Tüketici yasası tamam
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Mart 06, 2003 20:55
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da değişiklik yapan yasa tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Yasaya göre, tüketici kredileri ile kredi kartları borçlarına uygulanan temerrüt faizleri, sözleşmede yer alan faiz oranının yüzde 30'u ile sınırlandırıldı. Bu oran geçmiş borçlar için yüzde 50 olarak uygulanacak ve birikmiş borçlar 12 taksitte ödenecek. Genel Kurul'da verilen bir önerge ile borç sahibinin bu ödemeyi yapabilmesi için 30 gün içinde yazılı müracaatta bulunması gerekecek.
Tüketici kredisi ve kredi kartı taksidini zamanında ödeyemeyenlere uygulanan temerrüt faizi oranı sözleşmedeki faiz oranının yüzde 30'unu aşamayacak. Kredi veren, taksitlerden birinin veya birkaçının ödenmemesi halinde kalan borcun tümünün ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa, bu hakkı kullanabilmek için en az bir hafta süre tanıyacak.
Kredi kartı faiz oranı artırımı 30 gün önceden tüketiciye bildirilecek. Faiz oranları da geriye dönük olarak uygulanamayacak. Tüketici 60 gün içinde borcunun tamamını ödeyip kredi kullanımını durdurursa yeni faiz oranından etkilenmeyecek.
Kredi kartlarında asgari ödeme tutarının zamanında ödenmemesi durumunda gecikme faizi dışında herhangi bir işlem uygulanmayacak.
Tüketici kredisinin yabancı para birimi cinsinden kullanılması durumunda, geri ödemeye ilişkin taksitlerin ve toplam kredi tutarının hesaplanmasında, hangi tarihteki kurun dikkate alınacağına ilişkin bilginin sözleşmede yer alması zorunlu olacak.
Tüketiciler, isteklerini yazılı olarak bildirmek şartıyla taraf oldukları her türlü abonelik sözleşmesine son verebilecek.
Perakende mağaza zincirine dahil büyük alışveriş merkezlerinde sıkça yaşanan fiyata ilişkin sorunlar dikkate alınarak, raf etiketindebelirtilen fiyat ile kasa fiyatı arasında farklılık olması durumunda satış, tüketici lehine olan fiyat üzerinden yapılacak.
TAŞINMAZLAR
Mal tanımına yapılan ilave ile konut ve tatil amaçlı taşınmazlar ve elektronik ortamda hazırlanan gayri maddi mallar da kapsama alındı. Böylece devre tatil ve paket turlar da tüketicinin korunmasına yönelik yasa kapsamında olacak.
Açık ayıp taşıyan mal veya hizmetlerin, satıcı veya sağlayıcıya bildirim süresi 15 günden 30 güne çıkarıldı. Ayıplı malın neden olduğu zararlardan dolayı ölüm ve yaralanmalar meydana geldiği durumlarda veya kullanımdaki diğer mallarda hasar oluşması durumunda tüketiciye tazminat talep etme hakkı sağlandı.
Tüketici sözleşmelerinde yer alan haksız koşullara ilişkin düzenlemeyle de bu tür sözleşme maddelerinin geçersiz sayılacağı hükümaltına alındı.
TAKSİTLİ SATIŞLAR
Taksitli satışlarda temerrüde düşen tüketiciye sağlanan haklar genişletilirken, bazı kampanyalı satışların, bakanlık izniyle yapılabileceği hükmü getirildi. Tüketicilerin mağduriyetine yol açan kapıdan satışlar da bakanlık iznine bağlandı. Elektronik ticarette meydana gelen gelişmeler dikkatealınarak, yasaya mesafeli satışlar başlığı altında yeni bir madde ilave edildi.
ALDATICI REKLAMLAR
Sanayi mallarında asgari garanti süresi bir yıldan iki yıla çıkarıldı. Gizli reklam yasaklanırken, reklamlarda yer alan iddialar reklam verenler tarafından ispat edilecek. Aldatıcı reklamlara karşı uygulanan idari yaptırımların (durdurma,düzeltme, para cezası) ayrı ayrı veya birlikte uygulanmasına imkan sağlayan düzenlemeler de yapıldı.
