Tek yol Süleymaniye

2 bine yakın TIR Türkiye’ye dönerken, 100 TIR’dan henüz haber alınamadı. UND Başkanı Çetin Nuhoğlu, “Ticarette tek yol Süleymaniye” dedi.

IRAK Şam İslam Devleti Örgütü’nün (IŞİD) Musul’u ele geçirmesinin ardından Türk mallarının bölgeye taşınmasında tek yol Süleymaniye kaldı. Bölgedeki olaylar nedeniyle Irak’ta “Aktarma Merkezleri” kurulduğunu anlatan Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkanı Çetin Nuhoğlu, şöyle konuştu: “Habur Kapısı’ndan hergün 2 bin TIR giriş yapıyor. Bu TIR’lar malın yüzde 65’ini Kuzey Irak’a götürüyor. Geri kalan mallar ise Habur’dan 50 kilometre sonra kurulan Aktarma Merkez’lerinde Iraklı nakliyecilere aktarılıyordu. Buradan yüklenen mallar Musul ve Samara üzerinden Bağdat’a iniyordu. Buralardaki yolların kapanmasıyla bu yol üzerinden ticaret durdu. Şimdi tek yol Süleymaniye kaldı. Irak’a geçtiğimiz yıl toplam 11.9 milyar dolar ihracat yaptık. Şuan için panik havası dağılmaya başladı. Biz şoförlerimize bir şey olmaması için girişimlerimiz sürüyor. 2 bine yakın TIR’ı Türkiye’ye getirmeyi başardık. 100’e yakın TIR’dan ise henüz haber alamadık.”
Türk-Irak Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanı Nevaf Kılıç da, tüm geçişlerin durduğunu açıkladı. Kılıç, “Yol kapalı olduğu için malları depolara boşaltıyoruz” diye konuştu.

Irak’ta yatırımı olan şirketler

Mardin Çimento: Gelirlerinin yüzde 30’u Irak’tan sağlanıyor.
Enka İnşaat: Irak’tan gelen iş yükünün ağırlığı yüzde 34, Musul’da aktivitesi yok. Operasyonları ağırlıklı olarak, Erbil, Süleymaniye, Basra, Dohuk’ta.
Tüpraş: Yüzde 30 ham petrol arzı Irak’tan.
Coca-Cola İçecek: Satış hacminin yüzde 9’u Irak’tan geliyor, yüzde 2-3’lük kısmı Kuzey Irak’tan.
Banvit: Gelirlerinin yüzde 7’si Irak’tan.
Ülker: Gelirlerinin yüzde 5’ini Irak’tan sağlıyor.
Arçelik: Gelirlerinin yüzde 1’i Irak’tan.
Tekfen: 2014 ilk çeyrek iş yükünün yüzde 0,3’ü Irak’tan.
Işıklar Yatırım Holding: Kese kağıdı satışından 3 milyon dolar ciro yapıyor.
Doğuş Oto: Volkswagen ve Audi distribütörlüğü bulunuyor.

Irak’a ihracatımız 10 yılda çok hızla arttı

Yıl İhracat (milyar $) İthalat (milyon $) Ticaret hacmi (milyar $)

2003 0.8 112 941
2004 1.8 467 2.2
2005 2.7 458 3.2
2006 2.5 374 2.9
2007 2.8 645 3.4
2008 3.9 1.300 5.2
2009 5.1 952 6.1
2010 6.1 1.3 7.3
2011 8.3 86 8.3
2012 10.8 149 10.9
2013 11.9 145 12.1

2 bin
Olayların ardından türkiye’ye dönen TIR sayısı

100
Türkiye’ye dönemeyen TIR sayısı

2 bin 100
Türkiye’den Irak’a yapılan günlük sefer sayısı

%65
Irak’a yapılan ihracatta Kuzey Irak payı

4 milyar $
Yılın ilk 4 ayında Irak’a yapılan ihracat

11.9 milyar $
2013 yılında Irak’a yaptığımız toplam ihracat

12.1 milyar $
2013 yılında Irak ile toplam dış ticaret hacmimiz

1500
Irak’ta faaliyet gösteren Türk şirket sayısı

ckuburlu@hurriyet.com.tr