Telekomda güçlenip dünya köprüsü olalım

Sabancı'nın Bilgi ve Telekomünikasyon Sektörü ve Åžirketlerinden sorumlu Daire BaÅŸkanı ÇaÄŸatay ÖzdoÄŸru'ya göre, Türkiye telekomünikasyon sektöründe avantajını iyi kullanarak, uluslararası köprü olabilir. ÖzdoÄŸru, ‘‘Bizim de hedefimiz Türk Telekom'dan sonra bir numara olmak’’ dedi.Türkiye'nin jeopolitik açıdan çok stratejik bir konumda olduÄŸunu vurgulayan Sabancı Holding Bilgi ve Telekomünikasyon Sektörü ve Åžirketlerinden sorumlu Daire BaÅŸkanı ÇaÄŸatay ÖzdoÄŸru, bu avantajın iyi kullanılması halinde Türkiye'nin telekomünikasyonda uluslararası köprü olabileceÄŸini söyledi. Sabancı Holding'in önümüzdeki yıllarda ana iÅŸlerinden birinin telekomünikasyon ve bilgi hizmetleri olacağını söyleyen ÖzdoÄŸru, 2005 yılında 10.5 milyar dolara ulaÅŸması beklenen sektörde Sabancı'nın bir numara olmayı hedeflediÄŸini vurguladı. ÇaÄŸatay ÖzdoÄŸru ile dünyada ve Türkiye'de telekomünikasyon sektörünü, Sabancı Holding'in bu konulara bakışını ve geleceÄŸe yönelik hedeflerini konuÅŸtuk.Sabancı TopluluÄŸu teknolojiye nasıl bakıyor?- Topluluk, 1998'e kadar bu alanda sadece I-BMSA ile vardı. 1998'de Turknokta.net'in çoÄŸunluk hisselerini satın aldı. Ancak artık tüketiciye yakın olma çerçevesi içinde buna büyüyecek bir iÅŸ alanı olarak bakması gerektiÄŸine karar verdi. Bu alanın hem TopluluÄŸa kár getirecek, hem de diÄŸer sektörlerdeki iÅŸlerini destekleyecek bir alan olduÄŸuna inandığı için 2001 yılı sonuna doÄŸru bu gruptaki ÅŸirketleri biraraya getirdi. Dünyada telekomünikasyon sektöründe neler yaÅŸanıyor?- 2003'te dünya telekomünikasyon sektörünün hacmi 1.3 trilyon dolar, 2005'te bu rakam 1.5 trilyon dolar olacak. Yüzde 8 civarında bir büyüme görünüyor. Dünyada telekomünikasyon ÅŸirketleri zorda deniliyor. Bunun iki nedeni var, biri çok yüksek lisans paraları ödedikleri için büyük borç yükü altına girmeleri, diÄŸeri de pazarın o hizmetlere henüz hazır olmadığının anlaşılması. Ä°nternetin geliÅŸimiyle 97-99 yılları arasında bu alanda birçok büyük proje gerçekleÅŸmedi. Balon söndü, beklenen talep oluÅŸmadı. Onlar yüzünden çok büyük altyapı yatırımına giden telekomünikasyon ÅŸirketleri çok büyük sıkıntılar yaÅŸadılar. Ancak tekrar yukarı çıkmaya baÅŸladılar. Türkiye'de pazarın durumu nedir?- Türkiye'de bilgi teknolojilerinde büyük bir pazar yok, pc penetrasyonu yüzde 3-4 lerde. Ä°nanılmaz bir rekabet var. Bu alanda bir proje olduÄŸunda bütün ÅŸirketler üşüşüyor. Bu sektörün büyüklüğü 2002'de 1.5 milyar dolardı, bu yıl için 2 milyar dolar tahmin ediliyor. 2005'lerde hızla büyüyerek bu rakamın 4.5 milyar dolara çıkması bekleniyor. Telekomünikasyon pazarında ise Türk Telekom'un tekeli var. Bu tekel, GSM iÅŸinin baÅŸlamasıyla bir ÅŸekilde açıldı. Åžu anda da internet, uydu haberleÅŸmesi, data alanında Telekom lisanslar verdi. Türk Telekom'un sabit hatlar üzerinden ses haberleÅŸmesindeki tekeli ise devam ediyor.Türk Telekom'un sabit telefon tekeli bitince pazar nasıl deÄŸiÅŸir?- Türk Telekom'un sabit ses alanındaki tekeli 2004'de sona eriyor. Pazar rekabete açılacak ve büyüyecek. 3-4 yıl içinde yeni girenler için 1 ile 1.2 milyar dolarlık bir pazar olacağını tahmin ediyoruz. Türk Telekom, Türkiye telekomünikasyon pazarının en büyük ÅŸirketi olmaya devam edecek, müşterileri ve cirosu daha da artacak. Yeni girenler altyapı hizmetlerini Türk Telekom'dan alacak. Çok daha büyük kapasiteli müşterileri olacak.Telekomünikasyon pazarının Türkiye'deki büyüklüğü ne kadar?