Değeri 500 milyon liranın altında olan uyuşmazlıklarda, tüketici sorunlarında hakem heyetlerinin vereceği kararlar bağlayıcı olacak. Tüketici davaları, tüketicinin ikamet ettiği yerin mahkemesinde de açılabilecek.
Tüketici örgütlerince açılacak davalarda bilirkişi ücretinin bakanlıkça karşılanması öngörülürken, piyasaya arz edilen bir seri malın, ayıplı olduğunun mahkeme kararıyla tespit edilmesi durumunda, firma kararın tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde ayıbı ortadan kaldıracak veya bunun mümkün olmaması durumunda malı toplatacak.
Yükümlülükleri yerine getirmeyenler için öngörülen idari para cezaları da günümüz şartları dikkate alınarak yeniden belirlendi.
KAMPANYALARA DÜZENLEME
Gazete gibi süreli yayınların promosyon kampanyaları yeniden düzenlendi. Süreli yayın kuruluşları, kültürel ürünler dışında hiçbir mal ya da hizmetin dağıtımını yapamayacak.
Kültürel amaçlı olarak düzenlenecek kampanyalarda, bürokratik faaliyetlerin azaltılması için Kültür Bakanlığı'ndan izin alınması zorunluluğu kaldırıldı. Süreli yayın kuruluşlarınca düzenlenen ve her ne amaçla olursa olsun bilet, kupon, iştirak numarası, oyun, çekiliş ve benzeri yollarla süreli yayın dışında ikinci bir ürün ve hizmetin verilmesinin taahhüt edildiği durumlarda; yayıncılık amaçlarına aykırıolmayan kültürel ürünler dışında hiçbir mal ya da hizmetin taahhüdü vedağıtımı yapılamayacak. Bu amaçla kampanya düzenlenmesi halinde, kampanya süresi 60 günü geçemeyecek. Kampanya konusu mal veya hizmet bedelinin bir bölümünün tüketici tarafından karşılanması istenemeyecek.
Süreli yayın kuruluşları tarafından düzenlenmeyen, ancak süreli yayınla doğrudan veya dolaylı olarak ilişkilendirilen kampanyalar da bu hükümlere tabi olacak.
Promosyon şartlarına aykırı hareket eden süreli yayın kuruluşlarına 5 milyar lira ceza öngörülürken, bu aykırılık ülke düzeyinde yayın yapan süreli yayın ile gerçekleşmişse cezanın 20 katı (100 milyar lira) uygulanacak.
Yasaya aykırı hareket edenlere verilecek cezalar, 50 milyon liradan 50 milyar liraya kadar değişecek.
FARKLI GÖRÜNÜMLÜ ÜRÜNLERE YASAK
Gıda ürünü olmamalarına rağmen şekil, koku, görünüm, ambalaj, etiket, hacim ve boyutları nedeniyle olduklarından farklı görünen ve bu nedenle tüketiciler tarafından gıda ürünleriyle karıştırılarak tüketicilerin sağlığını ve güvenliğini tehdit eden malların üretimi, pazarlaması, ithalat ve ihracatı yasaklanacak.
TÜKETİCİ KONSEYİ KURULACAK
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı koordinatörlüğünde ''Tüketici Konseyi'' kurulacak. Tüketici Konseyi, Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri, Reklam Kurulu, tüketici dernekleri ve Bakanlığın tüketicinin korunmasına yönelik masrafları ile sair harcamalar, bakanlık bütçesine konulacak ödenek ve yeni kurulacak anonim ve limited şirketlerin sermaye artırımı halinde alınacak ödemelerden karşılanacak. Belirtilen gelirler, Merkez Bankası ve Ziraat Bankası'nda açık hesapta toplanacak ve bu gelirlerin yüzde 60'ı Sanayive Ticaret Bakanlığı, yüzde 40'ı ise Rekabet Kurumu tarafından kullanılacak.
