TÜİK'e talimat verilmedi, hata varsa biz yaptık

Aydemir, Türkiye'deki istatistik algısı, idari kayıtların durumu ve TÜİK'e yönelik eleştirilere ilişkin sorularını yanıtladı.

Aldıkları her türlü eleştiriyi saygıyla karşıladıklarını belirten Aydemir, ürettikleri veriler ne kadar kullanılır, bu veriler özelinde ne kadar araştırma yapılırsa o kadar memnun olacaklarını, eksikleri konusunda alacakları geri dönüşlerin de ilerlemelerine katkı sağlayacağını dile getirdi.

İstatistikleri kendileri için değil toplum için ürettiklerine işaret eden Aydemir, beklenti ve eleştirilerde kurumun teknik kapasitesinin, personel durumunun ve bütçesinin de dikkate alınması gerektiğini söyledi.

TÜİK'in Türkiye'deki pek çok kurumun önünde olduğunu ifade eden Aydemir, “Elbette eksik taraflarımız da var ama bütün çalışmaları Avrupa tarafından izlenen, kontrol edilen tek kurum da TÜİK. Bizim istitastiklerimiz uluslararası tanım ve standartlara uygun olmak zorunda” diye konuştu.

Kurumun bağımsızlığı anlamında hiç bir sıkıntı bulunmadığını vurgulayan Aydemir, “TÜİK Başkanı, Bakanlar Kurulu Kararı ile atanıyor ve 5 yıl boyunca görevden alınamıyor. Benim burada bulunduğum dönemde de önceki dönemlerde de hiçbir kimse, hiçbir kurum ya da hiçbir siyasi tarafından hiçbir şekilde kuruma talimat verilmemiştir. Kurumun istatistikleri hatasıyla sevabıyla kendisinindir. Bu bilgi Avrupa Birliği (AB) raporlarında da mevcuttur. Burada bir sorun olsa AB bizim bütün istatistiklerimizi durdurur” dedi.

Veriye yapılacak müdahalenin istatistiğin güvenilirliğini kaybetmesine neden olacağını belirten Aydemir, bunu hiç kimsenin istemeyeceğini söyledi.

Bir anket yapılırken, bunun yöntemi konusunda ilgili kesimlerle istişare edilmesinin ise hiçbir mahzurunun olmayacağını söyleyen Aydemir, AB'nin regülasyonu olan her türlü çalışmada zaten bu regülasyonlara uymak zorunda olduklarını, ama bunun olmadığı çalışmalarda yöntemlerini belirlerken ilgili kesimlere danışabileceklerini belirtti.

İdari kayıt eleştirisi

Türkiye'de istatistiğe gereken önemin verilmediğinden yakınan TÜİK Başkanı, bu durumun değişmesi gerektiğine işaret etti. Aydemir, “Görevde bulunduğum 1,5 ayda şunu gördüm ki Türkiye'de istatistiğe önem verilmiyor. Bu kuruma, daha kaliteli, kapsamlı, detaylı istatistik üretme noktasındaki sıkıntılarını aşma konusunda çok da destek olunduğunu söyleyemem” diye konuştu.

Modern istatistik ofislerinin verilerinin daha çok idari kayıtlara dayandığına dikkat çeken Aydemir, “Biz de idari kayıtlar maalesef o kadar yetersiz ki... olanlar da kalite ve güvenlik anlamında kötü. Diğer kurumlar istatistik konusuna gerekli ilgiyi, hassasiyeti göstermiyorsa, ürettikleri idari kayıtları bizimle paylaşmıyorsa TÜİK ne yapabilir” dedi.

İlgili tüm kurumların istatistik anlamında idari kapasitelerinin artırılması için her türlü desteği vermeye hazır olduklarını söyleyen Aydemir, bu kurumlara TÜİK'ten uzmanlar gönderip geçici olarak çalıştırabileceklerini de dile getirdi.
Aydemir, artık tüm kesimlerin istatistiğin öneminin farkına varmaları gerektiğini, çünkü sağlıklı veriler yoksa sağlıklı politikaların da üretilemeyeceğini vurguladı.

Daha şeffaf bir TÜİK

Kamuoyunun önümüzdeki günlerde “daha farklı bir TÜİK Başkanı” ve “daha şeffaf bir TÜİK” göreceğini de belirten Aydemir, bu anlayış çerçevesinde enflasyon göstergelerinin de daha şeffaf hale getirileceğini bildirdi.

Enflasyon verileri konusundaki bazı eleştirilere hak verdiğini ifade eden Aydemir, belli bir süre sonra enflasyon sepetindeki ürünlerin madde bazındaki ağırlıklarını yayınlayacaklarını bildirdi. Bunun için zamana ihtiyaçları olduğunu kaydeden Aydemir, Avrupa ülkelerinde bu ağırlıkların hangi bazda verildiğini araştırdıklarını söyledi.

Aydemir, “Ne kadar şeffaf olursak, ne kadar bilgi paylaşırsak eleştiriler o kadar azalır, güven de o kadar artar” dedi.