Tekstil ve hazır giyimde asılsız ‘kara liste’ isyanı

TÜRKİYE’nin en çok istihdam yaratan, toplamda en fazla ihracat yapan sektörleri tekstil ve hazır giyimde içinde 50-60 firma yer alan asılsız ‘kara liste’ isyanı yaşanıyor. Dedikodularla oluştuğu söylenen listeye sektörün kurumsal temsilcileri isyan ederken, bankalar da sektöre karşı frene basmaya başladı. İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı İsmail Gülle, ‘kara liste’ konusunda bazı ithal ürünlere konulan ek vergiye karşı çıkan ‘konfeksiyon ve perakendecileri’ suçlarken, İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi, Gülle’nin yaklaşyımının da liste yapmanın da son derece yanlış olduğunu söyledi. Tanrıverdi, kendilerine yapılan başvuruları baz alarak bugün ya da yarın liste konusunda savcılığa suç duyurusunda bulanacaklarını açıkladı.�

Kriz mi, ek vergi mi

İTHİB Başkanı İsmail Gülle, ithalata koruma amaçlı getirilen ek vergilerin hazırgiyim ihracatını düşürdüğü ve şirketleri batırdığı yönündeki iddiaların doğru olmadığını ortalıkta zor durumda ya da batıyor diye ‘kara liste’lerin dolaşmasının son derece zararlı sonuçlar doğuracağını söyledi. Gülle, “Vergi getirilen dönemde dokuma, örme ve konfeksiyonun ihracatında yüzde 8 artış var. Batan firma listeleri yapıp milleti zor durumda bırakmak ahlaksızlıktır. İhracatta konfeksiyon yılı yüzde 26, tekstil yüzde 16 artışla kapatacak. Kimsenin tabloyu karartmaya hakkı yok” dedi.

Çağlayan’a gönderdik

Listelerin Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’a kadar ulaştığına dikkat çeken İsmail Gülle, şöyle konuştu: ”Konuyla ilgili rapor da hazırladık, bakana sunacağız. Ortada listeler dolaşıyor, içlerinde sıkıntıda olanlar var ama çoğu yalan. Bu durum vergiler yüzündenmiş gibi bir hava da yaratıldı. Bir dernek başkanı ‘Listeyi Başbakan’a verecektik’ dedi. Bu kadar aymazlık olur mu? Firmaların kredibilitesi ve piyasa itibarı sarsılıyor. Piyasa kredisi çok önemlidir, selamla alırsın, selamla satarsın. Bu listeler çıkana kadar bankalar gelip daha çok çalışmak istediklerini anlatmaya çalışıyorlardı, şimdi ben onları ‘Sorun yok’ diye rehabilite ediyorum.”

Savcılığa vereceğiz

İHKİB Başkanı Hikmet Tanrıverdi, şu değerlendirmeyi yaptı: “Bazen doğru bir şeyi yanlış zamanda yaparsanız negatif etkisi olur. Ek vergi işi de böyle oldu. Avpura’da kriz varken, kurlar yükselirken ithalat ek vergi artınca sektöre etkisi çok daha fazla oldu. Üstelik kurların yükselişi de ihracatı beklendiği kadar artıramadı, ancak Şubat’tan itibaren kurların desteğini görebiliriz. Firmalarla ilgili ‘zorda, batıyor’ gibi dedikodular çıkarıp listeler hazırlanması tüm sektör için çok yanlış ve ayrıca suçtur. Bu konuda  müracaatlar olması halinde İHKİB olarak, liste yapanlar ve yayanlar hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunacağız. Biz yapacağız çünkü firmalar kendileri ortaya çıkmaktan çekinebilir. Maalesef dedikodu yapıp sonra kendisi de inananlar var. Şimdi bankalar da işi zorlaştırmaya başlayacak. Oysa küresel krizin etkisiyle diğer bütün sektörlerde zorluk içinde olan firmalar var. Ancak, bizim sektörümüz Türkiye’de gıda sektöründen sonra en çok firmanın bulunduğu sektör. Bu yüzden biz daha fazla öne çıkıyoruz.”

