Güncelleme Tarihi:
Meclis’teki görüşmeler sırasında dönüşüm kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilen hesaplara getirilen kurumlar vergisi muafiyetinde kapsam genişletildi. Eklenen yeni düzenlemeye göre bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükelleflerinin kazançları da aynı şartlarda vergi muafiyetinden faydalanacak. Şirketlere getirilen vergi muafiyetinin maliyeti, 1 milyar doların kur korumalı mevduata geçmesi halinde 1 milyar 387 milyon lira olarak hesaplandı.
MALİYET AÇIKLAMASI
Enflasyon muhasebesinin 2023 yılı sonuna ertelenmesi şirketlerin de döviz hesaplarının TL’ye dönüşümüne destek sağlanmasına yönelik yasa teklifinin TBMM Plan Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmelerinde teklifde ilk imza sahibi olan AK Parti Manisa Milletvekili Uğur Aydemir, muhalefet milletvekillerinin soruları üzerine düzenlemenin getirdiği maliyet hakkında açıklamalarda bulundu. Aydemir, 1 milyar doların Türk Lirasına dönüştürülmesi durumunda Hazine’nin vazgeçeceği vergi miktarının 1 milyar 387 milyon lira olduğunu söyledi. Aydemir, sistemin işleyişi ve etki analizini 1 milyar dolar örneği üzerinden şöyle anlattı: “17 Şubat’ta geçici vergi beyannamesi veren mükellefler, diyelim ki; 17 Ocak’ta dövizini bozdurdu. 17 Şubat tarihinden önce olduğu için bunun 1 Ekim 2021 ile 31 Aralık 2021 tarihi arasındaki kurdan kaynaklı kambiyo kârına bakıyoruz. Merkez Bankası verilerine göre; başlangıç kuru 8.84 TL, 31 Aralık 2021 tarihindeki kurun çıkış fiyatı 12.97 TL, kur farkı 4.13 TL. Bu durumda mükellefin 1 milyar doları olsa, 1 milyar dolardan kaynaklı 4 milyar 130 milyon kambiyo kârı oluşuyor. Kambiyo kârının yüzde 25 vergisi var, biz buna istisna getiriyoruz. 4 milyar 130 milyonun kurumlar vergisi 1 milyar 33 milyon lira. 1 Ocak-17 Şubat tarihleri arasında da, ayrıca yine kambiyo kârı çıkıyor. 1 Ocak 2022’de kur 13.6 TL. Bu kârdan dolayı da 530 milyon lira kambiyo kârı elde ediyor. 2022’de kurumlar vergisi yüzde 23, bunun da vergisi 122 milyon lira. Her ikisini topladığımızda Hazine, 1 milyar 154 milyon lira tutarındaki Kurumlar Vergisi’nden vazgeçiyor. Faiz gelirinde, vazgeçtiğimiz vergi de 233 milyon lira. 1 milyar dolar bozdurulması durulunda, kurumlar Vergisi’nden vazgeçtiğimiz tutar, faiz gelirindeki vergiyle beraber 1 milyar 387 milyon lira. Benim beklentim en az 10 milyar, 20 milyar doların üzerinde gelmesi, çünkü çok büyük bir fırsat, çok büyük kazanç.”
DÖVİZ MEVDUATI
Görüşmeler sırasında AK Parti Giresun Milletvekili Cemal Öztürk ise kamuoyunda şirketlerin bilançolarında 90 milyar dolar civarında bir döviz mevduatı olduğunun dile getirildiğini kaydederek, “Eğer bunlar bozdurulursa Kurumlar Vergisi’nden büyük bir istisna olacak ki bunun ekonomiye çok büyük etkisi olur. Şirketlerin Kurumlar Vergisi’nden istisna olmaları ve o imkanı kullanmalarının Türkiye’deki döviz dalgalanmaları karşısında bir istikrar getireceğine inanıyoruz. Şirketlerin 90 milyarla 100 milyar dolar civarında bir döviz pozisyonu olduğu söyleniyor. Ne kadar gelir, bu piyasaya ne kadar etki yapar? Bunu önümüzdeki süreçte göreceğiz“ dedi.