Tokat gibi bir yanıt oldu

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati katıldığı bir televizyon programında, sıcak paranın özellikle gelişmekte olan ülkelerin temel problemlerinden bir tanesi olduğunu ifade ederek, “Ülkelerin ekonomisini sarsacak noktaya dönüşebiliyor. Sıcak paranın ne zaman geleceği ya da gideceği belli değil. Sıcak para ile ülkemiz üzerinden oyun oynanmasını engelliyoruz. Sıcak paradan ziyade doğrudan yatırımın gelmesini istiyoruz” dedi. Son üç günde olan büyük değişimin enflasyonda ve diğer alanlarda hızlı şekilde gerçekleşeceğine inandıklarını belirten Nebati, “Yaza kalmadan hızlı bir değişimi göreceğiz. Yeni tedbir paketleriyle piyasayı öyle şaşırtacağız ki son 3 ayda karamsar hava yaratanlar kaçacak yer bulamayacak” dedi.

KÖPÜK GİDİYOR

2013 yılında enflasyon ve faizin düşük olduğu dönemde TL’nin değerinin yüzde 110 olduğunu hatırlatan Nebati, pazartesi akşamına kadar ise oranın yüzde 60’lara kadar düştüğünü ifade etti. İkisinin de gerçekçi olmadığını anlatan Nebati, “Asıl olması gereken yüzde 100. Türkiye’de döviz fiyatları pazartesi akşamına kadar ki bölümü tamamen bir köpüktü, spekülasyon, manipülasyon vardı. Şimdi köpük gidiyor, optimal noktaya kendisi ulaşacaktır” dedi. Döviz ihtiyacı olmayan bireylerin dolarize edildiğini kaydeden Nebati, o dönemi pazartesi günü bitirildiğini, sabaha kadar bir gecede 1 milyar dolara yakın satış gerçekleştiğini söyledi. Dövizdeki köpükten küçük yatırımcının yandığını ifade eden Nebati, “Bundan sonra bireysel yatırımcılara söylüyorum; spekülatif, manipülatif hatta ihanete varan söylemleri dikkate almayın” dedi. Kendilerinin küçük yatırımcıyı uyardığını ifade eden Nebati, köpüğü piyasanın aldığını kaydetti.

ALT, ÜST LİMİT YOK

Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat modeline ilişkin soruları da yanıtlayan Nebati, bu modelle çifte garanti getirdiklerini söyledi. Salı gününden itibaren dövizini bozdurup yatıranların 3, 6 ay ya da 1 yıl sonra parasını döviz karşılığı TL olarak alacağını anlatan Nebati, “10 bin doları olan bir kişinin dövizini bozması, MB’nin belirlediği döviz alış kuruyla dönüştürmesi kaydıyla diyoruz ki, biz senin 10 bin dolar karşılığı Türk lirasını aldık. Sana şu garantiyi veriyoruz, vadenin sonunda geleceksin, 10 bin dolar karşılığı, bugünkü fiyatlarla 110 bin lira. Eğer dolar 12 liraya çıkmışsa, ki olmayacak öyle bir şey. Diyelim ki 12 liraya çıktığı zaman senin paran 110 bin artı nema olmayacak, 120 bin artı nema yani ödediğin dolarla birlikte nemasıyla birlikte karşılığı Türk lirasını vereceğiz. Diyelim ki tersi oldu. Dolar 10 liraya düştü. Karşılığı 100 bin lira, 10 bin dolar karşılığı Türk lirasını artı nemada biriktirdiğin paranın da nemasını alıyorsun. Garantili iş. Kur korumalı TL mevduatta alt limit bir lira üst limit yok” diye konuştu. Pazartesi akşamından itibaren modelin kabul edildiği, köpüğün gitmeye başladığını dile getiren Nebati, “Kur korumalı TL mevduatına geçiş sabah itibarıyla 10 milyar liraydı, öğleden sonra bu katlanarak gitti” dedi. Nebati, bankaların talebe yetişemediğini söyledi. Nebati şöyle devam etti:

PARAŞÜTTEN DÜŞERSİNİZ

“(Raflardaki fiyatlar) Fiyatlamalar beklentilere göre yapılıyor. Jet hızıyla gidiyor, yukarıya doğru. Dolar yükseliş trendinde, hızlı bir şekilde fiyatları değiştiriyorlar ama bir defa o fiyatların değişimi haksız. Eylül’den pazartesi akşamına kadar dolar artışı yüzde 100’e yakın, yüzde 100’ü yansıttılar. Sen işçiye Türk Lirası ile ücretini ödüyorsun, kiranı Türk Lirası ile ödüyorsun. Döviz fiyatları arttı ben de aynısını aktarayım. Döviz fiyatları düşerken yukarıya doğru elastik, aşağı doğru inelastik davranırsan karşında bizi görürsün. Yamaç paraşütünü bilirsiniz, dolanırsınız rüzgara göre uzun bir sürede karaya varırsınız. Piyasa bunu yapıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın araçlarını piyasada kullandıracak derecede yamaç paraşütü yapmaya devam ederseniz düşeceksiniz. Enflasyonun yüksek kalmasını piyasadan biliriz. Petrol fiyatları, emtia fiyatları gevşiyor, döviz fiyatları düşmüş, Türkiye’de fiyatlar düşmüyor. Döviz fiyatı düşerken etiketini niye değiştirmiyorsun? Piyasa oyuncularının bize karşı bu hareketlerini kesinlikle kabul etmeyiz, gereğini de yaparız.

EMEKLİLERİ MUTLU EDECEK

(Memura ek zam) Sabit gelirlilerin hak ve hukukunu koruyacak tedbirler almamız gerekiyor, bu konuda geri adım atmayız. Enflasyonun düşüş eğilimini mart ayından sonra bekliyordunuz. Şimdi, bugünden itibaren. Ocak ayından itibaren enflasyonun düşmeye başladığını hep beraber göreceğiz. Bunları da gözeterek memurlarımıza zaten gerekli fiyat artışları yapıldı. Şimdi emeklilerimizle çalışılıyor. Yapılacak iyileştirmelerin, emeklilerimizi de mutlu edecek iyileştirme olacağına ilişkin benim de kanaatim çok yüksek.”