Temel gıdaya yüklendik, alkollü içkiden uzaklaştık
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 04, 2008 00:00
Araştırma şirketi Nielsen’in raporuna göre 2008’in ilk 6 ayında Türkiye’de alkollü içecek tüketimi yüzde 12 azaldı.
2008’deki daralma, geçen yılın ilk 6 ayındaki küçülmenin 10 katı büyüklüğünde. Öte yandan en çok büyüyenler ise yüzde 8.8 ile temel gıda ve yüzde 8.2 ile süt ürünleri oldu.
ÖZELLİKLE 1997’de 73 milyon litre olan rakı tüketiminin, 2000’li yıllarda yüzde 50 küçülerek 40 milyon litreye gerilemesiyle Türkiye’deki alkollü içki tüketimindeki gelişmeler sorgulanmaya başlanmıştı. Bazı restoranlardaki içki yasakları; ’yabancıya içki var yerliye yok’ uygulamaları, bazı belediyelerde gündeme gelen kırmızı sokaklar, toplumun muhafazakarlaşması ve artan fiyatların Türkiye’deki alkollü içki tüketimine etkileri uzun süre tartışıldı. Yüzü aşkın ülkede araştırmalar yapan Nielsen’in 2008’in ilk 6 ayını içeren perakende araştırması tüm bu gelişmelerin etkisini ortaya koydu. Nielsen’in araştırmasına göre 2008’in ilk 6 ayında alkollü içecek tüketimi yüzde 11.7 azaldı. 2008’in ilk 6 ayında yaşanan gerilemenin, 2007 yılındakinin 10 kat üzerinde olması da dikkat çekiyor. 2006/2007 ilk 6 aylık karşılaştırmasında alkollü içecek pazarı yüzde 1.2 daralmıştı. En çok artış ise yüzde 8.8 ile temel gıda ve yüzde 8.2 ile süt ürünlerinde yaşandı.
Fiyatlar yüzde 23 arttı
Alkollü içecekler pazarındaki daralmada Nielsen’e göre bir çok değişken etkili ancak özellikle sektördeki yüzde 23.8’lik fiyat artışının oldukça belirleyici olduğu kaydediliyor. Geleneksel Alkollü İçki Üreticileri Derneği (GİSDER) Başkanı ve Mey İçki CEO’su Gelip Yorgancıoğlu, alkollü içki tüketimindeki değişimin nedenini şöyle açıkladı: "Bandrol uygulamasına geçişten sonra şarapta çok ciddi düşüş oldu. Çünkü bandrol merdiven altı üretimi kapattı. Bandrol uygulaması kasım ayından sonra etkilerini göstermeye başlamıştı. İlk çeyrekte rakıda düşüş vardı ama ikinci çeyrekte toparlanmaya başlamıştı. Votkada da geçen yılın üzerinde bir performans vardı. Şaraptan kaynaklandığını sanıyorum."
Nielsen’ın 100’den fazla kategoride takip ettiği sigara hariç hızlı tüketim ürünlerinde açıkladığı 2008’in ilk yarısı verilerine göre, perakendede alkollü içecekler hariç bir enflasyonist baskı ve bir küçülme olduğunu da görünmüyor.
Alkol hariç büyüme
İlk 6 aya, 2007 yılının ilk 6 ayı ile karşılaştırmalı bakıldığında alkollü içecekler dışında tüm sektörlerde miktar bazında büyüme görülüyor. Özellikle kağıt ürünlerinde miktar büyümesi yüzde 10’un üzerinde gerçekleşirken, geçen yıla göre en az büyüme kaydeden sektör ise gıda sektörü. Sigara hariç hızlı tüketim ürünleri yüzde 2.8 büyürken, gıda sektöründe miktar büyümesi yüzde 1.8 olarak gerçekleşti. Gıda sektöründe miktar bazında büyüyen ve daralan kategoriler incelendiğinde alkollü içecekler dışında tüm ana kategorilerde büyüme tespit ediliyor.
Fiyat artışları gıdayı büyüttü
2008 yılının yine ilk altı ayı bir önceki senenin aynı dönemiyle ciro büyümeleri bazında karşılaştırıldığında sigara hariç hızlı tüketim ürünlerinin yüzde 12.5, temizlik ürünlerinin yüzde 12.6, gıda sektörünün yüzde 13.2 büyüdüğü görülüyor. Kişisel bakım sektörü ise yüzde 9 büyüme oranı ile genel ortalamanın altında kalıyor. Gıda sektörünün miktar bazında en az büyüyen sektör olmasına karşılık, ciroda ortalamanın üzerinde büyüme kaydetmesi gıda sektöründe yaşanan fiyat artışlarından kaynaklanıyor. Gıda sektörü içinde en büyük ciro artışı yağlarda, daha sonra süt ürünleri ve temel gıdada. Gıda içinde ciroda en çok büyüyen ürünlere detaylı şekilde bakıldığında, sıvıyağ, buzlu çay, enerji ve spor içecekleri, makarna, hazır çikolatalı içecekler, tereyağ, krem peynir, krem şanti, salça, su, konserve gıda, süt, ayran ve çorbanın sırasıyla ciro artışının en yüksek yaşandığı kategoriler.
