Telekom Yasa Tasarısı yasalaştı

Türk Telekom’un özelleştirilmesine olanak sağlayan yasa tasarısı, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı.

Tasarı 1’e karşı 209 milletvekilinin oyuyla yasalaştı.

Tasarının birinci maddesi üzerindeki görüşmeler sırasında FP’li milletvekilleri protesto amacıyla Genel Kurul Salonu’nu terkettiler. FP’liler, daha sonra düzenledikleri basın toplantısında „Düzenlemenin dayatma“ olduğunu öne sürerek, „Buna tanık olmak istemediklerini“ söylediler.

İktidar ortağı partilere mensup milletvekilleri tasarının tümü ve maddeleri üzerindeki söz haklarını kullanmadılar.

DYP’li üyeler ise tüm maddeler üzerinde konuşarak, hükümet uygulamalarını eleştirdiler. DYP Balıkesir Milletvekili İlyas Yılmazyıldız konuşmalarında sürekli olarak Devlet Bakanı Kemal Derviş’e ve getirilen düzenlemelere yönelik eleştirilerde bulundu.

Birleşimi yönetin Meclis Başkanvekili Murat Sökmenoğlu, bir ara Yılmazyıldız’a „Böyle her maddede gündeme getirirseniz, Derviş’i sonunda erdireceksiniz. Derviş ermiş olacak“ dedi. Sökmenoğlu, konuşma süresi bitmesine rağmen kürsüden inmeyen Yılmazyıldız’a „Süreniz bitti, kestim. Bana niye itiraz ediyorsunuz. Beni de Derviş mi sandınız“ diye tepki gösterdi.

İktidar partilerinin grup önerisinin kabul edilmesiyle komisyondaki görüşmelerden 48 saat geçmeden Genel Kurul Gündemi’ne alınan tasarı, yaklaşık beş saatlik görüşme sonunda kabul edildi.

Tasarının elektronik sistemle yapılan oylamasına 212 milletvekili katıldı. Muhalefet milletvekillerinin tamamına yakınının katılmadığı oylama sonunda tasarı, 209’a karşı 1 oyla kabul edildi. DYP Kilis Milletvekili Doğan Güreş red oyu kullanırken, DYP Burdur Milletvekili Mustafa Örs ile DYP Balıkesir Milletvekili İlyas Yılmazyıldız çekimser kaldı.

Yasaya göre, şirkette kamu payı yüzde 50’nin altına düşünceye kadar, şirket ana sözleşmelerinde yapılacak değişikliklerde Ulaştırma Bakanlığı’nın onayı yerine görüşü alınacak.

Türk Telekom’daki kamu payı yüzde 50’nin altına düştüğünde Türk Telekom’un tüm tekel hakları 31 Aralık 2003 tarihinden önce de olsa ortadan kalkmış olacak. Türk Telekom, sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait olan kamu kurum, kuruluş ve ortaklarına uygulanan mevzuata tabi olmayacak.

Yasaya göre, şirkette kamu payı yüzde 50’nin altına düşünceye kadar, şirket ana sözleşmelerinde yapılacak değişikliklerde Ulaştırma Bakanlığı’nın onayı yerine görüşü alınacak.

Türk Telekom’daki kamu payı yüzde 50’nin altına düştüğünde Türk Telekom’un tüm tekel hakları 31 Aralık 2003 tarihinden önce de olsa ortadan kalkmış olacak. Türk Telekom, sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait olan kamu kurum, kuruluş ve ortaklarına uygulanan mevzuata tabi olmayacak.

ALTIN HİSSE

Türk Telekom’un, ekonomi ve güvenlikle ilgili milli yararın korunması amacıyla devlete söz ve onay hakkı verecek bir imtiyazlı hisse dışındaki hisseleri satılabilecek.

İmtiyazlı hisse, milli yararların korunması amacıyla ana sözleşme değişiklikleri, yeni şirketler kurulması veya kurulu bulunan şirketlere iştirak edilmesi, uluslararası telekomünikasyon birliklerine katılınması veya uluslararası anlaşmalara taraf olunması konularında söz ve onay yetkisine sahip olacak. Ayrıca, söz ve onay yetkisi yönetim kontrolünü etkileyecek oranlardaki nama yazılı hisselerin devri ve nama yazılı hisselerin devrinin pay defterine işlenmesi konularını da kapsayacak.

