Tek torna tezgahıyla yola çıktı, 300 milyon dolarlık ‘Kale’ye ulaştı

DÜNYANIN sayılı kilit markalarından Kale Kilit’in kurucusu Sadık Özgür’ün, tek torna tezgahıyla başladığı iş hayatında 300 milyon dolar ciroya ulaşan, 100 ülkeye ihracat yapar hale getirdiği Kale Endüstri Holding’i kurma yolundaki hikayesi Rıdvan Akar’ın kaleminden “Benim Kale’m” adıyla kitaplaştırıldı. Sadık Özgür’ün 83 yıllık hayatında hatıraları, fotoğrafları ve onu tanıyan 50’den fazla isimle görüşülerek anı ve anekdotlar kaynak alınarak hazırlanan kitap, Türkiye’de sanayinin yapısal dönüşüm hikâyesini ve Kale Kilit’in oluşum ve gelişim hikâyesi anlatıyor.
150 kuruş maaşla başladı
Cumhuriyet’in ilk kuşak sanayicilerinden biri olan Kale Kilit’in kurucusu Sadık Özgür’ün yaşam öyküsü, Sivas’ın Divriği ilçesinde başladı. 9 yaşındayken ailesini geçindirmek üzere dana çobanlığı yapmaya başlayan Sadık Özgür, ardından Divriği Cürek Maden Ocağı’nda tornacı çırağı olarak işe başladı. Kale Kilit markasını yaratmasına sebep olan zanaatını burada öğrendi. Kısa sürede çıraklıktan ustalığa yükselen Özgür’e usta olduğunda 150 kuruş maaş bağlandı. Diğer ustalar kadar kazanmadığını, emeğinin karşılığını almadığını düşündüğünden, genel müdüre bir dilekçe yazdı ve aylığı 3.5 liraya çıktı. Sadık Özgür, bu maaşından biriktirdiği 52 lira ile İstanbul yoluna koyuldu.
Hamallıkla başlayan İstanbul hayatında Devlet Deniz Yolları’nda müdürün odacısı olan bir hemşerisinin Sadık Özgür’ü müdüre tavsiye etmesiyle önemli bir fırsat yakaladı. Artık Haliç Tersanesi’nde tornacı ustası olan Özgür, İstanbul’daki ilk maaşını da günlüğü 120 kuruştan kazandı. Özgür, askerlik sonrası tersanedeki işine geri döndü. Mesai bittiğinde ise hamallık, garsonluk yaptı. Özel sektörün yıldızının parladığı ve İstanbul’da hızla yeni fabrikaların açıldığı dönemde iş aramaya başladı. Gazetede gördüğü bir ilan üzerine Faruk Demirbağ’ın kilit fabrikasındaki işe başvurdu ve torna tesviye ustası olarak girdi.
Mercan’da yola çıktı
Saadet Hanım’la evlendikten sonra kendi işini kurmaya karar veren Sadık Özgür, 2 bin 500 lira sermayeyle Mercan’da 40 metrekarelik bir bodrum katında kendi işini kurdu. Özgür, Mercan’daki atölyesinde işe karyola borusu yaparak başladı. Sonra ürettiği ocak ızgaralarını kardeşleriyle pazarda sattı. Pek çok ithal malın karaborsaya düştüğü 1956 yılında, piyasanın en çok muhtaç olduğu ürünü anlamaya çalışan Özgür, asma kilit üretmeye karar verdi. Ürettiği ilk yerli asma kilit piyasada yok sattı. Markalaşmaya karar veren Özgür, ürettiği kilitlere “Kale” adını verdi. 2 çırakla yola çıkan Kale Endüstri Holding bünyesindeki şirketler, 300 milyon dolarlık cirosuyla bugün 1800 kişiye istihdam sağlıyor.

İran heyetine kaçak girdi 11 milyon dolarlık iş aldı

TÜRKİYE’de ihracata dayalı, serbest piyasa ekonomisi benimsendiğinde Sadık Özgür de şansını İran’da denedi. Savaş döneminde ihracatçılar için en cazip ülkelerden biri İran’dı. 1982 yılında Turgut Özal ve işadamlarının İran’a gideceğini öğrenen Özgür, hayatını değiştirecek bir girişimcilikte bulundu. Kafileye kaçak olarak karışarak biletsiz pasaportsuz İran’a uçtu. Oraya götürdüğü numuneler büyük ilgi gördü ve devlet kuruluşu olan İranlı alıcı ile tam 11 milyon dolarlık anlaşma imzaladı. O zamana kadar Kale Kilit’in yaptığı toplam ihracat rakamı sadece 1 milyon dolardı.

Üstün Hizmet Madalyası var

MEMLEKE-TİNE ilköğretim okulu ve liseler yapan ve öğrencilere vakfı üzerinden burs sağlayan Sadık Özgür, Divriği’yi modern bir hastane ile tanıştırdı. Divriği’ye ilk suyu götürdü, misafirhane, okullar açtı. Divriği’de esnaf, dükkânlarına Atatürk dışında bir de cömert ve onları hiç unutmayan hemşerileri Sadık Özgür’ün resmini asıyor. Sadık Özgür’ün yaptığı yatırımlar ve yarattığı değerler sadece hemşerileri tarafından değil devlet tarafından da saygı gördü. Sadık Özgür 2009 yılında “Devlet Üstün Hizmet Madalyası” aldı