Tek hane yıl sonu

ENFLASYON, martta aylık yüzde 0.99 arttı ve yıllık enflasyon da yüzde 10.23 oldu. Şubatta yıllık enflasyon yüzde 10.26 idi. Beklentiler tüketici enflasyonunun yüzde 1 seviyesinde artmasıydı. Beklentilere paralel gelen enflasyondaki artışın nedeni gıda ve ulaştırma grupları. Gıdada hem mevsim geçişi nedeniyle meyve ve sebzeye gelen zamlar, hem dana ve kuzu eti ile yumurta fiyatlarındaki artış yükselişi getirdi. Ulaştırma grubunda ise dizel otomobillere gelen zamlar ile benzin ve mazot fiyatındaki artış etkili. Euro’daki değişim dizel otomobillerin fiyatlarını yükseltirken, ham petrolde 70 doları bulan fiyatlar içeride benzin ve mazot zammına neden oldu. Üretici fiyatları ise martta yüzde 1.54 arttı ve yıllık üretici enflasyonu yüzde 14.28’e çıktı. Üretici fiyatlarındaki yükselişin kaynağı da gıda ürünleri. Üreticide gıdadaki artış önümüzdeki aylarda tüketici enflasyonunda gıda kaynaklı yükselişin devam edeceğinin habercisi. Ayrıca üretici fiyatları dolar ve Euro’daki yükselişten çok daha hızlı etkileniyor. Ve konut ile sanayide elektriğe, sanayide doğalgaza gelen zamlar nisan ayında da etkili olacak.

ETTE ARTIŞ SÜRÜYOR

Türkiye İstatistik Kurumu’nun dün açıkladığı veriler gıdada sera mahsullerinin bitip yerini tarlanın alması arasındaki bu ay her yıl yükseliş getirdiğini ortaya koydu. Ancak analistler bu ay yüzde 2’yi aşan gıda fiyatlarındaki yükselişin biraz fazla olduğu görüşünde. Biber, karnabahar gibi sebzeler, mandalina, portakal gibi meyveler bu geçiş süreci nedeniyle zamlandı. Ama yükselişin rutini aşmasının nedeni et fiyatlarındaki artış. Hükümet ne kadar önlem alsa kuzu eti yüzde 8.5, dana eti yüzde 3 zamlandı.

Ve iki et grubunun genel enflasyon içindeki ağırlığı yüzde 3’ü buluyor. Süt, peynir, yumurta fiyatlarında da yüzde 2-3 zamlar gıda enflasyonunu sarstı. Gelecek ay tarla ürünlerinin yavaş yavaş çıkmasıyla sebze ve meyvede fiyat düşüşleri yaşanabilir ancak genel enflasyonda ağırlığı daha fazla olan et ve beyaz ürünler için aynı şeyi söyleyemeyiz. Çünkü üretici enflasyonu tarafında martta bu ürünlerde artış yaşandı. Bunun tüketici enflasyonunu etkilemesi kaçınılmaz.

Kurdaki dalgalanmaya en duyarlı sektör ulaştırma ve enflasyon verileri bunu ortaya koyuyor. Petrol fiyatlarının 70 doları aşması, doların yükselişi ve Euro’nun rekor üstüne rekor kırması benzin ve mazot fiyatlarını yükseltti. Ayrıca enflasyon içinde yüzde 4 ağırlığı olan dizel otomobiller yüzde 2 zamlanması ulaştırma grubunda artışa neden oldu. Bu gruptan ana enflasyona 0.13 puan katkı geldi. Enflasyonun alt gruplarının tamamında martta artış yaşanması da enflasyonist baskılarının sürdüğünü teyit etti.

NİSANDA ZAMLAR VE KUR ETKİSİ

ANALİSTLER, nisan ayına elektrik ve doğalgaz gibi ürünlerde zamlarla birlikte girdiğimizi belirterek marttaki kur artışının da nisanda etkisinin hissedilebileceği görüşünde. Nisan verisinin yüzde 1 civarında oluşmasını öngören analistler baz etkisi nedeniyle yıllık enflasyonun yüzde 10’a inebileceğini vurguluyor. Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 7.9 seviyesinde. Bu hedef yakalanmasa da yıl sonuna doğru tek haneli enflasyon da beklenti dahilinde.