Tek bacaklı yasa

TORBA yasa ile gaziler için protez, tekerlekli sandalye, araç gereç alımında yeni düzenlemeye gidildi. Yasa değişmesine rağmen Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) 1 Ekim’de yenilense de listede beklenen güncelleme yapılmadı. Yasaya güvenerek hastanelerden heyet raporu alan birçok gazi, SGK’nın tavrı karşısında sıkıntıya düştü. SGK, “listemizde yok” diyerek protez ve aktif tekerlekli sandalyelerin parasını ödemedi.

TEK PROTEZLİ BIRAKILDI
Güneydoğu’da vatani görevini yaptığı sırada PKK’lılarla girilen çatışmada yaralanan Yunus Emre Ayhan’ın bir ayağı dizüstü, bir ayağı ise dizaltı olmak üzere kesildi. Ayhan, 5 yıldır kullandığı protezlerini değiştirmek için Gazi Üniversitesi Hastanesi’nde kontrolden geçti. Burada heyet raporuyla kendisine protez verilmesi kararı verildi. Heyet raporu doğrultusunda Ayhan biri dizüstü, diğeri de dizaltı 2 adet protez yaptırdı. SGK, dizüstü protezin parasını karşılarken, dizaltı protez için ise “SUT listesinde bu protez yok. Bu nedenle ödemeyi yapamayız” cevabı verdi.

YİNE OLSA YİNE VERİRİM
Tek protezinin parası ödenmeyen Gazi Ayhan, “Kendimi acındırmak da istemiyorum, ağlamak da” diyerek yaşadıklarını anlatma konusunda tedirgin davrandı. Takılan protezin parasını karşılama gücü olmadığını kaydeden Ayhan, şunları söyledi:
“Bir protezin ömrü 4.5 yıl. Ben devletim zarar görmesin diye protezleri 5 yıl kullandım. Şimdi devletim bana bunu yapıyorsa ne diyeyim canları sağolsun. Benim bu protezin maliyetini karşılama imkanım yok. Torba Yasa ile birlikte bize istediğimiz protezi alacağımız söylendi. Ancak SUT listesi yenilenmediği için listede olmayanın parasını devlet karşılamıyor. Eskideki haklarımız da elimizden alındı. Bugün iki ayağım olsa yine bu ülke için seve seve veririm. İçimi acıtan bize yapılan bu muammele. SGK’nın karşılamadığı protezin maliyeti 33 bin euro. Bunu ödeme gücüm yok, ne yapacağımı bilemiyorum.”

TEKERLEKLİ SANDALYEYE 250 LİRA
Güneydoğu Gazisi Erhan Acır da tekerlekli sandalyeye mahkum bir diğer gazi. O da Torba Yasa’yla “Gaziler var olan protezlerin en gelişmişini kullanabilir” maddesine güvenerek ömrü bitmiş eski tekerlekli sandalyesini aktif tekerlekli sandalye ile değiştirdi. 14 bin 400 lira tutan maliyetin ödenmsi için SGK’ya başvurdu. SGK ise bu maliyetinin 250 lirasını karşıladı. Acır, eski haklarının da ellerinden alındığını savunarak, şunları söyledi:

“Cumhurbaşkanımız Torba Yasa çıktıktan sonra Gazilere her türlü hakları tanıdık diye açıklama yaptı. Ancak tekerlekli sandalyem bile karşılanmıyor. Bir ülke eğer gazisinin tekerlekli sandalye parasını karşılayamıyorsa diyecek sözüm yok. Yeni yasa bize haklar getirmediği gibi eski haklarımızı da elimizden alındı. Torba yasayla birlikte haklar verdiklerini söylediler ama eski haklarımızı da elimizden aldılar. Sağlık Uygulama Tebliği adı altında belli bir fiyat ödeniyor. Değişme süreci ise bazılarında 5 yıl bazılarında 10 yıl olarak tanınmış. Ancak bunların garanti süresi ise 2 yıl. Bozulursa, bir aksilik olursa onu da biz ödüyoruz.”

SGK: Liste dışı için kurul toplanıyor

Türkiye’de 500 gazi tekerlekli sandalye, 800’ü ise protez kullanıyor. Gazilerin kullanacağı tekerlekli sandalye, protez, araç gereçler ise SUT ile belirlenen liste üzerinden ödemesi yapılıyor. SGK yetkilileri, yaşanan sıkıntının SUT listesinde yer almayan cihazların alınmasından kaynaklandığını belirterek, “Buna göre eskiden inceleme ve ödemeler bölge müdürlükleri tarafından da yapılabiliyordu. Yeni uygulamada, bakanlığın “protez” için belirlediği limiti aşan faturalar Ankara’da müfettişler tarafından “suistimal” incelemesinden geçiriliyor. Gerekli incelemenin ardından uygun görüldüğünde ödemeler yapılıyor” dediler.

Genelkurmay da değişti sandı
TORBA yasanın 11 Eylül’de yürürlüğe girmesinin ardından SGK, tebliğ değişikliğini 1 Ekim’de Resmi Gazete’de yayınladı. Bunun ardından Genelkurmay Başkanlığı, bilgilendirme amacıyla bir açıklama yaparak şunları kaydetmişti:

“Tebliğ değişikliği 01 Ekim 2014 tarih ve 29136 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve aynı tarihten geçerli olarak yürürlüğe girmiştir. Sağlık Uygulama Tebliğinde yapılan değişiklikler;
a. Harp/vazife malulleri ile gaziler için fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarına yönelik seans kısıtlaması kaldırılmış,
b. Harp/vazife malulleri ve eşleri ile gazi ve eşlerine yönelik olarak; tüp bebek tedavisinden son üç yıl içerisinde tedaviden yanıt alamama ile 5 yıl ve 900 prim gün sayısı koşulu kaldırılmış,
c. Harp/vazife malulleri ile gazilerin diş implant tedavilerinde diğer sigortalılardan farklı olarak implant başına 700 TL’ye kadar geri ödeme imkânı sağlanmış,
ç. Gazilerimizin ortez ve protezlerinde kullanılan malzemelerin teminine yönelik yaşanan sıkıntıların çözümüne ilişkin TSK’nın SGK’ya yapmış olduğu teklifler kabul görmüş, usul ve limitleri SGK’ca belirlenen Sağlık Uygulama Tebliği değişikliği olarak yayımlanmış,
d. Bunların dışında ödemesi yapılmayan/ödemelerinde problem olan kişiye özel olarak üretilen göz protezleri, banyo/ tuvalet sandalyeleri, karbon kompozit veya laminasyon döküm yürüme cihazları, vakum sistemli protezler ve bu protezlere özel liner (silikon bağlantı) çeşitleri, aktif tekerlekli sandalye, hidrolik ayaklı protezler, ayak bileği mikroişlemci kontrollü protezler, silikon protezler ödenebilir hale gelmiştir.”