Güncelleme Tarihi:
Karar, fabrikanın yerleşim ve yaşam alanları ile iç içe olması, buna bağlı çeşitli riskleri içermesi, büyüme ve genişleme olanaksızlığı nedeniyle alındı. Fabrikadaki mevcut üretim hatları makine ve ekipmanları, İzmir'in Torbalı ve Balıkesir'in Manyas ilçelerinde bulunan fabrikalarına taşınacak. Turgutlu Fabrikası arsası da mavcut salça tesisi ile birlikte veya ayrı ayrı satılacak.
TUKAŞ Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu'nun dün yaptığı toplantıdan sonra ‘özel durum açıklaması’ başlığıyla İMKB'ye gönderilen yazıda, şöyle denildi:
“Şirketimiz Yönetim Kurulu'nun 23 Ekim 2009 tarihli kararıyla, üretim faaliyetlerinin ağırlıklı olarak mevsimsel tedarik edilebilen yaş sebze ve meyveye dayalı bulunması ve yılın 12 ayında üretim yapılamamasına bağlı olarak, tüm yıl boyunca yüksek sabit giderlere katlanılması, üç ayrı fabrika lokasyonunda sürdürülen üretim faaliyetlerinin mevcut kapasitenin ve işgücü kaynağının etkin kullanılmasını engellediği ve idari giderlerin artmasına sebep olduğu dikkate alınarak, verimlilik kriterleri çerçevesinde, Manyas/Balıkesir fabrikamızda tam yıl süren çalışma döneminden, salça ve konserve üretimi faaliyetleriyle sınırlı mevsimsel yaş hammedde gelimine bağlı olarak altı (6) ayı kapsayacak şekilde mevsimsel çalışma düzenine geçilmesine, Turgutlu/Manisa fabrikamızın yerleşim ve yaşam alanları ile içiçe olması, buna bağlı olarak da çeşitli riskleri içermesi, büyüme ve gelişme olanaksızlığı, buna karşılık Torbalı/İzmir ve Manyas/Balıkesir fabrikalarımızdaki açık ve kapalı alanların gelişmeye açık ve yeterli düzeyde bulunması nedeniyle, Turgutlu Fabrikamızdaki üretim faaliyetlerinin sona erdirilmesine, fabrikadaki mevcut üretim hatları makina ve ekipmanlarının (domates ve biber salçası hariç) Torbalı ve Manyas fabrikalarımıza taşınmasına, Turgutlu Fabrikası arsasının mevcut salça tesisi ile birlikte veya ayrı ayrı satılmasına, ihtiyaç duyulması halinde salça kapasitesinin 10 bin tonluk kısmının Torbalı fabrikasında bilahare gerçekleştirilecek yeni yatırım ile karşılanmasına karar verilmiştir.”
PATLAMA BÜYÜK ETKEN
Mustafa Kemalpaşa Mahallesi Kervan yolu üzerinde kurulu bulunan fabrikadaki beş buhar kazanından birinin 14 Eylül'de gaz sıkışması sonucu patlaması ve 9 işçinin yaralanması da bu karara büyük etken oldu. 80 işçinin çalıştığı fabrikada patlamadan sonra üretim tamamen durdurulmuştu.
EKONOMİK KRİZ OLABİLİR
TUKAŞ aldığı bu karar ise ilçede tam bir şok etkisi yarattı. İlçe ekonomisine yön verenler, alınan bu kararın fabrikadaki patlamanın yanısıra ekonomik krizin de bir göstergesi olabileceğini belirtti.
