Ticarette, ‘Tek millet iki devlet’e uymadılar
Güncelleme Tarihi:
Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, “Azerbaycan’da bir konteyner gümrükte 50 gün bekletiliyor. Bu durum ‘Tek millet, iki devlet’e uymuyor” dedi. TÜSİAB Başkanı Yavuz Keleş de, “İş kurduk, evlendik, çoluk çocuk sahibi olduk, oturma, çalışma izni yok. Hâlâ vizeyle giriyoruz” diye konuştu.
TÜRKİYE ile Azerbaycan arasındaki ticaret ve yatırım ilişkilerini geliştirmek için Bakü’de temaslarda bulunan Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, iki ülke arasındaki dış ticaretin ve yatırımların ‘Tek millet iki devlet’ anlayışına uymadığından yakındı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Başbakan Artur Resizade ve çok sayıda bakan ile görüşen, ertesi gün de bu ülkede yeni yapılmış Türk yatırımlarını gezen Çağlayan, “Gümrüklerde ciddi tarife dışı engeller yaşıyoruz. Bir konteyner gümrükte ortalama 50 gün bekletiliyor. Bunun dünya ortalaması 11 gündür. Biz vizeyi kaldırdık onlar kaldırmıyor. Ruslar bile vizeyi kaldırıyor, Azerbaycan uyguluyor. Hepsini Aliyev’e anlattık” dedi.
İş Bankası bekletiliyor
Azerbaycan’da bankacılık yapmak için Türkiye İş Bankası’nın Şubat 2010’da Azerbeycan Merkez Bankası’na başvurduğunu belirten Zafer Çağlayan, bu konuyu bizzat Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e de aktardığını kaydetti. Aliyev’in de şaşırdığını ve konuyla ilgileneceğini söylediğini aktaran Çağlayan, “Bir kere burada İş Bankası açılması buraya değer katar. Yatırımcılar için kaynak yaratır” diye konuştu.
Sorunlar kronikleşti
Azerbaycan’da yatırım yapmış Türk işadamlarının sorunlarını da dinleyen Bakan Çağlayan’a en sert çıkışı ise Azerbeycan Türk Sanayici ve İşadamları Beynel Halk Cemiyeti (TÜSİAB) Başkanı Yavuz Keleş yaptı. Keleş, şunları söyledi: “20 yıldır çözülemeyen problemlerimiz var, artık kronikleştiler. Bizler buraya geldik; iş kurduk, evlendik hatta çoluk çocuk sahibi bile olduk, hâlâ oturma, çalışma izni yok. Vizeyle girip çıkıyoruz. Nakliye, vergi, gümrük, psikolojik baskı, vize, oturum, çalışma izni öylece duruyor.”
Anlatıyoruz çözülmüyor
1997’den beri Azerbaycan’da faaliyet gösteren Mert Petrol’ün sahibi Ercan Turan da sorunları bakanlara aktardıklarını ancak hiç birşeyin değişmediğini belirterek, “Lütfen genel konuşmalara son verelim ve tek tek sorunları çözmeye bakalım” diye konuştu.
Çözüm grubu kuralım
Zafer Çağlayan, iki ülke arasında ticaret ve ekonomik ilişkiler nedeniyle yaşanan sorunları çözecek bir mekanizma önerdiklerini de anlattı. Çağlayan, “İlgili bakanlar, üst düzey bürokratlar buluşsunlar ve kendi aramızda bize özgü bir tahkim mekanizması gibi çalışalım. Sayın Cumhurbaşkanı bu konuya da sıcak baktı” dedi.
Çözüm bekleyen konular
Serbest Ticaret Anlaşması.
Ortak sanayi bölgesi ve serbest bölge projeleri.
Azerbaycan’ın vizeyi kaldırması.
Türk bankalarına izin verilmesi.
Gümrüklerdeki gecikmelerin önlenmesi.
Oturma ve çalışma izinlerinin kolaylaştırılması.
Taşıma kotalarının 5 binden 40 bine çıkarılması.
Vergi problemlerinin çözümlenmesi.
Türk mallarına referans fiyat uygulaması.
200 milyon dolar yatırdı 400 milyon dolar bekliyor
BAKÜ’de 200 milyon dolarlık yatırımla demir-çelik tesisi kuran Türk işadamı Dağıstan Turanlı’nın fabrikası 16 Ağustos’ta Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve İlham Aliyev tarafından açılacak. Yaklaşık 1000 kişilik doğrudan ve 1500 kişilik de dolaylı istihdam sağlaması beklenen fabrika saatte 30 ton üretim kapasitesine sahip. Dağıstan Turanlı, tesisin, hurda demirleri eritip inşaat demiri üreteceğini belirterek, “Hem Azerbeycan iç pazarına hem de ihracata üreteceğiz. Yıllık ciro hedefimiz yaklaşık 400 milyon dolar” dedi. Turanlı yine Azerbeycan’da 20 milyon dolarlık yatırımla tohum tesisi kurduklarını, yakında açılışı yapılacak bu tesiste de arpa, buğday, mısır ve ayçiçeği tohumları üreteceklerini anlattı.