Hazır giyime aslında yüzde 70 yük bindi

EK gümrük vergilerinin özellikle perakende sektörünü sanıldığını aksine çok fazla etkilediğini savunan Hikmet Tanrıvedi bu konudaki görüşlerini de şöyle özetledi: “Perakende açısından bu ek vergiler nedeniyle sıkıntı var. Çünkü 100 liralık ithalatına 30 lira vergi getirdin. Kur farkı da yüzde 20’inin üzerinde oluştu. Buna bir de yüzde 6 KKDF ekle, ardından Alışveriş Merkezlerinin kurlar yükseldi diye kiralara zam yapmasını koy. Ortaya bir anda yüzde 70’lik ek yük çıkıyor.”

Ek vergiler üretim için katkı sağladı

İTHİB Başkanı İsmail Gülle, yönetim kurulu üyeleri Tamer pala ve Şerafettin Demir ile birlikte düzenlediği basın sohbet toplantısında uzakdoğu’dan ihtal edilen pamuklu ve örme kumaş ile hazır giyim ürünlerinde devreye giren ek vergileri şöyle değerlendirdi: “2010’da tekstil sektöründe 1 milyar dolarlık yatırım yapılmıştı. 2011 yılında ise sadece ilk 9 aylık dönemde yaklaşık 2.5 milyar dolarlık yatırım teşviki alındı. Bu teşviklerin en az 2 milyar doları yatırma gidecek. Bu aynı zamanda yeni istihdam demek. Bu yatırımlar vergilerin piyasaya verdiği moralle oldu. Eylül 2011’de tekstil sektöründe kurulan firma sayısının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9 artarak 15 bin 579’a; konfeksiyon sektöründe ise yüzde 7 artışla 29 bin 782’ye çıktı. Aynı dönemler baz alındığında geçen yıl 344 bin kişi olan tekstil sektörü istihdamının, 2011 yılında 375 bine; 375 bin olan hazırgiyim sektörü istihdamının ise 398 bine yükseldiğini belirtti. Uluslararası makine fuarında da 3 bin tezgah siparişi verildiğini, Avrupa’dan 1.000 ikinci el tezgah geldiğini hatırlatan Gülle, “Bu rakamlar vergilerin geldiği döneme denk geliyor. Hazırgiyim sektörünün ihracatının düşmesinde kurun artması ve AB’deki kriz etkili.”

Fiyatlar yüzde 30-40 indi

Ek vergilerle içerde üretilen tekstil ürünü fiyatlarında yüzde 30, bazı ürünlerde yüzde 40 düşüş olduğunu savunan Gülle, içerdeki pamuk fiyatlarının bile ithal pamuktan daha ucuz hale geldiğini belirtti. Gülle, “Ek verginin yürürlüğe girmesi ertesinde yerli kumaş fiyatlarıyla ilgili tüm spekülasyonların ve mesnetsiz beyanların aksine yerli kumaş fiyatlarında bir artış olmadı. Tam tersine muhtelif kumaş çeşitlerinde Ocak-Ekim 2011 döneminde yerli üreticilerin satış fiyatlarında yüzde 7 ila 37 aralığında değişen gerilemeler oldu” dedi.

Dedikodu ve liste yapanlar suç işliyor

COLLEZIONE Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Akyiğit, “Belki de birileri zor durumda ve kendi durumunu haklı göstermek için böyle yapıyor. Ama bundan herkes etkilenir, çünkü ticareti birbirimizle yapıyoruz. Dedikodu ve liste yapanlar sektörün yavaşlamasına, tıkanmasına neden olur” dedi. Başka firmalar hakkında ‘battı, batıyor’ gibi dedikodu üretmenin suç olduğunu da hatırlatan Akyiğit şöyle konuştu: “Dünyada tüm ekonomiler rahatsız, kriz var. Bankalar bile nakitte kalmaya yöneliyor. Biz ihracatta son dönemde yaşanan gerileminin dış talepteki daralmadan kaynaklandığını düşünüyoruz. İç piyasada da daralma yaşanıyor olabilir. Malum son günlerde kredi kartlarına ‘tek limit’ getirilmesi bile konuşuluyor. Avrupa’daki Ortadoğu’daki duruma bakma-dan oturup bana göre sana göre diye konuşup, sonra da listeler yazmak son derece yanlış.”