Toyota Türkiye’de hem dev yatırım açıkladı hem de bu fotoğrafla birlik mesajı verdi

Tarih 15 Ekim 2014. 

Japon Toyota, Türkiye’de üretime başlayışının 20’nci yılını kutluyor. Japon markanın Adapazarı fabrikasında düzenlendiği törene Toyota Avrupa Başkanı Didier Leroy da özel olarak katılıyor. Aynı gün Japon haber ajansları Toyota’nın Türkiye’de kompakt SUV üreteceğini açıklıyor. Yani geçtiğimiz hafta resmi olarak açıklanan 450 milyon dolarlık yatırımın ilk sinyali o gün veriliyor. Bu yüzden 20’nci yıl töreni hem Japon marka için hem Türkiye için çok önemli ve tarihi. Bu önemli güne Avrupa Başkanı’nın da katılması törenin önemini ve anlamını artırıyor. Ancak toplantı öncesinde Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye (TMMT) yani Toyota Adapazarı Fabrikası’nın CEO’su Orhan Özer’in markanın Türkiye distribütörü olan Toyota Satış ve Pazarlama AŞ’nin CEO’su Ali Haydar Bozkurt’u bu önemli güne davet etmediğini öğreniyoruz. Tabi bu durum büyük bir kriz yaratıyor. O tarihte ‘Toyota’da CEO krizi’ olarak yayınladığımız haber de törende bomba etkisi yaratıyor.

Avrupa Başkanı Leroy törende Toyota’nın Türkiye’deki yatırımları ve 20 yıllık tarihinden çok yaşanan bu CEO krizine yönelik sorulara muhatap olup sinirleniyor. Leroy törende kızgın bir ifadeyle krize ilişkin, “Evet, Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye Genel Müdürü ve CEO’su Orhan Özer ile distribütör şirket Toyota Türkiye Satış ve Pazarlama CEO’su Ali Haydar Bozkurt arasında bir sürtüşme var. Burdaki sürtüşmenin zıtlaşmaya gitmemesi gerekiyor. Aynı marka için çalışıyorlar. Bunun için de iki CEO’yla İstanbul’da bir yemek yiyeceğim” açıklamasını yapıyor.

Aslında Toyota’nın iki tepe yönetici arasında yaşanan bu krizin davetten çok önce ortaya çıktığını öğreniyoruz. Toyota’nın Türkiye’de iki farklı şirketi var. Biri tamamen kendisine bağlı üretim diğeri ise dünyadaki en büyük distribütörü olan ALJ’nin bünyesindeki satış ve pazarlama şirketi. İki şirketin de CEO’su var. Ama markanın Türkiye’de yüzü satış ve pazarlama şirketi olan distribütör olduğu için medyada Toyota Türkiye CEO’su olarak hep Ali Haydar Bozkurt’un ismi ön plana çıkıyordu. Toyota Adapazarı Fabrikası’nın CEO’su Orhan Özer’de bu durumu içerleyip her defasında ‘CEO benim’ açıklaması yapıyor, haberlerde bunun düzeltilmesini talep ediyordu. İşte bu ‘Asıl CEO benim krizi’, Ali Haydar Bozkurt’u davet etmemeye kadar gelince iş patlak verdi ve 20’nci yıl töreninde büyük bir sıkıntı ortaya çıktı.

Tarih 11 Şubat 2016.
Yaşanan krizin üzerinden yaklaşık 14 ay geçti. Toyota, İstanbul’da yaptığı toplantıda 450 milyon dolarlık dev yatırım açıkladı. Türkiye’nin ilk SUV’u ve ilk hibritini üretileceği müjdesi verildi. Bu yatırımla fabrikanın kapasitesi 150 binden 280 bin adede, istihdamı ise 1000 artışla 5 bine çıkacağı söylendi. Yani Türk otomotiv sektörü için tarihi günlerden biri oldu. Bu haberleri geçtiğimiz hafta gazetelerde okudunuz, televizyonlarda seyrettiniz. Ama bu önemli günde gözlerden kaçan çok önemli bir detay vardı. O da törende çekilen aile fotoğrafı.

Bu fotoğrafta yer alanlar sırasıyla 14 ay önce davet edilmeyen Toyota Türkiye Satış ve Pazarlama CEO’su Ali Haydar Bozkurt, Toyota Avrupa’nın yeni Başkanı Johan van ZYL, Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye’nin (TMMT) yeni Genel Müdür ve CEO’su Hiroshi Kato, TMMT Genel Müdür Yardımcısı Yasuhiko Ishibashi ve TMMT Finans ve İdari İşler Direktörü Tamer Beksan‘dı. Şöyle bir 14 ay önce dönüp 20’nci yıl törenine baktığımızda yukardaki isimlerden sadeve Hiroshi Kato’nun oluğunu onunda üretimden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak törende yer aldığını görüyoruz.
Yani uzun lafın kısası bu zaman zarfında hem Toyota Avrupa Başkanı Didier Leroy’un hem de Adapazarı fabrikasının CEO’su Orhan Özer’in değiştiğini net olarak görebilirsiniz. Bir anda Türkiye’deki CEO krizinin içinde kendini bulan Didier Leroy, geçtiğimiz yıl Toyota’nın ilk Japon olmayan Başkan Yardımcısı olarak Toyota’da çok önemli bir pozisyona yükseldi. Leroy’un Toyota Avrupa Başkanlığı görevini Johan van ZYL’e bıraktıktan sonra da Türkiye’deki CEO kriziyle ilgilendiğini düşünüyorum. Aksi takdirde Toyota’nın Türkiye’deki en büyük yatırım kararını açıklandığı gün fabrikanın başında Orhan Özer olurdu. Çünkü bu kadar önemli bir yatırıma imza atmış CEO olarak tarihe geçebilirdi. Ama ne yazık ki 1 Ocak itibariyle yani tarihi yatırım kararından 40 gün önce Orhan Özer görev süresi dolduğu için fabrikadaki Genel Müdür ve CEO’luk pozisyonunu Hinoshi Kato’ya devretti. Türkiye’nin ilk SUV ve ilk hibrit modelini üretme şansı ve açıklaması da Kato’ya nasip oldu. Sonuç olarak Toyota uzun zaman sonra tüm aile olarak kamera karşısına geçip, özlenen birlik ve beraberliği ortaya koydu.