Tektaş ve ‘cep’e taksit yok

KREDİ kartı taksitlerine yeni yıl sürprizi geldi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) 26 Kasım’da açıkladığı taslak değişti ve dün Resmi Gazete’de yayımlandı. 1 Şubat 2014’ten itibaren geçerli olacak düzenlemeye göre bütün harcamalarda taksit sınırı 9 ay olacak. Sert tedbirlerle hayata geçirilen düzenleme ile cep telefonuna, kuyumculara, yemek, gıda ve akaryakıt alımlarına taksit uygulanmayacak. Genel taksit oranı da artık 9 olarak uygulanacak. Kasım ayında görüşe açılan taslakta cep telefonları için taksit sayısı 6, mobilya ve beyaz eşya için ise 12 ay olarak belirtilmişti.

TEFECİLİĞE SON

Bu arada Başbakan Yardımcısı Ali Babacan dün televizyonda katıldığı bir programda taksit yasağı kapsamına “kontör” satışının da girdiğini söyledi. Bu uygulama ile kontör tefeciliği de son bulmuş olacak. Kontör dolandırılıcığında bir kişi kredi kartı borcunu kapatmak için tefeciye gidiyor, tefeci başna borcunu yatırıyor, vatandaşın da borcunu daha yüksek faizden taksitlendiriyordu. Bu işlemi yaparken de yüklü kontör veya cep telefonu satışı gibi gösterilordu. Bundan sonra artık taksit söz konusu olmayacak. Kuyumculukla ilgili işlemlerde de artık taksit yok.

Erteleme taksit içinde

AYRICA taksitlerde ‘erteleme’ de döneme dahil olacak. Diyelim ki mobilyalarda ‘şimdi al 3 ay sonra 9 taksitte öde’ denildiğinde bu ürünün taksidi 9 ay olarak kabul ediliyordu. Yeni düzenlemeyle ertelendiği dönem de dahil olacak. 3 aylık erteleme bu sefer 9 taksidin dışında tutulamayacak. Ancak ‘3 ay ertele 6 taksit’ denilebilecek. Tüketici kredisi sınırı 36 ay BDDK’nın çıkardığı ikinci yönetmelikte de taşıt ve tüketici kredilerine sınırlamalar getirildi. Tüketici kredilerinin vadesi 36 ayı, taşıt kredilerinde ise vade 48 ayı geçemeyecek. Taksit sınırlaması
yönetmeliğin yayımlanması ile yürürlüğe girdi.

50 bin liralık oto için 15 bin peşin

YİNE düzenlemeye göre otomobil almak için bedelinin belli bir kısmı artık peşin ödenmek zorunda kalınacak. 50 bin liranın altındaki otomobiller için kredi oto bedelinin yüzde 70’ini geçemeyecek. 50 bin liranın üstündeki otomobillerde ise bedelin 50 bin liraya kadar olan kısmı için yüzde 70, 50 bin liranın üstünde olan kısım için de yüzde 50 olarak uygulanacak. Bu düzenleme de 1 Şubat 2014 tarihinde yürürlüğe girecek. Düzenlemeye göre artık otomobil almak için bedelinin yüzde 30’u peşin ödenmek zorunda kalınacak. Yani 50 bin liralık bir araç alınacaksa yüzde 30’u yani 15 bin lira peşin ödenecek. Kalan 35 bin lira için 48 ay vadeli taşıt kredisi çekilebilecek. Eğer otomobilin değedi 50 bin liranın üstündeyse örneğin 100 bin liraysa 50 bin liraya kadar olan kısım için yine yüzde 30 peşin ödeme söz konusu olacak. Kalan 50 bin lira için ise yüzde 50 peşin ödeme gerekeceği için bu sefer 25 bin lira peşin ödeme yapılmak zorunda kalınacak. Bu durumda 100 bin liralık bir araç için 40 bin lira peşin ödeme yaptıktan sonra kalan 60 lira için 48 ay vadeli kredi çekebilecek.

Yeni düzenleme olabilir

BDDK’nın kredi kartı ve kredilerde taksit sınırlamasının ceh telefonu satışlarını da kapsadığını duyuruldu. Bankalararası Kart Merkezi’ne telekomünikasyon kodlamaları bildirildiğinde kapsam dahilindeki ürünler otomatik olarak taksit yasağı kapsamına girecek. Ancak bir iddiaya göre şubat ayına kadar yapılacak yeni düzenleme ile cep telefonu ve 3G’li tablet bilgisayarlar telekomünikasyon başlığından çıkarılarak teknoloji başlığı altına sokulacak.

