Terahertz Devrimi

BİLİM Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, TÜBİTAK öncülüğünde, Türk mühendisler tarafından x-ray cihazlarından daha üstün özellikli bir sistem geliştirildiğini açıkladı. Ergün, uzaktan algılama olarak bilinen sistem ile bomba, silah, bıçak ve uyuşturucu taşıyan insanların 10 metreden tespit edilebileceğini bildirdi. Sivil ve askeri tesislerin girişlerinde insan üzerinde gizlenmiş tehlikeli maddelerin tespit edilmesi amacıyla Milli Savunma Bakanlığı Ar-Ge Teknoloji Dairesi Başkanlığı ile TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü, Uluslararası Yüksek Teknoloji Laboratuvarı ve BİLKENT NANOTAM arasında başlatılan proje ile Terahertz Görüntüleme Sistemi geliştirildi. Ergün, yeni geliştirilen sistemin askeri ve sivil tesis girişlerinde kullanılan x-ray teknolojisine tamamlayıcı alternatif olacağını söyledi.

TÜRK MÜHENDİSLER GELİŞTİRDİ

Türk mühendislerin geliştirdiği sistemde “Terahertz” teknolojisinin kullanıldığını ifade eden Bakan Ergün, “Elde edilecek görüntüyle üzerinde silah, bıçak ve bomba gibi tehlikeli obje taşıyan insanlar güvenli bir uzaklıktan tespit edilecek. Bunun yanında savunma sanayi, ulusal güvenlik, havacılık ve uzay sanayisinde kullanılan fiber kompozit malzemelerin üretim öncesi kalite ve homojenite kontrolü, biyoloji ve sağlık bilimleri, tahribatsız ölçümlendirme, gıda ve tarımsal ürünlerin kalite kontrolü yapılabilecek. Uyuşturucu ve yasa dışı kimyasal malzemelerin tespiti de 10 metreye kadar yapılabilecek” dedi.

HAMİLELERDE DE KULLANILABİLECEK

Sistemin diğer teknolojilere göre üstün yönlerinin olduğunu da açıklayan Bakan Ergün, “Sağlık için zararsız olması ve güvenli bir mesafeden görüntü alabilmesi nedeniyle hamileler ve çocuklara yönelik de kullanılabilecek. İlgili frekans bandında alıcı ve sensör sistemlerinin geliştirilmesi ile de ülkemizde bu teknolojinin geliştirildiği ilk proje olacak” dedi. Havaalanı ve güvenlik tesislerinde kullanılan x-ray cihazlarının çanta, giysi ve eşyaları kontrol etmekte kullanıldığını, insanların ise manyetik algılayıcı çemberlerden geçirildiğini anımsatan Ergün, gerektiği durumlarda yolcuların ayakkabılarının dahi x-ray cihazına gönderildiğini vurguladı. Bu işlemlerin uzun kuyrukların oluşmasına sebep olduğunu aktaran Ergün, zararsız terahertz ışınımları sayesinde yolcuların güvenlik çemberinden direkt geçebilir duruma geleceğini sözlerine ekledi.

Türkiye söz sahibi olacak

TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Bahadır Tunaboylu, milimetre ve terahertz konusunda projelergeliştirdiklerini ve bu projelerle dünyada bakir bir alan olan terahertz teknolojilerinin Türkiye’ye kazandırılacağını söyledi. Terahertz teknolojilerinin insanlığın yaşamına etki edecek 10 teknolojiden biri olduğuna değinen Türetken, bu amaçla TÜBİTAK Gebze yerleşkesinde Mikrodalga ve Terahertz Teknolojileri Araştırma Laboratuvarı (MiLTAL) kurduklarını belirtti.

2015’te tamamlanacak

PROJE Yürütücüsü Doç. Dr. Bahattin Türetken, Terahertz Görüntüleme Sisteminin görüntülenecek hedefe herhangi bir sinyal göndermeden çalıştığını söyledi. Hedef üzerindeki gizlenmiş nesnelerin kozmik arka plan ışımasından kaynaklanan yayınımların terahertz frekans bandında çalışan hassas bir alıcı sensör dizisi ve akıllı algoritmalar kullanılarak elde edildiğini belirtti. Sistemin aşırı sis altında görüntüleme yapabilecek kabiliyette olduğunu anlatan Türetken, “Farklı biyolojik, kimyasal ve patlayıcı maddelerin izleri 0,1-3 terahertz frekans bandında elde edilecek ve üzerinde tehlikeli obje taşıyan insanlar güvenli bir uzaklıktan tespit edilecek. 2015 yılında tamamlanarak teslim edilecek proje kapsamında Terahertz Dalga Üreteci ile Spektroskopik Algılama Prototipi ve Terahertz Görüntüleme Prototipi geliştirilecek” bilgisini verdi.

Terahertz nedir?

Elektromanyetik spektrumun mikrodalga ile kızılötesi bölgenin arasına denk gelen bir aralıkta bulunan yaklaşık kâğıt kalınlığı boyutlarında dalga boyuna sahip ışınımlara terahertz ışınımı deniliyor.