Teşvik fiyatlara tam yansıdı
Güncelleme Tarihi:
2018 yılında iç pazarın eylül ayında yüzde 65, ekim ayında ise yüzde 80 düşmesinin ardından Hazine ve Maliye Bakanlığı, otomotiv sektörüne yönelik vergi desteğini devreye soktu.
1 Kasım’da devreye giren ve 2019’da 3 ay uzatılan bu destekle 1. 6 litre ve altı motora sahip matrah (vergisiz) fiyatı 70 bin TL ve altındaki otomobillere uygulanan yüzde 45 oranındaki ÖTV yüzde 30’a, matrahı 70 bin TL ile 120 bin TL aralığında olan otomobillere uygulanan yüzde 50 oranındaki ÖTV ise yüzde 35’e indirildi. Matrah fiyatı 120 bin TL’nin üzerindeki otomobillerin ÖTV oranları ise yüzde 60’ta kaldı, desteklenmedi.
Alt gruba yapılan bu destek o sınıftaki otomobil fiyatlarına yaklaşık yüzde 9-10 indirim olarak hesaplandı. Ancak teşviklerin devreye girmesinden itibaren tüketicilerden gelen “Fiyatları indirmediler, aksine artırdılar” şikayetleri hiç kesilmeden artarak devam etti. Marka yetkilileri kurdaki artışları bile tam olarak yansıtmadıklarını, bu şikayetlerin doğru olmadığını söylemesine rağmen, kimse otomobillerde indirim olduğuna inanmadı.
DENETİMLER BİLE YAPILDI
Hatta bu konuda yapılan şikayetler üzerine Rekabet Kurumu ekipleri, eş zamanlı olarak ÖTV teşvikinden yararlanan tüm markaların genel merkezlerini ziyaret etti. Akşam saatlerine kadar devam eden denetimlerde, fiyat listeleri kontrol edilirken, bilgisayarlardaki yazışmalar incelemeye alındı. Bu denetimlerden çıkan rapor henüz yayınlanmadı ama sektör yetkilileri denetimlerden bir şey çıkmadığını, ÖTV indirimlerinin fiyatlara tam olarak yansıtıldığının belirlendiği bilgilerini verdi. Otomotiv veri şirketi Cardata’nın Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın da geçtiğimiz hafta satışta olan sıfır kilometre araçların son 2 seneyi kapsayan fiyat artışlarını içeren geniş tablosunu gönderdi. Bu tablodan en çok satan otomobilleri çıkarıp, ekim-aralık dönemi fiyat farklarına baktım. Hem yüzde 30’luk hem de yüzde 35’lik ÖTV diliminde yer alan otomobillerde teşviklerin neredeyse tamamı fiyatlara yansıtılırken, bazı modellerde indirimler yüzde 20’yi bile aşmış durumda.
Bu listenin tamamına isteyen çok rahatlıkla Cardata’dan ulaşabilir. Ben yüzde 30’luk ÖTV dilimine giren bazı modelleri örnek olması için seçtim. Ama hem yüzde 30, hem de yüzde 35’lik ÖTV diliminde fiyatları artan bir tane bile model yok. Bu fiyat indirimleri yüzde 30’luk dilimde yüzde 10 ve üzerinde, yüzde 35’lik ÖTV diliminde ise en az yüzde 9 ve üzerinde yer alıyor.