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, en az 5 yıl faaliyette bulunmaları şartıyla tüketici derneklerine getirecekleri projeler karşılığında ödenek verecek.
COŞKUN'UN SÖZLERİ
Tasarının kabul edilmesinden sonra teşekkür için söz alan Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun, bir taraftan ekonomik durumun getirdiği önemli bir rahatsızlık önlenirken, tüketicinin çeşitli yollardan aldatılmasının da önüne geçileceğini bildirdi. Coşkun, ''Bu yasanın onuru TBMM'nin, huzuru da halkımızın olacaktır'' dedi.
Kredi kartı faiz oranı artırımı 30 gün önceden tüketiciye bildirilecek. Faiz oranları da geriye dönük olarak uygulanamayacak. Tüketici 60 gün içinde borcunun tamamını ödeyip kredi kullanımını durdurursa yeni faiz oranından etkilenmeyecek.
Kredi kartlarında asgari ödeme tutarının zamanında ödenmemesi durumunda gecikme faizi dışında herhangi bir işlem uygulanmayacak.
Tüketici kredisinin yabancı para birimi cinsinden kullanılması durumunda, geri ödemeye ilişkin taksitlerin ve toplam kredi tutarının hesaplanmasında, hangi tarihteki kurun dikkate alınacağına ilişkin bilginin sözleşmede yer alması zorunlu olacak.
Tüketiciler, isteklerini yazılı olarak bildirmek şartıyla taraf oldukları her türlü abonelik sözleşmesine son verebilecek.
Perakende mağaza zincirine dahil büyük alışveriş merkezlerinde sıkça yaşanan fiyata ilişkin sorunlar dikkate alınarak, raf etiketindebelirtilen fiyat ile kasa fiyatı arasında farklılık olması durumunda satış, tüketici lehine olan fiyat üzerinden yapılacak.
TAŞINMAZLAR
Mal tanımına yapılan ilave ile konut ve tatil amaçlı taşınmazlar ve elektronik ortamda hazırlanan gayri maddi mallar da kapsama alındı. Böylece devre tatil ve paket turlar da tüketicinin korunmasına yönelik yasa kapsamında olacak.
Açık ayıp taşıyan mal veya hizmetlerin, satıcı veya sağlayıcıya bildirim süresi 15 günden 30 güne çıkarıldı. Ayıplı malın neden olduğu zararlardan dolayı ölüm ve yaralanmalar meydana geldiği durumlarda veya kullanımdaki diğer mallarda hasar oluşması durumunda tüketiciye tazminat talep etme hakkı sağlandı.
Tüketici sözleşmelerinde yer alan haksız koşullara ilişkin düzenlemeyle de bu tür sözleşme maddelerinin geçersiz sayılacağı hükümaltına alındı.
TAKSİTLİ SATIŞLAR
Taksitli satışlarda temerrüde düşen tüketiciye sağlanan haklar genişletilirken, bazı kampanyalı satışların, bakanlık izniyle yapılabileceği hükmü getirildi. Tüketicilerin mağduriyetine yol açan kapıdan satışlar da bakanlık iznine bağlandı. Elektronik ticarette meydana gelen gelişmeler dikkatealınarak, yasaya mesafeli satışlar başlığı altında yeni bir madde ilave edildi.
ALDATICI REKLAMLAR
Sanayi mallarında asgari garanti süresi bir yıldan iki yıla çıkarıldı. Gizli reklam yasaklanırken, reklamlarda yer alan iddialar reklam verenler tarafından ispat edilecek. Aldatıcı reklamlara karşı uygulanan idari yaptırımların (durdurma,düzeltme, para cezası) ayrı ayrı veya birlikte uygulanmasına imkan sağlayan düzenlemeler de yapıldı.
Değeri 500 milyon liranın altında olan uyuşmazlıklarda, tüketici sorunlarında hakem heyetlerinin vereceği kararlar bağlayıcı olacak. Tüketici davaları, tüketicinin ikamet ettiği yerin mahkemesinde de açılabilecek.
