‘TIR’lar gemide, şoförler havada’ Avrupa şampiyonu

1994 yılında nakliye sektörünün duayeni Saffet Ulusoy önderliğinde biraraya gelen 48 uluslararası nakliyecinin kurduğu UN Ro-Ro ile dernekleri Roder’in ‘21. Yüzyılda Farklı Bir Taşımacılık Modeli: İntermodalite’ projesi Avrupa’da birinci oldu. Bu sistemde Türkiye’den Avrupa ülkelerine mal taşıyan TIR’lar örneğin Pendik Limanı’ndan gemiye bindirilip, İtalya’nın Trieste Limanı’na 56 saatlik yolculuk yapıyor. Şoförleri uçakla gidip, Trieste’den TIR’ları teslim alıyor ve trene bindiriyor, Salzburg’a kadar da bu yolculuk sürüyor. Almanya sınırında taşıma karayoluna yeniden iniyor. Avrupa Intermodal Birliği (EIA), ‘TIR’lar gemide, şoförler havada’ denilen bu modeli birinci seçti. Modelde TIR’ların Orta Avrupa’ya daha önce gidiş-dönüş 5 bin kilometre olan karayolu yolculuğu 1150 kilometreye iniyor. TIR’ların yakıtla ve gürültüyle çevreye verebileceği zarar azalıyor.

YUGOSLAVYA KARIŞINCA:

Projeyi European Intermodal Association-Avrupa Intermodal Birliği’nin (EIA) Hırvatistan’ın Opatija kentindedüzenlenen toplantısında sunan Roder Genel Müdürü Cumhur Atılgan, ‘TIR’lar gemide, şoförler havada’ modeline, 1990’lı yılların başında Yugoslavya’daki iç savaşla birlikte geçme kararı aldıklarını belirterek, şunları söyledi: ‘Türkiye’den başta Almanya olmak üzere birçok Avrupa ülkesine yük taşıma güzargahımızın en önemli noktası Yugoslavya karışınca, bu yol geçilemez oldu. Bunun üzerine alternatif çözümler üretildi. Bunlardan en uygunu İstanbul’dan İtalya’nın Trieste Limanı’na TIR’ları ro-ro gemileriyle taşıma formülü olarak gelişti. Böylece 48 uluslararası nakliyeci birleşip UN Ro-Ro’yu kurdu. İlk işe 2 ro-ro gemisiyle başlandı. Modelin ilk şekliyle TIR’lar gemiye yükleniyor, şoförleri iki gün sonra Trieste yakınlarına uçup, oradan TIR’larını alarak daha güvenli şekilde Avrupa yolculuklarını sürdürüyorlardı.’

GEMİ ARTTI, MODEL GELİŞTİ:

Atılgan, modelin zamanla geliştiğini ifade ederek, şöyle konuştu: ‘Özellikle Avusturya’nın raylı sistemin kullanılması yönündeki ısrarları üzerine, Trieste-Salzburg arasını TIR’ların trenlerle taşınması sistemini de ekledik. Böylece, Türkiye’nin herhangi bir noktasında TIR’a yüklenen mal, bir daha elleçlenmeden kara, deniz ve raylı sistemi de kullanarak Avrupa’daki hedef noktasına ulaşır hale geldi. Şoförlerin uçakla taşındığını da dikkate alırsak, sistem tüm ulaşım faktörlerini bünyesinde toplamış oldu. UN Ro-Ro’nun gemi sayısı 2008’de 14’e çıkacak. UN Ro-Ro’nun gemi yatırımı 800 milyon doları buldu. Buna Pendik Limanı’nın yapımını da eklersek, toplam yatırım 865 milyon dolara ulaştı. Trieste’ye dönük hattımız, Avrupa’nın en büyük, dünyanın üçüncü büyük hattı konumuna geldi. Karşılıklı yıllık TIR seferi sayısı 190 bine ulaştı. UN Ro-Ro’nun ortak sayısı da 212’yi buldu.’

AB KOMİSYONU TANIYOR:

Cumhur Atılgan, AB’nin yaygınlaştırmayı amaçladığı ‘Intermodal’ taşımacılık sisteminin, yüklenen mal elleçlenmedenaynı anda iki-üç hatta dört ulaşım sisteminin kullanılmasını öngördüğünü belirtti. Atılgan, EIA’dan aldıkları ödülün önemini şöyle vurguladı: ‘Avrupa Intermodal Birliği (EIA), 1993’te kuruldu. Merkezi Brüksel’de. EIA, AB Komisyonu tarafından tanınıyor ve yönetiminde bulunanlar Komisyon üzerinde etkili oluyor. EIA, bizim aldığımız ödülü 2000 yılında başlattı. Biz kazanacağımızdan emin olana kadar bekleyip, bu yıl yarışmaya katıldık.’

Sefer başına 5350 Euro’luk gider 1890 Euro’ya düştü

UN Ro-Ro ve Roder’in yaptığı hesaplamalara göre, İstanbul’dan karayoluyla Orta Avrupa’ya bir TIR’ın karşılıklı seferiyle UN Ro-Ro’nun kullandığı kara-deniz-raylı sistem-hava yolu kombinasyonu (Intermodal hat) arasındaki maliyet farkı TIR ve sefer başına tablodaki gibi çıkıyor.