmeyi durdurma istemlerini oybirliği ile reddetmişti. Daire, Tüpraş’ın satışına vize vermişti. Kararda, Tüpraş’ın özelleştirilmesinin 4046 sayılı Özelleştirme Yasası’ndaki ilkelere uygun yapıldığı, "Ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak" amacına uygun biçimde, "devletin sahip olacağı imtiyazlı hakları" da belirleyerek tesis edildiği vurgulanmıştı. Kararda, satış işleminde "hukuka aykırılık bulunmadığı" belirtilmişti.
ŞİMDİ NE OLACAK:
Kurul’un bu kararının ardından, Danıştay 13.
Dairesi, her üç işlemin iptali istemini esastan karara bağlayacak. Daire’nin esasa ilişkin vereceği kararın da temyiz edilmesi halinde dosya Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nda görülecek.
Hisse devir işlemi 26 Ocak’ta tamamlanmıştı
TÜPRAŞ’ın yüzde 51’lik bölümünün Koç-Shell Ortak Girişim Grubu’na satışına ilişkin "Hisse Devir Sözleşmesi" 26 Ocak’ta imzalandı. Sözleşme imzası öncesinde Tüpraş’ın yüzde 51’lik bölümünün özelleştirilmesine ilişkin ihale bedeli olan 4 milyar 140 milyon
dolar özelleştirme fonu hesabına geçti.Tüpraş’ın yüzde 51’lik bölümünün özelleştirilmesine ilişkin ihale 12 Eylül 2005’te Bilkent Otel’de yapılmıştı. İhaleye, dokuz firma ve yatırımcı grubundan 70’i aşkın firma temsilcisi katılmıştı. İhalenin 10. turunda Koç Grubu 4 milyar 140 milyon dolar teklif ederken, 11. turun başında Indian Oil Company-Çalık OGG’nun ihaleden çekilmesiyle en yüksek teklifi vermişti.
Şartname değişir, ihale yeniden yapılır DANIŞTAY yetkilileri Hürriyet’e, Danıştay Dava Daireleri Genel Kurul’nun bu kararıyla Tüpraş’ın yüzde 51’lik hissesinin blok satış yöntemiyle özelleştirilmesine "onay" verdiğine dikkat çektiler. Yetkililer, ancak bu ihaleye ilişkin şartnamedeki bazı hükümlerin Özelleştirme Yasası’na aykırı bulunduğunu belirttiler. Buna bağlı olarak dava konusu ihale şartnamesiyle yapılan satışın da yürütmesinin durdurulduğuna dikkat çeken yetkililer, "Yeni bir şartnameyle ihale yapılabilir" değerlendirmesi yaptılar.
İKİ FARKLI SEÇENEK:
Danıştay’ın bu kararının Tüpraş’ın, Koç-Shell Ortak Girişim Grubu’na satışına ilişkin tüm işlemlerin iptal davası sonuçlanıncaya kadar dondurulması anlamına geldiği de belirtildi. Bu durumda alıcı grubun önünde iki seçenek bulunduğu belirtildi: Devir işlemi karşılığında yatırılan 4 milyar 140 milyon doların hükümetten iadesi istenecek ya da Grup riski göze alarak, davanın esastan sonuçlanmasını bekleyecek.
SATIŞ DURDURULMALI:
Yargı çevrelerinde ise Hükümet’in, Kurul’un kararını beklemeden satış yapıp, para almasının yanlış olduğuna dikkat çekilerek, bağlayıcı bu karar nedeniyle Tüpraş’ın satış ve devir işlemlerinin durdurulması gerektiği savunuldu. Hükümet’in, alıcı grupla dava esastan sonuçlanana kadar, ödenen para ile ilgili de anlaşma yapması gerektiği belirtildi. Anlaşma sağlanamaması halinde, alıcı grubun dava açma yolunun açık olduğu kaydedildi.
Çiçek: Karar herkesi bağlar, uyulması gerekir
HÜKÜMET Sözcüsü ve Adalet Bakanı
Cemil Çiçek, Danıştay’ın Tüpraş’la ilgili yürütmeyi durdurma kararı konusunda, "Yargı kararı olması hasebiyle herkesi bağlar.
Herkesin uyması gerekir" dedi.
Çiçek, gazetecilerin bu konudaki soruları üzerine Danıştay’ın Tüpraş’a ilişkin kararını görmediğini, görmeden başka birşey söyleyemeyeceğini ifade etti.
Herhangi bir şey söylemek için erkenKOÇ Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç, Danıştay’ın Tüpraş kararına ilişkin olarak, "Bir şey söylemek için erken" dedi. Koç, Romanya Başbakanı Calin Popescu Tariceanu’nun katıldığı iş yemeğinde, konuya ilişkin soru üzerine şunları söyledi: "Şu anda bizim söyleyecek fazla bir şeyimiz yok. Biz yükümlülüklerimizi sonuna kadar yerine getirdik. Hisse devri gerçekleşti. Bundan sonra onların vereceği bir karardır ama şu anda daha elimize bir şey gelmedi. Dolayısıyla bir şey söylemek için erken."
Tüpraş’a ’dur’ kararı, borsanın moralini bozduDANIŞTAY İdari Dava Daireleri Kurulu’nun Tüpraş’ın yüzde 51’lik hissesinin blok batışına ilişkin ihale komisyonu kararının yürütmesini durdurması İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) panik satışları da beraberinde getirdi. Güne moralle başlayan ve açılıştaki alımlarla 45.844 puana kadar yükselen borsada saat 11.30’da Tüpraş’la ilgil haberin ardından hızlı düşüş yaşandı. Haberin etkisiyle endeks 110 puan gerileyerek 44.429 puana geriledi. İkinci seansta 45 bin puanın altında dalgalı seyir izleyen borsa günü 44.841 puandan yüzde 0.91 kayıpla tamamladı.
Endeksteki bu gerilemede Tüpraş ve Koç Holding hisselerine gelen satışlarda etkili oldu. Haberin ardından Tüpraş hisseleri yüzde 6, Koç Holding hisseleri ise yüzde yüzde 1.35 oranında değer yitirdi ve İMKB tarafından işleme kapatıldı. Bir analist, "Geçmişte de Danıştay’ın böyle kararları oldu. Ancak karar geriye dönük işlemedi. Piyasada bunun anlaşılmasının ardından bir toparlanma yaşandı. Ancak belirsizlik Tüpraş hisseleri üzerinde baskı yaratacaktır. Bu da piyasanın hareketini engelleyecektir" yorumunu yaptı. İlk seansta işlem gören Tüpraş hisseleri yüzde 6 civarında düştü ve 25.75 YTL’ye kadar hızlı geriledikten sonra yüzde 5.41 kayıpla 26.25 YTL’den işleme kapatıldı.