Tek faiz dönemi
Güncelleme Tarihi:
Sadeleştirme çalışmalarını 2016’dan beri sürdüren, piyasalardaki çalkantılar nedeniyle de sık sık başka yöntemlerle sadeleştirme adımları sekteye uğrayan Merkez Bankası, Londra ziyareti öncesinde tek faize geçti. Bundan sonra, Merkez Bankası piyasayı politika faizi yüzde 16.5’ten fonlayacak. Bu adım doları 15 kuruş düşürdü.
MERKEZ Bankası, para politikasında sadeleştirme sürecini tamamlamaya karar verdi ve artık piyasayı Geç Likidite Penceresi faizinden değil politika faizinden fonlayacağını açıkladı. Merkez Bankası’nın dünkü açıklamasına göre politika faizi yüzde 16.5’e çekilecek. Politika faiz oranı yüzde 8, faiz koridoru üst sınırı yüzde 9.25, alt sınırı ise yüzde 7.25 idi. Bu yeni durumda politika faizi yüzde 16.5’e çekildiğinde faiz koridoru alt sınırı yüzde 15, üst sınırı ise yüzde 18 oldu. Merkez’in 2 yıldır beklenen sadeleştirme adımını atmasıyla dolar sert düştü. Haftayı 4.70 liradan kapatan ve karar öncesi 4.66 lira seviyesinde olan dolar 4.55 liraya kadar indi. Politika faizinden fonlama 7 Haziran’da başlayacak. Dolardaki bu düşüş Borsa İstanbul’u da sert yükseltti. Bankalararası piyasada dolarda son işlemler 4.5989 liradan oldu, Borsa İstanbul günü yüzde 3.22 yükselişle 106 bin 525 puandan tamamladı.
Merkez Bankası, döviz kurlarındaki olağanüstü hareketlere karşı son haftalarda önce sözlü yönlendirme yaptı, ardından 23 Mayıs’ta piyasayı fonladığı Geç Likidite Penceresi faiz oranını yüzde 13.5’ten yüzde 16.5’e çıkardı. Bu 4.9282 liraya kadar çıkan doların biraz nefes almasını sağladı. Ardından, iş dünyası ve finans kurumları temsilcileriyle önceki akşam bir araya gelen Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya, iki gün sürecek Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ile Londra öncesi bu sadeleşme adımını attı. Böylece Merkez, son 1.5 yıldır piyasayı fonladığı saat 16’dan sonra açılan Geç Likidite Penceresi faizini kullanmaktan vazgeçti ve politika faizi olan 1 hafta vadeli repo ihale faizine yeniden döndü.
ALT ÜST AÇIKLANMAYACAK
Ancak, faiz koridoru üst sınırının ve alt sınırının artık açıklanmayacağını duyuran Merkez, bunun politika faizinin +/-150 baz puanla belirleneceğini kaydetti. Merkez, bu operasyonun teknik ayrıntılarını da şöyle açıkladı:
- Para politikası operasyonel çerçevesine ilişkin sadeleşme süreci tamamlandı. Bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı Merkez Bankası politika faizi olacak.
- Merkez Bankası gecelik vadede borçlanma ve borç verme oranları bir hafta vadeli repo ihale faiz oranına kıyasla -/+ 150 baz puanlık bir marj ile belirlenecek. Para Politikası Kurulunca söz konusu faiz oranları ayrıca ilan edilmeyecek.
- Fonlamanın haftalık vadeye kaydırılması için bir haftalık geçiş süreci öngörüldü. Bu süreçte, ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin mevcut para politikası duruşuyla uyumlu gerçekleşmesi amacıyla 7 Haziran 2018 tarihine kadar (dahil) gecelik borç verme ve Geç Likidite Penceresi (GLP) faiz oranları yüzde 16.5 olarak uygulanacak.
- Bir hafta vadeli repo ihaleleri miktar ihalesi yöntemiyle düzenlenecek, her bir bankanın verebileceği toplam teklif tutarı ilan edilen ihale tutarının en fazla yüzde 30’u kadar olabilecek.
- Günlük repo ihale miktarı belirlenirken ikincil piyasa gecelik faiz oranları ortalamasının bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı civarında oluşması hedeflenecek.
BORSA İSTANBUL YENİDEN DEVREDE
MERKEZ Bankası’nın duyurusuna göre, fonlamada artık tüm mali piyasalardan yapılabilecek. Açıklamada şöyle denildi:
- Bankalar ihtiyaç duymaları halinde Merkez Bankası bünyesindeki Bankalararası Para Piyasası ile Borsa İstanbul (BİST) bünyesindeki Repo-Ters Repo ve Bankalararası Repo-Ters Repo Pazarlarında Merkez Bankası borç verme faiz oranından borçlanabilecekler, likidite fazlalığı oluşması halinde ise limitsiz olarak Merkez Bankası borçlanma faiz oranından Merkez Bankası’na borç verebilecekler. Tüm katılımcılar Hazine Müsteşarlığı Varlık Kiralama Şirketi (HMVKŞ) tarafından ihraç edilen TL cinsi kira sertifikası karşılığında, borç verme faiz oranı üzerinden kotasyon yöntemiyle gerçekleştirilen gecelik vadeli repo imkânından yararlanabilecekler.
- Merkez Bankası bünyesindeki Bankalararası Para Piyasasında bankaların borç alabilme limitleri 18 Temmuz 2016 tarihi öncesinde geçerli olan limitlerine eşit olacak.
- Bankaalararası Para Piyasası’nda saat 16.00-17.00 arası gecelik vadede gerçekleştirilebilecek GLP işlemlerinde uygulanacak Merkez Bankası borçlanma faiz oranı yüzde 0 olarak uygulanacak, borç verme
faiz oranı ise yukarıda özetlenen yöntemle belirlenen gecelik borç verme faiz oranına 150 baz puan eklenmesi yoluyla hesaplanacaktır. Para Politikası Kurulunca GLP faiz oranları ayrıca ilan edilmeyecek.
- Gün içi limit uygulaması mevcut şekliyle devam edecek, gün içi limit tutarı Bankalararası Para Piyasasında bankaların borç alabilme limitlerine eşit olacak.
Analistler Merkez’in adımını olumlu bulurken halen daha faiz koridorunun korunduğuna dikkat çektiler. Yorumlarda, piyasaya verilen mesajın olumlu olduğu vurgulanırken 7 Haziran toplantısında atılacak adımların önemine dikkat çekildi.
MERKEZ NE ADIMLAR ATTI
25 NİSAN: Geç Likidite Penceresi faiz oranı yüzde 12.75’ten yüzde 13.5’e yükseltti.
7 MAYIS: POM kapsamında döviz imkan oranı üst sınırını yüzde 55’ten yüzde 45’e düşürdü
9 MAYIS: TL depo karşılığı döviz depoları ihale tutarını 1.25 milar dolardan 1.5 milar dolara yükseltti.
9 MAYIS: 1 ay vadeli TL uzlaşmalı vadeli döviz satım ihaleleri tutarı 250 milyon dolara yükseltildi.
23 MAYIS: Geç Likidite Penceresi faiz oranı yüzde 13.5’ten yüzde 16.5’e çıkarıldı.
24 MAYIS: 1 ay vadeli TL uzlaşmalı vadeli döviz satım ihalelerinin tutarı 300 milyon dolara yükseltildi.
25 MAYIS: Reeskont kredileri geri ödemelerinin belirlenen kurlardan TL olarak ödenmesi imkanı tanındı.
28 MAYIS: Sadeleşme süreci tamamlandı, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı politika faizi oldu.
SON 24 SAATTE YAŞANANLAR