İmtiyazlı hisseyi temsilen Hazine Müsteşarlığı, Türk Telekom Yönetim Kurulu’nda bir üye bulunduracak. İmtiyazlı hisse sahibinin Genel Kurula katılma ve konuşma hakkı olacak. İmtiyazlı hisse sahibi sermaye artırımlarına katılmayacak, kardan pay almayacak.

YABANCILARIN PAYI, YÜZDE 45’İ GEÇEMEYECEK

Yabancıların Türk Telekom’daki hisse oranı yüzde 45’i geçemeyecek ve bunlar doğrudan ya da dolaylı olarak şirketin çoğunluk hisselerine sahip olamayacaklar. Yabancı gerçek veya tüzel kişiler, Türk Telekom’un yönetim ve denetiminde oy çoğunluğu sağlayamayacak. Tüm satış işlemlerinde bu şart ve karşılıklılık ilkesi göz önünde bulundurulacak.

Hisse satışında Türk Telekom ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü çalışanları ve küçük tasarruf sahiplerine yüzde 5 pay ayrılacak. Bu payın satışı halka arz yöntemiyle ve sermaye piyasası mevzuatına uygun olarak yapılacak. Değer tespiti sonuçları ile satışa sunulacak hisselerin ne kadarının ve hangi satış yöntemiyle satılacağına, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın görüşü ve Ulaştırma Bakanlığı’nın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu karar verecek. Blok satışta nihai işlemler, Bakanlar Kurulu’nca onaylanacak.

Türk Telekom’daki kamu hisselerinin satışı ile telekomünikasyon hizmetlerine ilişkin GSM görev ve imtiyaz sözleşmeleri ile ruhsat ve genel izinlerden elde edilecek gelirlerin tamamı Hazine’ye devredilecek.

SÖZLEŞMELERDE DEĞİŞİKLİK

Ulaştırma Bakanlığı ile sözleşme imzalayan, telekomünikasyon ruhsatı veya genel izin alarak hizmet veren işletmecilerle kurum, en geç bir ay içinde karşılıklı mutabakat sağlayarak sözleşmelerde değişikliklere gidebilecekler. Ancak görev sözleşmesinde milli güvenlik ve kamu düzeni ile ilgili olarak yeralan hükümler geçerliliğini koruyacak.

Mutabakat sağlanamaması durumunda işletmeciler, mevcut sözleşmelerde yeralan hak ve yükümlülükler saklı kalmak kaydıyla sözleşmelerini yenilemek zorunda kalacak.

TÜRK TELEKOMÜNİKASYON KURUMU

Tüm telekomünikasyon hizmetlerine ilişkin her türlü görev sözleşmesi, imtiyaz sözleşmesi, genel izin ve ruhsat verme yetkisi Türk Telekomünikasyon Kurumu’na ait olacak.

Kurum, Türk Telekom dahil işletmecilerle imzaladığı sözleşmelerin ve verdiği genel izin ve ruhsatların şartlarına uyulmasının sağlanması için gerekli önlemleri almaya, faaliyetlerinin mevzuat ile görev ve imtiyaz sözleşmesi, telekomünikasyon ruhsatı veya genel izin şartlarına uygun yürütülmesini izlemeye ve denetlemeye yetkili olacak. Kurumun yetkileri arasında aykırılık halinde ilgili işletmecinin bir önceki takvim yılındaki cirosunun yüzde 3’üne kadar idari para cezası uygulamak, milli güvenlik, kamu düzeni veya kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesi amacıyla gerekli tedbirleri almak, gerektiğinde tesisleri tazminat karşılığında devralmak ya da ağır kusur halinde sözleşme, ruhsat ve genel izni iptal yetkisi de yer alacak.

İHALE KOMİSYONU

Türk Telekom’un hisse değerini belirlemek amacıyla değerlendirme komisyonu, belirlenen ve Bakanlar Kurulu’nca onaylanan hisse değeri üzerinden satış ve ihale işlemlerini yürütmek üzere ihale komisyonu kurulacak. Komisyonlar, ikisi Özelleştirme İdaresi Başkanlığı(ÖİB), ikisi Ulaştırma Bakanlığı ve biri Hazine Müsteşarlığı temsilcisi olmak üzere 5 üyeden oluşacak.