Turgutlu Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mesut Altan, fabrikanın kapatılmasının, ilçe ekonomisi için büyük bir kayıp olacağını belirterek, “Çok üzüldüm. Turgutlu'da resmi kuruluşlar, sivil toplum örgütleri Ziraat Odası belediye gibi gibi kuruluşlarla bir araya gelerek alınan kararın ertelenmesi ve hatta iptali için TUKAŞ ile görüşülsün. Eğer, şehir içinde kalıyor deniliyorsa, onlara Turgutlu Organize Sanayi Bölgesi'nde yer gösterilsin. Adını Turgutlu'dan alan TUKAŞ Turgutlu Fabrikası'nın kapanması çok üzücü. Binlerce kişi oradan ekmek yiyor. Çok vahim bir olay. Fabrikada çalışıp da piyasaya borçlanan ya da fabrikaya mal, hizmet verip borçlanan bir çok kimse var. Başka bir boyutu da, son bir yılda bazı sektörlerde yüzde 60'a yakın daralma varken gıda sektöründe büyüme vardı. Şayet TUKAŞ zarar ediyorsa, bunun da kendi içinde sorgulanması gerekir” dedi.
Manisa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Turgutlu Elektrikçiler Odası Başkanı Sabri Toker de bu kararın çok düşündürücü ve üzücü olduğunu belirterek, “yılların fabrikasının, binlerce kişinin, çalışanın ve tedarikçinin ekmek yediği bir fabrikanın kapatılması çok üzücü. Mutlaka bir çözüm bulunması gerekiyor. Ekenomik krizin bunda etkisi olduğunu düşünüyorum. Türkiye ve Ege bölgesine yön veren bir şirket. ABD, Japonya, Almanya gibi pekçok ülkeye buradan salça gidiyordu. Hadise çok büyüktür. demek ki kriz teğet geçmemiş” diye konuştu. Turgutlu Belediye Başkanı AK Partili Serhat Orhan da, “Turgutlu için çok büyük bir kayıp. İsmini Turgutlu'dan alan TUKAŞ fabrikası için biz belediye olarak her türlü desteği veriyorduk. Şu anda şok durumdayım” diye konuştu.
Turgutlulu olan MHP Manisa Milletvekili Ahmet Orhan da, “TUKAŞ'ın ilçeden kolayca gitmesini içime sindiremiyorum. TUKAŞ deyince insanların aklına iş kapısı gelir. sanıyorum ekonomik kriz burayı da etkiledi. Türkiye'de ilk kez halka açılan şirket ünvanını elinde bulunduruyor. Eğer, bahsettikleri gibi yer sorunu varsa, biz vekiller olarak elimizden geleni yaparız” dedi.
TUKAŞ FABRİKALARI
TUKAŞ, Genel Müdürlüğü’nün de içinde yer aldığı İzmir’in Torbalı ilçesindeki Torbalı Fabrikası, Manisa’nın Turgutlu ilçesindeki Turgutlu Fabrikası, Balıkesir’in Manyas ilçesindeki Manyas Fabrikası olmak üzere üretim faaliyetlerinin üç fabrikada sürdürüyordu.
Tukaş’ın ilk fabrikası olan Turgutlu Fabrikası, 1962 yılında Turgutlulu 5 müteşebbis tarafından kuruldu. 1962 yılında sadece salça üretimine yönelik olarak kurulan fabrikada yılda bin ton salça üretim hedefi belirlenmesine karşın, bölgede domates tarımı olmaması sebebiyle, arazi kiralanarak domates yetiştiriciliğine geçildi ve 1962'de sadece deneme üretimi yapılabildi. 1963'te üretim hedeflerine ulaşılamaması nedeniyle fabrika başka müteşebbislere kiralandı. Bu müteşebbisler tarafından 1964-1965 yıllarında bin ton salça ve 500 ton bezelye üretimi yapıldı. Ancak, müteşebbisler 1966-1967 yıllarında ekonomik sorunlarını çözemeyince fabrikayı OYAK satın aldı ve başta domates tarımı olmak üzere Ege Bölgesi’nde sebze ve meyve üretimi hızla gelişti, binlerce köylüye geçim kaynağı ve iş olanağı sağlandı. 2001 ve 2002 yıllarında satışa sunulan yeni ürünlerle birlikte Tukaş Turgutlu Fabrikası, salça, sebze ve meyve konserveleri, hazır yemek konserveleri, reçel, sos ürünleri üreten ve yıllık 80 bin tonluk üretim kapasitesine ulaşan bir işletmeye dönüştürüldü.