Termik santral için verilen ÇED kararına iptal

Aliağa İlçesi’ne bağlı Horozgediği Köyü sınırları içinde Hayatlıdere Mevkii’nde İzmir Demirçelik Sananayi A.Ş.’nin mülkiyetinde bulunan alan üzerindeki İzdemir Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin termik santraline ek olarak ithal kömüre dayalı ikinci bir santral yapımı için, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 17 Haziran 2010 tarihinde verilen ’Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) olumlu’ kararı halkın ve çevre belediyelerin tepkisini çekti. Santralin kül ve dumanından olumsuz etkilenecekleri gerekçesiyle Foça Belediyesi, Karşıyaka Belediyesi ile Kıyı Ege Belediyeler Birliği, bölgede oturan vatandaşlarla birlikte yargı yoluna gitti.

ÇED olumlu raporunun iptali için İzmir 2’nci İdare Mahkemesi’nde dava açıldı. Mahkemenin belirlediği bilirkişi heyeti, ÇED incelemesini, ’santralin teknik kriterleri sağlaması ve tarımsal arazi kullanımı’ konusunda yeterli buldu. Ancak, Kyme Antik Kenti’nin geniş alana yayılmış nekropollerinin bulunduğu parsellerin bütüncül olarak değerlendirilmemesini, turizm potansiyellerinin nasıl etkileneceğinin yer almamasını, planlama açısından eksiklik olarak belirledi. Bilirkişi raporunda, şöyle denildi:

"Dava konusu enerji santrali için verilen ’Çevresel etki değerlendirmesi olumlu kararı’ çevre mevzuatı, tesisin yasada öngörülen teknik kriterleri sağlaması, tarımsal arazi kullanımı ile tarımsal çevre bakımından uygun ve yeterli olduğu kanaatine varılmıştır. Ancak arkeoloji ve sanat tarihi açısından yapılan değerlendirmede, gerek raporun hazırlandığı dönemde, gerekse sonrasında yapılan sondaj ve kurtarma kazılarında Kyme antik kentinin geniş alanlara yayılmış durumdaki nekropollerinin bulunduğu parseller bütüncül olarak değerlendirilmediği sonucuna varılmıştır. Ayrıca sadece Kyme antik kentinin değil, bölgedeki diğer arkeolojik alanların da buna bağlı turizm potansiyellerinin de faaliyetten nasıl etkileneceğinin ÇED paporunda irdelenmesi gerekmektedir. Bu nedenlerle ÇED raporunun arkeoloji ve sanat tarihi açısından yeterli, uygun olmadığı kanaatine varılmıştır."

Geçen 16 Aralık’ta karar veren İzmir 2’nci İdare Mahkemesi, aradan geçen süreçte tamamlanıp faaliyete geçen santralle ilgili ÇED olumlu kararını iptal etti. Belediyeler adına davayı takip eden ve kararın kendilerine yeni ulaştığını belirten Avukat Enis Dinçeroğlu, santralin faaliyetinin durdurulması için ilgili kurumlara başvuruda bulunacaklarını söyledi. Dinçeroğlu, "Karar bizleri memnun etti. İzmir’in kuzeyinden gelen rüzgarlar, İzmir’i tehdit etmemeli. Rüzgarlar, kirlilik yerine bol oksijen taşımalı. Kentimizin o güzel ve meşhur serinlik veren meltem rüzgarı, insanlara zehir solutmamalı" dedi.