Güncelleme Tarihi:
Asya krizininin haziran ayından önce Türkiye'de de hissedileceğini savunan Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği, yarın sektör temsilcileriyle birlikte bir kriz zirvesi düzenliyor. Dernek, Asya krizi ile ilgili bir rapor hazırlayarak bakanlara ve Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel'e de gönderdi.
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı (TGSD) İsmet Özcan, Asya krizinin etkilerinin haziran ayına kadar önce Avrupa sonra da Türkiye'de görüleceği alarmı verdi. Asya krizi ile ilgili hazırladıkları raporu bakanların yanı sıra Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel'e de gönderen İsmet Özcan yarın sektörünü krizle ilgili olarak topluyor.
‘‘Asya krizi kötü geliyor. Ben şimdiden haziran ayını düşünüyorum’’ diyen Özcan, özel ve kamu bankalarının temsilcileri ile Asya krizi ve sektörün içinde bulunduğu durumu değerlendiren bir toplantı daha planladıklarını açıkladı. Özcan, ‘‘Bu yaşadığımız kriz öncekilerden farklı. Amerikan Merkez Bankası Başkanı Greenspan 5 Ocak'ta yaptığı konuşmada, 1929-30 deprasyonunun böyle bir deflasyon sonrası yaşandığı uyarısını yaptı. Üyelerimiz arasında siparişlerin durumunu araştıran bir anket yaptırtıyoruz. İlk verileri Mart ortasında alabileceğiz. Bu kriz sadece hazır giyimi değil bankaları ve diğer sektörleri de etkileyecek.’’ dedi.
KRİZ SENARYOSU
Özcan, Avrupa'nın toplam ihracatının yüzde 30'unu, Japonya'nın da toplam ihracatının yüzde 50'ini Uzakdoğu ülkelerine yaptığını hatırlatarak krizin Japonya ardından Avrupa buna bağlı olarak Türkiye'ye yansımasının beklendiğini söyledi. Eurotex'in, krizin etkilerinin Brezilya, Orta ve Doğu Avrupa ve Türkiye'yi etkileyebileceği uyarısı yaptığını belirterek muhtemel bir kriz senaryosunu şöyle anlattı:
- AB Japonya ve ABD'den Asya ülkelerine yapılan ihracat düşerken, krizdeki ülkelerden bu ülkelere yapılacak ihracat artacak. Bu agresif yönelim ABD ve Japonya'daki aşırı kapasite sorununu derinleştirecek,
- Yatırımcıların Latin Amerika, Rusya ve Orta-Doğu Avrupa ülkelerinden uzaklaşma ihtimali vardır. Güney Kore'nin Rusya'da önemli yatırımı olduğu unutulmamalı. Bu gelişmeler Avrupa Tek Para brimine geçişi de yavaşlatabilir. Avrupa'daki marka satan mağaza zincirler bayağı zorlanacak. Sıkıntı ilk etkisini burada gösterecek.
- Türkiye açısından en büyük tehlike Uzakdoğu'nun teslimat tarihlerini üç haftaya kadar indirme olasılığıdır. Türkiye'den düşük kalite ürün almaktan vazgeçip orta ve üst kaliteye yönelme eğilimi vardır. İlk verilere göre 1998 Ocakz ayında 97'ye göre teslimat tarihlerinde yüzde 20'ilik olumsuz sapma var. Türkiye'de artık tekstil yatırımına ihtiyaç yok. Yapılacak tek yatırım marka ve teknoloji olmalıdır.
LIKIDITEYE DİKKAT
Bankaların sadece tekstil değil diğer sektörlere de kredi vermemeyi tercih ettiğini söyleyen İsmet Özcan, bankalardan sektörlere verilecek krediyi birden bire kesmemelerini istedi. Krizin etkilerinin elektronik, demir-çelik, deri gibi sektörleri de etkilediğini belirten Özcan, ‘‘Bankalar likiditelerine dikkat etsin. Biz nasıl hesapsız yatırımların zararlı olduğunu söylüyorsak, bankaların da kendilerine çeki düzen vermelerini istiyoruz. Nisan, mayıs ve haziran aylarına dikkat edilmeli. Sektörleri etkileyecek olası bir kriz unutulmasın ki bankalara da yansıyabilir’’ diye konuştu. Özcan hazır giyim sektörünü finansman kullanımı konusunda bilinçlendirmek için bankalarla ortak eğitim seminerlerini başlatacaklarını da açıkladı.