ŞUBATA KADAR TAKSİT SERBEST

EKONOMİST yazar Uğur Gürses, BDDK’nin kredi kartlarına ve tüketici kredilerine getirdiği kısıtlamanın özü itibariyle doğru bir karar olduğunu belirterek, “Karar doğru ama hem çok geç, hem önceden ihbarlı, hem de yürürlüğü ileri atılmış bir karar. Bu ne getirecek? Şunu, Şubata kadar herkes işini görsün; kısıtlamalar yürürlüğe girmeden, bankalar kredi vermeye, iş kesimi kredili mal satmaya, tüketici ise bir an önce kredili ve uzun taksitli mal satın almaya” yorumunu yaptı. Kararın hazırlığı bitmeden niyetinin ilan edildiğini kaydeden Gürses şunları söyledi: “Tüketici kredileri ve kredi kartları üzerine kısıtlama getirme niyeti kasım sonunda kamuoyuna ilan edildi. Bu, ileriye dönük olarak kredili harcama yapma niyeti olan tüketiciler için ‘kararınızı öne alın’ sinyalinden başka bir şey değildi. Hedeflenen politika amacına aykırı bir iletişim politikası oldu. Ön ihbarlı önlem oldu. Karar tam bir ay sonra dün resmiyete kavuştu. Otomobil kredileri ve tüketici kredileri taksitleri için yapılan düzenleme dışında diğerleri tam bir ay sonra şubat ayında başlayacak. Bu yüzden şubat başına kadar kredi kartıyla uzun vadeli taksitle alışveriş yapılabilecek. Kısıtlama kararı, önceden gerçekleştirilen işlemleri etkilemeyecek. Bu yüzden, Şubat başına kadar uzun vadeli taksitle alışveriş yapılabilecek.”

Toplam kredi kartı kullanımı 81 milyar 483 milyon lira
Taksitli
47 milyar 188 milyon lira
Taksitsiz
34 milyar 295 milyon lira
Takipteki kart harcamaları 4 milyar 901 milyon lira
* BDDK, 20 Aralık itibariyle

2013’TE HANGİ YATIRIM ARACI NE KADAR KAZANDIRDI

DOLAR

Dolar için 2014 rekorların yılı oldu. Mayıs ayından itibaren istikrarlı bir şekilde yükselen dolar Fed’in tahvil alımı azaltımı beklentisiyle rekor üstüne rekor kırdı. Türkiye’nin yüksek cari açığının yarattığı risk TL’de değer kaybını hızlandırdı. Dolar önce Ağustos’ta 2 TL’yi gördü. Yolsuzluk ve rüşvet operasyonunun yükselttiği siyasi risk ile 2.17 TL’i geçerek tarihi rekorunu kırdı.

BORSA

2013 borsa için dalgalanmanın yılı oldu. 93 bin 178 ile tarihi zirvesini Mayıs ayında gören endeks için 22 Mayıs kader tarihi oldu. Yılın ilk aylarında kredi derecelendirme kuruluşlarının not artırımıyla coşan borsa Fed’in tahvil alımını yakın gelecekte azaltacağı haberiyle düşüşe geçti. Düşüş Haziran ayında Gezi Parkı olayları, Aralık’ta da yolsuzluk ve rüşvet operasyonlarıyla hızlandı.

FAİZ

Türkiye için 2014 faiz tartışmalarının damga vurduğu bir yoldu. Başbakan Erdoğan sıfır faizi işaret ederken Merkez Bankası politika faizi yüzde 4,5’e kadar düştü. Olumlu ekonomik atmosferle birlikte gösterge tahvil faizi 17 Mayıs’ta yüzde 4.79’a kadar geriledi. Yılın ilerleyen dönemlerinde faiz düşse de yolsuzluk ve rüşvet operasyonu ile yüzde 10’un üstüne yerleşti.

ALTIN

Altın tarihi bir yılı geride bıraktı. 13 senedir her seneyi yükselişle kapayan altın 2013 senesine de ons başına 1674 dolardan başlamıştı. Ancak Fed’in tahvil alım azaltımı hedefi altındaki tüm dengeleri alt üst etti. Güvenli liman özelliğine darbe gelen altın yüzde 28’in üzerinde düşerek son 30 yılın en kötü yıllık performansını gösterdi.

EURO

2014 yılında bir tarihi eşiğin aşıldığı enstürman da Euro oldu. Yıl boyunca Fed gölgesinde TL’nin döviz kurlarına karşı değer yitirmesiyle değerlenen Euro yılın son haftalarında yolsuzluk ve rüşvet operasyonunda yaşanan gelişmelerle 3 lirayı geçti. Euro yılın son haftalarında dolara da karşı yükselince 3.01 TL’lik yeni rekor geldi.