- Türkiye'de telekomünikasyon sektörü geçen yıl 7 milyar dolar civarındaydı. Bunun yüzde yaklaşık 60'ı Türk Telekom'un cirosu. Kalanı özellikle GSM sektörüne ait. Pazarın 2005 yılında 10.5 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Sektörün yüzde 9 büyümesi bekleniyor. Data ve veri haberleÅŸmesinin ise yüzde 20'ler civarında büyüyeceÄŸi hesaplanıyor.Yurt dışına açılmayı düşünüyor musunuz?- Türkiye'de bir yere gelelim, sonra Türkiye'nin dışına çıkalım istiyoruz. Jeopolitik olarak Türkiye, telekomünikasyonda çok stratejik bir noktada. Akdeniz'den, Karadeniz'den, Avrupa'dan gelen fiberaÄŸların hepsine çok yakınız. Türkiye'nin telekomünikasyonda uluslararası bir köprü olma imkanı var. Bu avantajını iyi kullanmalı. ÖrneÄŸin, Ermenistan'daki telekom ÅŸirketi, uluslararası görüşmelerini Ä°srail üzerinden yaptırıyor. Çünkü Ä°srail'in fiyatları daha uygun, altyapısı da tamam. Biz de dünyanın her noktasına giden fiberleri Türkiye'den kontrol edebiliriz. Önce Türkiye'de büyüyelim, sonra OrtadoÄŸu'nun internet trafiÄŸini taşıyalım, Türk Cumhuriyetleri'nin uluslararası haberleÅŸmesini saÄŸlayalım istiyoruz.Grubun ana iÅŸlerinden biri haline geleceÄŸizTeknolojinin Sabancı Grubu'ndaki ağırlığı ne olacak?- Kendimize bir pazar elde etmek için çalışıyoruz. Ä°ki misyonumuz var, biri bilgi birikimimizi gruba aktarmak, ikincisi bu sektörü Sabancı'nın ana iÅŸlerinden biri haline getirmek. Bankacılık dışındaki faaliyet alanlarımızda, en az onlar kadar eÅŸit pay almak istiyoruz. Bunun dışında grubumuza katma deÄŸer saÄŸlamayı planlıyoruz. Teknoloji grubumuzdaki ÅŸirketlerin toplam cirosunun bu yıl 150 milyon dolar olmasını bekliyoruz. Yabancıların Türkiye’de ÅŸirket satın almaları olabilir mi?- Yabancı telekom ÅŸirketlerinin Türkiye'ye bakacak hali yok, strateji deÄŸiÅŸtirdiler, kendi ülkelerine odaklandılar. Biz de bu aÅŸamada büyük ÅŸirketlerle ortak olmak istemeyiz. Belki iki yıl sonra daha güçlü durumda masaya oturabiliriz. Kendi markamız, 'SA'mız var. Onların markalarına ihtiyacımız yok. Satın alma da ise telekom amiral gemisi olacak. Bu iÅŸimizi büyütecek her türlü katma deÄŸerli olan sirket bizim ilgi alanımız içinde. Telekom'u yakından izliyoruzTürk Telekom'a ilginiz sürüyor mu?- Türk Telekom'un özelleÅŸtirilmesini izliyoruz. Kesinlikle ilgileniyoruz, bu iÅŸin amiral gemisi Türk Telekom. Yaklaşık 4.5 milyar dolar ciroyla Türkiye'nin en büyük ÅŸirketlerinden biri. Türk Telekom'u, liberalleÅŸmeden sonra açılacak olan pazara girecek ÅŸirketimizden bağımsız düşünüyoruz. Ä°kisi farklı alanlarda iÅŸ yapacak olan ÅŸirketler. ÇAÄžATAÅž ÖZDOÄžRUSABANCI Holding Bilgi ve Telekomünikasyon Sektörü ve Åžirketlerinden sorumlu Daire BaÅŸkanı ÇaÄŸatay ÖzdoÄŸru, 1966 Ä°stanbul doÄŸumlu. Saint Benoit Fransız Lisesi'nin ardından, 1989'da Ä°stanbul Teknik Ãœniversitesi Elektronik ve HaberleÅŸme MühendisliÄŸi Bölümü'nden mezun oldu. George Washington Ãœniversitesi'nde Telekomünikasyon Yüksek MühendisliÄŸi eÄŸitimini tamamladıktan sonra, 1991'de ABD'de iÅŸ hayatına baÅŸladı. 1992-1994 yıllarında Koç-Unisys, 1995-1996 yıllarında IBM Türk'te satış ve pazarlama görevlerinde bulundu. 1997-2001 arasında Global One'da sırasıyla Türkiye Satış Direktörü, Türkiye Genel Müdürü ve Orta DoÄŸu-Afrika BaÅŸkan Yardımcılığı görevlerini yürüttü. 2002 yılbaşında da Sabancı Holding Bilgi ve Telekomünikasyon Sektörü ve Åžirketlerinden sorumlu Daire BaÅŸkanı oldu.Â