Reel ciro yüzde 2.7 büyüme kaydetti
REEL ciro büyümelerine baktığımızda 2008’in ilk yarısında sigara hariç hızlı tüketim ürürnleri (HTÜ), 2007’nin ilk 6 ayına göre reel ciro olarak yüzde 2.7 büyüdü. Gıda sektörü ise yüzde 3.3 reel ciro büyümesiyle ortalamanın üstünde artış kaydetti. Büyümenin özellikle yağlar ve süt ürünlerinden kaynaklandığını gözlemlerken, reel cironun daraldığı alt kategoriler olarak içecekler ve şekerlemeler dikkat çekiyor. Alkollü içeceklerdeki reel ciro ise yüzde 3.3 geriledi.
Gıdadaki fiyat artışını alkollü içecek yükseltti
NIELSEN’in takip ettiği kategorilerde (sigara hariç) 2008 yılının ilk altı ayını 2007 yılının ilk altı ayı ile karşılaştırdığında yıllık fiyat değişimi yüzde 10.5 olarak tespit ediliyor. Gıdada yaşanan fiyat artışı özellikle yağlar ve alkollü içeceklerdeki artışlar sayesinde yüzde 12.4 ile genel ortalamanın üzerinde. Temizlik sektöründe yüzde 4.8, kişisel bakım sektöründe ise yüzde 3.1 oranında fiyat artışları gerçekleşti. Nielsen’den yapılan açıklamada "Nielsen’in takip ettiği kategoriler tüketicilerin günlük olarak kullandığı gıda, içecek, ev temizlik ürünleri, şampuan, diş macunu gibi kişisel bakım ürünleri olduğu için bu ürünlerde yaşanan enflasyonun halkın cebindeki paranın erimesiyle yakından ilişkili olduğu söylenebilir" denildi. Sıvıyağlar ve alkollü içecekleri takiben makarna, tereyağ, yoğurt, margarin, konserve gıda ve salça fiyat artışının en çok yaşandığı diğer alt kategoriler olarak görülüyor.
ÖZELLİKLE 1997’de 73 milyon litre olan rakı tüketiminin, 2000’li yıllarda yüzde 50 küçülerek 40 milyon litreye gerilemesiyle Türkiye’deki alkollü içki tüketimindeki gelişmeler sorgulanmaya başlanmıştı. Bazı restoranlardaki içki yasakları; ’yabancıya içki var yerliye yok’ uygulamaları, bazı belediyelerde gündeme gelen kırmızı sokaklar, toplumun muhafazakarlaşması ve artan fiyatların Türkiye’deki alkollü içki tüketimine etkileri uzun süre tartışıldı. Yüzü aşkın ülkede araştırmalar yapan Nielsen’in 2008’in ilk 6 ayını içeren perakende araştırması tüm bu gelişmelerin etkisini ortaya koydu. Nielsen’in araştırmasına göre 2008’in ilk 6 ayında alkollü içecek tüketimi yüzde 11.7 azaldı. 2008’in ilk 6 ayında yaşanan gerilemenin, 2007 yılındakinin 10 kat üzerinde olması da dikkat çekiyor. 2006/2007 ilk 6 aylık karşılaştırmasında alkollü içecek pazarı yüzde 1.2 daralmıştı. En çok artış ise yüzde 8.8 ile temel gıda ve yüzde 8.2 ile süt ürünlerinde yaşandı.
Fiyatlar yüzde 23 arttı
Alkollü içecekler pazarındaki daralmada Nielsen’e göre bir çok değişken etkili ancak özellikle sektördeki yüzde 23.8’lik fiyat artışının oldukça belirleyici olduğu kaydediliyor. Geleneksel Alkollü İçki Üreticileri Derneği (GİSDER) Başkanı ve Mey İçki CEO’su Gelip Yorgancıoğlu, alkollü içki tüketimindeki değişimin nedenini şöyle açıkladı: "Bandrol uygulamasına geçişten sonra şarapta çok ciddi düşüş oldu. Çünkü bandrol merdiven altı üretimi kapattı. Bandrol uygulaması kasım ayından sonra etkilerini göstermeye başlamıştı. İlk çeyrekte rakıda düşüş vardı ama ikinci çeyrekte toparlanmaya başlamıştı. Votkada da geçen yılın üzerinde bir performans vardı. Şaraptan kaynaklandığını sanıyorum."
