Teröre finansman sağlayana 5 yıl hapis

Mal varlığının yasadışı amaçlarla kullanıldığına ilişkin şüphe ve şüpheyi gerektirecek bilgiler de şüpheli işlem bildirimi kapsamına alınıyor. Şüpheli işlem bildiriminde bulunma yükümlülüğü olanların cezai ve hukuki sorumluluğa tabi tutulmamaları hükmü getiriliyor.

Hükümetin, kara para ve terörizmin finansmanıyla daha etkin bir mücadele sağlamak amacıyla hazırladığı Mali Suçları Araştırma Kurumunun Teşkilat ve Görevleriyle Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkındaki Yasa Tasarısı" TBMM Başkanlığına sunuldu.

Tasarıyla, Mali Suçları Araştırma Kurumu (MASAK) yeniden örgütlenirken, Kurumun görev ve yetkileri ekonomik suçlarla etkin bir mücadele yürütülebilmesi amacıyla genişletilerek yeniden belirleniyor.

Tasarıyla Terörle Mücadele Yasası’na eklenen bir maddeyle mevzuata "terörün finansmanı suçu" getiriliyor.

Maddeyle, terör eylemlerinin gerçekleştirilmesinde kullanılması niyetiyle veya kullanılacağını bilerek, doğrudan veya dolarlı olarak fon sağlayan ve toplayanların, fiilleri başka bir suçu oluştursa bile ayrıca bir yıldan beş yıla kadar hapis ve 150 günden 1500 güne kadar adli para cezasına çarptırılmaları öngörülüyor.

Bir tüzelkişi kuruluşun hukuken veya fiilen yönetimi ya da denetiminden sorumlu bir kişinin bu sıfatıyla söz konusu suçu işlemesi halinde aynı şekilde cezalandırılacaklar. Ancak tüzel kişiler hakkında da güvenlik önlemlerine başvurulacak.

ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ

Tasarıyla şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğü bulunanların kapsamı genişletiliyor.

Bankacılık, sigortacılık, bireysel emeklilik, sermaye piyasaları, ödünç para verme ve diğer finansal hizmetlerle, posta ve taşımacılık, şans ve bahis oyunları alanında faaliyet gösterenler, döviz, gayrimenkul, değerli taş ve madenler, mücevher, nakil aracı, iş makinesi, tarihi eser, sanat eseri ve antika ticaretiyle uğraşanlar, bu faaliyetlere aracılık yapanlar, noterler ve spor klüpleri, şüpheli bildirimi yapma yükümlüsü olarak tanımlandı.

Yükümlülere, yaptıkları veya aracılık ettikleri işlemlerde işlem yapmadan önce, işlem yapanlarla başkalarının adına işlem yapanların kimliklerini belirleme zorunluluğu getiriliyor. Kimlik tespiti yapılması gereken işlem türleri ve tutarlarını belirleme yetkisi ise MASAK’a bırakılıyor.

Yükümlüler, yapılan veya yapılma girişiminde bulunulan işlemlere konu malvarlığının yasa dışı yollardan elde edildiğine, yasa dışı amaçlar için kullanıldığına ilişkin bir bilgi, şüphe ve şüpheyi gerektirecek bir konu olması halinde bunu MASAK’a bildirmek zorunda olacaklar.

KİMLİKLERİN SAKLI TUTULMASI

Şüpheli işlem bildiriminde bulunanlar, yükümlülük denetimiyle ilgili görevlilerle mahkemeler dışında kimseye bilgi veremeyecekler.

Şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğünü yerine getiren gerçek ve tüzel kişiler hiç bir şekilde hukuki veya cezai açıdan sorumlu tutulamayacaklar.

Özel yasalarında hüküm bulunsa bile, şüpheli işlem bildiriminde bulunanlara ilişkin olarak mahkeme dışındaki, kişi kurum ve kuruluşlara bilgi verilemeyecek. Bu kişilerin kimliklerinin saklı tutulması ve güvenlikleri konusunda da mahkemeler gerekli önlemleri alacak.

MASAK TÜM KAYITLARI İZLEYECEK

Ekonomik olaylara, servet ve unsurlarına, vergi mükelleflerine, nüfus bilgilerine ve yasadışı faaliyetlere ilişkin kayıt tutan kamu bankaları dışındaki tüm kamu kurum ve kuruluşları bilgi işlem sistemlerine MASAK’ın erişimini sağlayabilecek bir sistem kurmak zorunda olacaklar.

EKONOMİK SUÇLAR ARTIYOR

Tasarının gerekçesinde ülke ekonomileri geliştikçe işlenen suçların niteliğinin değiştiği, klasik suçlara oranla ekonomik suçların arttığı vurgulandı. Kan davası veya namus temizleme gibi saiklerle işlenen cinayetler azalırken, suç çeteleri tarafından gelir elde etmek amacıyla işlenenlerin arttığına dikkat çekilen gerekçede, suçtan gelir elde edilmesiyle ve bu gelirlerin aklanmasıyla mücadelenin toplumun ekonomik, mali, siyasi, sosyal ve ahlaki yapısını korumak açısından önemli olduğu vurgulandı.

Bir ekonomide suçtan elde edilen gelirin yaygınlık göstermesinin etkileri ise şöyle sıralandı:

"-Ekonomik hayatta tersine seçim hakim olur; kurallara uyanlar kaybeden, uymayanlar kazanır.

-Kamu maliyesini zayıflatır. Çünkü verginin gerektiği ölçüde ve adaletli toplanması mümkün olmaz. Güvenlik harcamaları da artar.

-Kirli para sahipleri kendilerine siyasetçi, bürokrat ve işadamları arasından yandaşlar bulma arayışına girer. Bu ilişkiler siyaseti, bürokrasiyi, ekonomiyi ve giderek bütün toplumu kirletir.

-Suç çeteleri toplumun meşru güçlerinin dolduramadıkları iktidar alanlarını doldurur.

-Kamu ekonomisinde ’kamusal mal’ sayılan ahlak, özellikle ticaret ahlakı bozulur.

-Tüm bunlar sonuçta siyasi, idari, adli ve iktisadi karar mekanizmalarının işleyişinde zafiyet ve yanlışlığa ve giderek toplumsal yozlaşmaya yol açar."