Tüketici örgütlerince açılacak davalarda bilirkişi ücretinin bakanlıkça karşılanması öngörülürken, piyasaya arz edilen bir seri malın, ayıplı olduğunun mahkeme kararıyla tespit edilmesi durumunda, firma kararın tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde ayıbı ortadan kaldıracak veya bunun mümkün olmaması durumunda malı toplatacak.
Yükümlülükleri yerine getirmeyenler için öngörülen idari para cezaları da günümüz şartları dikkate alınarak yeniden belirlendi.
KAMPANYALARA DÜZENLEME
Gazete gibi süreli yayınların promosyon kampanyaları yeniden düzenlendi. Süreli yayın kuruluşları, kültürel ürünler dışında hiçbir mal ya da hizmetin dağıtımını yapamayacak.
Kültürel amaçlı olarak düzenlenecek kampanyalarda, bürokratik faaliyetlerin azaltılması için Kültür Bakanlığı'ndan izin alınması zorunluluğu kaldırıldı. Süreli yayın kuruluşlarınca düzenlenen ve her ne amaçla olursa olsun bilet, kupon, iştirak numarası, oyun, çekiliş ve benzeri yollarla süreli yayın dışında ikinci bir ürün ve hizmetin verilmesinin taahhüt edildiği durumlarda; yayıncılık amaçlarına aykırıolmayan kültürel ürünler dışında hiçbir mal ya da hizmetin taahhüdü vedağıtımı yapılamayacak. Bu amaçla kampanya düzenlenmesi halinde, kampanya süresi 60 günü geçemeyecek. Kampanya konusu mal veya hizmet bedelinin bir bölümünün tüketici tarafından karşılanması istenemeyecek.
Süreli yayın kuruluşları tarafından düzenlenmeyen, ancak süreli yayınla doğrudan veya dolaylı olarak ilişkilendirilen kampanyalar da bu hükümlere tabi olacak.
Promosyon şartlarına aykırı hareket eden süreli yayın kuruluşlarına 5 milyar lira ceza öngörülürken, bu aykırılık ülke düzeyinde yayın yapan süreli yayın ile gerçekleşmişse cezanın 20 katı (100 milyar lira) uygulanacak.
Yasaya aykırı hareket edenlere verilecek cezalar, 50 milyon liradan 50 milyar liraya kadar değişecek.
FARKLI GÖRÜNÜMLÜ ÜRÜNLERE YASAK
Gıda ürünü olmamalarına rağmen şekil, koku, görünüm, ambalaj, etiket, hacim ve boyutları nedeniyle olduklarından farklı görünen ve bu nedenle tüketiciler tarafından gıda ürünleriyle karıştırılarak tüketicilerin sağlığını ve güvenliğini tehdit eden malların üretimi, pazarlaması, ithalat ve ihracatı yasaklanacak.
TÜKETİCİ KONSEYİ KURULACAK
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı koordinatörlüğünde ''Tüketici Konseyi'' kurulacak. Tüketici Konseyi, Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri, Reklam Kurulu, tüketici dernekleri ve Bakanlığın tüketicinin korunmasına yönelik masrafları ile sair harcamalar, bakanlık bütçesine konulacak ödenek ve yeni kurulacak anonim ve limited şirketlerin sermaye artırımı halinde alınacak ödemelerden karşılanacak. Belirtilen gelirler, Merkez Bankası ve Ziraat Bankası'nda açık hesapta toplanacak ve bu gelirlerin yüzde 60'ı Sanayive Ticaret Bakanlığı, yüzde 40'ı ise Rekabet Kurumu tarafından kullanılacak.
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, en az 5 yıl faaliyette bulunmaları şartıyla tüketici derneklerine getirecekleri projeler karşılığında ödenek verecek.
COŞKUN'UN SÖZLERİ
Tasarının kabul edilmesinden sonra teşekkür için söz alan Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun, bir taraftan ekonomik durumun getirdiği önemli bir rahatsızlık önlenirken, tüketicinin çeşitli yollardan aldatılmasının da önüne geçileceğini bildirdi. Coşkun, ''Bu yasanın onuru TBMM'nin, huzuru da halkımızın olacaktır'' dedi.