Toplama makineyle 750 bin buzdolabı

11 ay arayla Arçelik'in Romanya Gaesti'deki Arctic tesislerindeyiz. Tesisleri Romanya Cumhurbaşkanı Ion Illiescu ile birlikte geziyoruz.Fabrika turu sırasında Arçelik Üretim Direktörü Turgut Soysal ile Arctic Genel Müdürü Oğuzhan Öztürk'ün 11 ay önceki sözlerini hatırlıyorum: ‘‘Arctic'i 2002'de 325 bin buzdolabı üretimiyle devraldık. 2003'ü 440 bin adetle bitirmeyi planlıyoruz. 2004'te 750 bin buzdolabına ulaşırız.’’Soysal-Öztürk ikilisi, ekipleriyle birlikte 11 ay önce verdikleri sözü tutmuş, Arctic'i 750 bin adet buzdolabı üretimine ulaştırmıştı. Bu ikilinin 325 binden 750 bin adet buzdolabı üretimine çıkış formülleri ilginçti.Arçelik, iki yıl önce İsrailli Elco Grubu'na kaptırdığı Fransız Brandt'in iflas masasına düşen buzdolabı üretim bantlarını 3 milyon Euro'luk bir harcamayla Arctic'e kazandırmıştı.Normalde 13 milyon Euro'ya kurulabilecek üretim bantları, 3 milyon Euro'ya iyi bir bakımla ‘‘sıfır’’a yakın olmuştu. Yetmemiş, batık İngiliz ‘‘Lec’’ adlı bir buzdolabı şirketinin üretim bantları da satın alınmıştı.Arçelik, Arctic'te ‘‘toplama üretim bantları’’yla önemli bir başarıya imza atmış, şimde de 1.2 milyon adetlik üretime doğru koşmaya başlamıştı.Soysal-Öztürk ikilisi yetinmiyor, rakamın 1 milyon 800 bin adede çıkacağından emin konuşuyor. Soysal'a, ‘‘Başka üretim bandını satın alacağınız eski fabrika var mı?’’ diye takılıyorum, gülümsüyor:‘‘Pek kalmadı gibi. Bundan sonrakiler yeni olacak. Ancak, biz de hedeflediğimiz üretim rakamına ulaşıyor gibiyiz.’’Peki şimdi 750 bin, 2005'te 1.2 milyon adetlik üretimin ardında başka ne var? Yanıt Oğuzhan Öztürk'ten geliyor: ‘‘Bunda işçi başına verimlilik artışının büyük payı var. Verimliliği artırmaya dönük her türlü düzenlemeyi yaptık. İşçimizi de bu doğrultuda eğittik. Türkiye'deki verime yaklaştık.’’Arçelik, tesisleri alım maliyeti dahil toplam 30 milyon Euro'luk yatırımla Arctic'te 750 bin adetlik buzdolabı üretimine ulaşıyor.Gelinen noktadan Romanya'nın memnuniyetini Cumhurbaşkanı Illiescu ortaya koyuyor: ‘‘Koç, Arctic'te gurur verici iş yaptı. İşçiler memnun, maaşları Romanya ortalamasından iyi. Doğru özelleştirme böyle olur.’’Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç, ‘‘İhracatımızdaki artışa iç piyasadaki canlanma da eklenince mal yetiştiremez olduk. Romanya'da ulaştığımız üretim miktarı bizi rahatlatıyor’’ diyor.Koç Holding Dayanıklı Tüketim ve İnşaat Grubu Başkanı Bülent Bulgurlu, başka noktaya dikkat çekiyor: ‘‘Hem global, hem lokal oyuncu olmak zorundayız. Arçelik yılda 9 milyon, Beko da 7 milyon olmak üzere toplam 16 milyon adet dayanıklı tüketim malı üretimimiz var. Bunları tek noktada üretip, dünyaya satmak daha zor. Yakın bölgelere hakimiyet gerekiyor.’’Arçelik'in Arctic'te yakaladığı başarı elbette Türkiye'ye de yarıyor. Eskişehir'den Gaesti'ye her hafta 3 TIR gidiyor. Arctic'e Eskişehir'den giden yedek parçanın değeri 2003'te 20 milyon Euro'ya ulaşıyor...Teknolojiyle, üretimle sağlanan ‘‘mutluluk zinciri’’ bu olsa gerek...Hem de ‘‘toplama üretim bandı’’yla... Ne mutlu onlara...Alttakiler toparlandı satışlar iyi gidiyorKOÇ Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç, 2003'te yaşadıkları ihracat ve satış patlaması seyrinin bu yılın ilk iki ayında da sürdüğünü belirtiyor. Arçelik Genel Müdürü Aka Gündüz Özdemir, iç pazardaki canlılığa ikili yorum getiriyor: ‘‘Enflasyondaki olumlu gelişmelere paralel olarak fiyatlarımızı çok aşağıda tuttuk. Bu durum satışlarımıza da yansıdı. Ayrıca Hükümet yaptığı ücret ve maaş zamlarıyla gelir dağılımında küçük de olsa bir düzeltme yaptı. Gelir piramitinin alt kısmı eskiye göre biraz olsun toparlandı. Bunun da talebe etkisi oldu.’’‘‘Alttakiler’’ talebi canlı tutacak kadar toparlandıysa iyi...