Komisyona, ÖİB temsilcilerinden biri başkanlık edecek. Komisyon üyelerinin hizmet süresi bir yıl olacak.

Türk Telekom’daki kamu payı yüzde 50’nin altına düşünceye kadar, Türk Telekom yönetim kurulu üyeliklerine atanacaklarda devlet memurluğuna atanabilme genel şartları ve enaz 4 yıllık yüksek öğrenim görme şartı aranacak. Türk Telekom’da asli ve sürekli olarak çalışanların ücreti en yüksek devlet memuru aylığının iki katını geçemeyecek.

İmtiyaz sözleşmesi akdedilerek yürütülecek olan telekomünikasyon hizmetleri veya altyapısına yönelik yetkilendirmeye ilişkin planlar Türk Telekom tarafından hazırlanacak. Bu planlar, Ulaştırma Bakanlığı’nın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından onaylanacak ve kurum tarafından yürütülecek.

Görev ve imtiyaz sözleşmeleri, telekomünikasyon ruhsatı ve genel izinlerin asgari değerleri, Türk Telekom’un teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek.

ÜLKE GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ SÖZLEŞMELER

Türk Telekom ile Türk Silahlı Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanlığı ve ülke güvenliği, emniyet ve asayiş ile diğer kamu kurum ve kuruluşları arasında telekomünikasyon hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin imzalanan ve imzalanacak tüm sözleşme ve protokollerin geçerliliği devam edecek.

Türk Telekom’daki kamu payının yüzde 50’nin altına düşmesi durumunda, hisse devir sözleşmesinin imzalanmasından itibaren 30 gün içinde asli ve sürekli görevlerde çalışan personelin listesi Devlet Personel Başkanlığı’na bildirilecek. Bu personel 30 gün içinde başka kamu kurum ve kuruluşlarına sevkedilecek.

Kamu payının yüzde 50’nin altına düşmesinden itibaren bir yıl içinde bu kurumda işçi olarak çalışanların hizmet akitleri, emeklilik dışında haklı veya haksız nedenle feshedilmesi durumunda bu kişiler iş kaybı tazminatı ve diğer tazminatlardan yararlanacaklar.

PERSONELİN EMEKLİLİĞİNE TEŞVİK

PTT’nin, Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü ile Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi olarak ikiye ayrılması nedeniyle, PTT Biriktirme ve Yardım Sandığı da ikiye ayrılacak. Bu ayrılma, Posta, Telgraf ve Telefon İdaresi’nin Sağlık Yardım Sandığı ile Kefalet Sandıkları için de öngörülüyor. Bu işlemlerde, üye olan tüm personelin tüm hak ve yükümlülükleri bölünmeden önceki durumda olduğu gibi saklı kalacak.

Yasa ile düzenlenen imtiyazlı hisse ve kapsamı, yürürlük tarihinden itibaren 3 ay içinde şirket ana sözleşmesine dahil edilecek.

Kurumda çalışan personelden emeklilik hakkını kazanmış olanlara, 6 ay içinde emeklilik başvurusunda bulunmaları halinde emeklilik ikramiyeleri ve kıdem tazminatları yüzde 30 fazlasıyla ödenecek. Bundan doğan fark, Hazine tarafından karşılanacak.

Türk Telekom tarafından yürütülmekte olan uydu hizmetlerini yürütmek üzere, bir kamu iktisadi kuruluşu kurulacak.

KOMİSYONDAN GEÇİŞİNDEN 48 SAAT SONRA TBMM'DE

İktidar partilerinin, Danışma Kurulu'nda üzerinde uzlaşma sağlanamayan Türk Telekom'un özelleştirilmesine ilişkin tasarının komisyonda kabul edilmesinin ardından 48 saat geçmeden görüşülmesi önerileri Genel Kurul'da oylanarak kabul edildi.

Önerinin aleyhinde söz alan FP Grup Başkanvekili Avni Doğan, iktidarın üç günde üç değişiklik yaparak, gündemi ''Yaz-boz tahtası''na çevirdiğini söyledi. Özelleştirmeye karşı olmadıklarını bildiren Doğan,''Özelleştirmenin Türkiye'den mal kaçırır gibi yapılmasına karşıyız'' dedi.