Güncelleme Tarihi:
Hürriyet'in ulaştığı; 286 oda incelenerek, yönetim ve üye esnafla anket yapılarak hazırlanan raporda esnaf odalarının organizasyon, yönetim ve seçim sisteminde ciddi yanlışlar olduğu vurgulandı. Çözüm olarak ise esnaf sisteminin tümden kaldırılıp TOBB modeline geçilmesi önerildi.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, yaklaşık 2 milyon esnaf ve sanatkarın zorunlu üye olduğu oda, birlik ve federasyon sistemine neşter vurmaya hazırlanıyor. Esnaf ve Sanatkarlar Genel Müdürlüğü, gelen çok sayıda şikayet üzerine Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi ile Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesine rapor hazırlattı. Bakanlığa ulaşan rapordan, esnaf ve sanatkarların oda ve birliklerin hizmetinden memnun olmadığı, parası ve siyasi gücü olanların yönetime geldiği, seçimlerin kuşkulu olduğu, yöneticilerin eğitimsiz, menfaat peşinde ve koltuk savaşında olduğu sonuçları çıktı.
TOBB MODELİNE GEÇİLSİN
Raporda, esnaf temsil sisteminin sil baştan yeniden kurgulanması gerektiği belirtilirken, örnek olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) organizasyon ve seçim sistemi gösterildi. Türkiye Esnaf ve Sanatları Konfederasyonu’nun (TESK) üst şemsiye olarak varlığını sürdürerek meslek odalarının temsilciliğini daha etkin bir şekilde yapması gerektiği belirtilen raporda, “Çok başlılığa sebebiyet veren odalar, birlikler ve federasyonlar fesh edilip, her ilde tek bir oda kurulmalıdır. Her ilde yer alan oda birlikleri bu yapıya dönüştürülmeli. Türkiye'deki ticaret ve sanayi odalarının bir benzerinin esnaf ve sanatkarlar için kurulmasını önören, üyeliğin zorunlu olduğu tek oda sistemi uygun görülmektedir” denildi.
Esnaf ve Sanatkarlar meslek kuruluşlarının yönetim ve denetim kurullarında görev almak için eğitim ve sertifikasyon zorunluluğu getirilmesi de istenen raporda, yönetim kurullarında belirli bir sayıda, bakanlık onayıyla dışarıdan seçilecek profesyonel yönetici koşulu getirilmesi önerildi. Raporda, seçilen yöneticilerin görev süresinin 3 dönemle sınırlanması gerektiği de belirtilirken, üye sayısı 300'ün altında olan odaların kapatılması veya daha büyük odalara devredilmesi gerektiği bildirildi.
RAPORDAKİ BAZI ÖNEMLİ TESPİTLER ŞÖYLE
Hürriyet'in ulaştığı raporda yer alan çarpıcı tespitlerden bazıları şöyle:
KOLTUK SAVAŞI
"Odalardaki Yönetim Kurulu Başkanı ve üyeleri tamamen esnaf ve sanatkâra hizmetten uzaklaşmış menfaat ve koltuk savaşı yapan kişilerden oluşmaktadır.
ODA SEÇİMLERİ KUŞKULU
Fiiliyatta esnaflık niteliklerini kaybetmiş ancak oda üyelik kayıtları devam eden kişiler bulunuyor. Dolayısıyla güncel olmayan hazirun listeleri ile yapılan organ seçimlerinin sıhhati konusunda kuşkulara ve son yıllarda seçimlerin iptal edilmesine dair başvuruların artmasına neden oluyor.
YÖNETİMİ PARASI, SİYASİ GÜCÜ OLANLAR BELİRLİYOR
Odaların fonksiyonlarının aidat toplama dışında ne olduğunun sorgulanması gerekmektedir.
Yönetim organlarının seçiminde nitelikten çok siyasi ve maddi gücü yüksek, lobi faaliyetlerinde başarılı olan ve çevresi geniş kişiler, yönetim ile birlikte tüm kurulları belirleyebilmektedir.
SİCİL ÜCRETLERİ YÜKSEK
Temel şikayet konusu sicil ücretlerinin yüksekliğidir. Üst kuruluşların (odalar birliği, federasyon, konfederasyon) temel gelir kaynağı olan meslek örgütlerin ödedikleri katılım payıdır. Odaların üst birliklerine ödedikleri yıllık katılım payı ve eğitim katkı payı da yüksek bulunmaktadır.
PLAN YOK
TESK dahil tüm esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşlarının gündelik, dar kapsamlı ve kısa vadeli politikalarla ve kararlarla yönetildiği ortaya çıkmaktadır. Esnaf ve sanatkârların en üst kuruluşu olan TESK'in dahi bugüne kadar yayımlanmış bir stratejik planı mevcut değildir. Bir kuruluşun stratejik planının olmaması, o kuruluşun çalışma sistemlerinin ve başarılarının kanıtlanmasını sağlayacak tanımlı ve somut hedeflere sahip olmadığını göstermektedir."
EKONOMİDE SON 24 SAAT