Nielsen’ın 100’den fazla kategoride takip ettiği sigara hariç hızlı tüketim ürünlerinde açıkladığı 2008’in ilk yarısı verilerine göre, perakendede alkollü içecekler hariç bir enflasyonist baskı ve bir küçülme olduğunu da görünmüyor.
Alkol hariç büyüme
İlk 6 aya, 2007 yılının ilk 6 ayı ile karşılaştırmalı bakıldığında alkollü içecekler dışında tüm sektörlerde miktar bazında büyüme görülüyor. Özellikle kağıt ürünlerinde miktar büyümesi yüzde 10’un üzerinde gerçekleşirken, geçen yıla göre en az büyüme kaydeden sektör ise gıda sektörü. Sigara hariç hızlı tüketim ürünleri yüzde 2.8 büyürken, gıda sektöründe miktar büyümesi yüzde 1.8 olarak gerçekleşti. Gıda sektöründe miktar bazında büyüyen ve daralan kategoriler incelendiğinde alkollü içecekler dışında tüm ana kategorilerde büyüme tespit ediliyor.
Fiyat artışları gıdayı büyüttü
2008 yılının yine ilk altı ayı bir önceki senenin aynı dönemiyle ciro büyümeleri bazında karşılaştırıldığında sigara hariç hızlı tüketim ürünlerinin yüzde 12.5, temizlik ürünlerinin yüzde 12.6, gıda sektörünün yüzde 13.2 büyüdüğü görülüyor. Kişisel bakım sektörü ise yüzde 9 büyüme oranı ile genel ortalamanın altında kalıyor. Gıda sektörünün miktar bazında en az büyüyen sektör olmasına karşılık, ciroda ortalamanın üzerinde büyüme kaydetmesi gıda sektöründe yaşanan fiyat artışlarından kaynaklanıyor. Gıda sektörü içinde en büyük ciro artışı yağlarda, daha sonra süt ürünleri ve temel gıdada. Gıda içinde ciroda en çok büyüyen ürünlere detaylı şekilde bakıldığında, sıvıyağ, buzlu çay, enerji ve spor içecekleri, makarna, hazır çikolatalı içecekler, tereyağ, krem peynir, krem şanti, salça, su, konserve gıda, süt, ayran ve çorbanın sırasıyla ciro artışının en yüksek yaşandığı kategoriler.
Reel ciro yüzde 2.7 büyüme kaydetti
REEL ciro büyümelerine baktığımızda 2008’in ilk yarısında sigara hariç hızlı tüketim ürürnleri (HTÜ), 2007’nin ilk 6 ayına göre reel ciro olarak yüzde 2.7 büyüdü. Gıda sektörü ise yüzde 3.3 reel ciro büyümesiyle ortalamanın üstünde artış kaydetti. Büyümenin özellikle yağlar ve süt ürünlerinden kaynaklandığını gözlemlerken, reel cironun daraldığı alt kategoriler olarak içecekler ve şekerlemeler dikkat çekiyor. Alkollü içeceklerdeki reel ciro ise yüzde 3.3 geriledi.
Gıdadaki fiyat artışını alkollü içecek yükseltti
NIELSEN’in takip ettiği kategorilerde (sigara hariç) 2008 yılının ilk altı ayını 2007 yılının ilk altı ayı ile karşılaştırdığında yıllık fiyat değişimi yüzde 10.5 olarak tespit ediliyor. Gıdada yaşanan fiyat artışı özellikle yağlar ve alkollü içeceklerdeki artışlar sayesinde yüzde 12.4 ile genel ortalamanın üzerinde. Temizlik sektöründe yüzde 4.8, kişisel bakım sektöründe ise yüzde 3.1 oranında fiyat artışları gerçekleşti. Nielsen’den yapılan açıklamada "Nielsen’in takip ettiği kategoriler tüketicilerin günlük olarak kullandığı gıda, içecek, ev temizlik ürünleri, şampuan, diş macunu gibi kişisel bakım ürünleri olduğu için bu ürünlerde yaşanan enflasyonun halkın cebindeki paranın erimesiyle yakından ilişkili olduğu söylenebilir" denildi. Sıvıyağlar ve alkollü içecekleri takiben makarna, tereyağ, yoğurt, margarin, konserve gıda ve salça fiyat artışının en çok yaşandığı diğer alt kategoriler olarak görülüyor.