Temerrüt faizi karıştı
Güncelleme Tarihi:
Nilgün KARATAŞ
Oluşturulma Tarihi: Mart 11, 2003 01:44
Yeni Tüketici Yasası'nda kredi kartlarında temerrüt faizi uygulamasına getirilen sınır, diğer uygulamalar açısından kafaları karıştırdı. Borçlular yasanın öngördüğü faiz oranın bütün başta tüketici kredileri olmak üzere benimsenmesini isterken, bankacılar da yasada öngörülen oranın eşitlik ve hakkaniyet prensiplerine uygun olmadığı görüşünde.
Sorunlu kredi kartlarında faiz oranını bir kez yüzde 50'ye indiren, bundan sonrası için de cari faizin en yüksek yüzde 30'u ile sınırlayan yeni Tüketici Yasası, temerrüt faizinin tanımı konusunda kargaşa yarattı. Meclis'ten geçerek Cumhurbaşkanı'nın onayına sunulan yeni yasada, öngörülen faiz oranının temerrüde düşen diğer borçlular açısından nasıl uygulanacağı konusu yeni bir soru işareti oldu. Yasa'ya eklenen geçici maddeye göre, yasanın Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihe kadar temerrüdü nedeniyle ödenmeyerek icra takibi aşamasına gelen veya icra takibine konu edilen kredi kartlarına uygulanacak gecikme faizinin yüzde 50'yi geçmeyecek. Bir defaya mahsus olacak bu uygulamadan sonra da, yine yasanın getirdiği düzenlemeye göre‘‘cari faizin yüzde 30 fazlasını aşmamak üzere faiz oranı’’ uygulanacak.
HALEN YÜZDE 150
Kriz döneminde yüzde 375'lere kadar çıktığı bilinen temerrüt faizini bankalar yaygın olarak; aylık cari faizin yıllık bileşiğinin yüzde 50'si olarak hesaplıyor. Bu hesapla, şu anda aylık faizi yüzde 7-8 olan kredi kartlarının temürrüt faizi yıllık olarak yüzde 150, aylık olarak da yüzde 12.75 civarında oluyor.
Yeni kanunun kredi kartı borçluları için getirdiği bu sınırlama borçları nedeniyle temerrüde düşen pek çok kişiyi de yeni bir beklenti içine soktu. Yasa kredi kartları borçlularını kapsamasına karşın, dün bankaları ve gazetemizi arayan çok sayıda tüketici kredisi borçlusu, kendilerine uygulanan temerrüt faizinin de benzer şekilde hesaplanması gerektiğini savundu. Bankacılar bunun ‘‘eşitlik ve hakkaniyet’’e aykırı olduğunu kabul etmekle birlikte, bu tür isteklere cevap verilemeyeceğini, aksi takdirde çok daha büyük kargaşa çıkacağını dile getirdiler. Bankacılar tüketici kredilerinin, kredi kartlarından farklı olduğunu, bunlar için de yapılacak bir düzenlemenin bütün borç ilişkilerinde benzer talepleri yaratacağına dikkat çekti.
Bankalar: Bu gecikme değil ödül faizi
Tüketici Yasası'nın öngördüğü orandan artık temerrüd faizi olarak behsedilemeyeceğini savunan, bu faizi ‘‘borcunu ödemeyenlere ödül faizi’’ şeklinde nitelendiren Türkiye Bankalar Birliği de, gecikme faizi ile ilgili düzenlemeyi şöyle eleştirdi:
‘‘Tüm dünyada diğer kredilere oranla pahalı bir kredi türü olan kredi kartı kredisi faiz oranlarının ülkemizde halen yüzde 7-8, yıllık yüzde 100 seviyelerinde olduğu ve normal işleyen bir hesapta müşterinin bu faiz oranına tabi bulunduğu göz önüne alındığında, mütemerrit durumda olan müşteri için yıllık yüzde 50, diğer deyişle aylık yüzde 4 gibi, cari faizin yarısı kadar bir faiz oranı öngörülmesi eşitlik ve hakkaniyet prensiplerine uygun olmayan bir imtiyazı ifade ediyor.’’ Borcunu zamanında ödemeyenler icin temerrüt faizi uygulanmasının herhangi bir borç ilişkisinin sağlığı açısından zorunlu olduğunu savunan birlik, bu faizin cari faizin üzerinde olmasının ‘‘caydırıcılık’’ unsuru taşıması açısından önemli olduğunu vurguladı.
HALEN YÜZDE 150
Kriz döneminde yüzde 375'lere kadar çıktığı bilinen temerrüt faizini bankalar yaygın olarak; aylık cari faizin yıllık bileşiğinin yüzde 50'si olarak hesaplıyor. Bu hesapla, şu anda aylık faizi yüzde 7-8 olan kredi kartlarının temürrüt faizi yıllık olarak yüzde 150, aylık olarak da yüzde 12.75 civarında oluyor.
Yeni kanunun kredi kartı borçluları için getirdiği bu sınırlama borçları nedeniyle temerrüde düşen pek çok kişiyi de yeni bir beklenti içine soktu. Yasa kredi kartları borçlularını kapsamasına karşın, dün bankaları ve gazetemizi arayan çok sayıda tüketici kredisi borçlusu, kendilerine uygulanan temerrüt faizinin de benzer şekilde hesaplanması gerektiğini savundu. Bankacılar bunun ‘‘eşitlik ve hakkaniyet’’e aykırı olduğunu kabul etmekle birlikte, bu tür isteklere cevap verilemeyeceğini, aksi takdirde çok daha büyük kargaşa çıkacağını dile getirdiler. Bankacılar tüketici kredilerinin, kredi kartlarından farklı olduğunu, bunlar için de yapılacak bir düzenlemenin bütün borç ilişkilerinde benzer talepleri yaratacağına dikkat çekti.
Bankalar: Bu gecikme değil ödül faizi
Tüketici Yasası'nın öngördüğü orandan artık temerrüd faizi olarak behsedilemeyeceğini savunan, bu faizi ‘‘borcunu ödemeyenlere ödül faizi’’ şeklinde nitelendiren Türkiye Bankalar Birliği de, gecikme faizi ile ilgili düzenlemeyi şöyle eleştirdi:
‘‘Tüm dünyada diğer kredilere oranla pahalı bir kredi türü olan kredi kartı kredisi faiz oranlarının ülkemizde halen yüzde 7-8, yıllık yüzde 100 seviyelerinde olduğu ve normal işleyen bir hesapta müşterinin bu faiz oranına tabi bulunduğu göz önüne alındığında, mütemerrit durumda olan müşteri için yıllık yüzde 50, diğer deyişle aylık yüzde 4 gibi, cari faizin yarısı kadar bir faiz oranı öngörülmesi eşitlik ve hakkaniyet prensiplerine uygun olmayan bir imtiyazı ifade ediyor.’’ Borcunu zamanında ödemeyenler icin temerrüt faizi uygulanmasının herhangi bir borç ilişkisinin sağlığı açısından zorunlu olduğunu savunan birlik, bu faizin cari faizin üzerinde olmasının ‘‘caydırıcılık’’ unsuru taşıması açısından önemli olduğunu vurguladı.