Tedbirlerle süratle geri döneriz
Güncelleme Tarihi:
Tüm dünya koronavirüse kilitlendi. Ticaretten turizme kadar tüm sektörler virüsün etkilerini azaltmak için planlamalar yapıyor, hedeflerini revize ediyor. Merkez bankalarından hükümetlere kadar tüm birimler virüs nedeniyle yaşanabilecek tüm olumsuzların önüne geçmek için ardı ardına önlem paketlerini devreye sokuyor. Biz de Türkiye’de virüsün olası ekonomik etkilerini ve Türk iş dünyasının beklentilerini araştırdık. Konuştuğumuz isimler virüse karşı tedbirlerini aldıklarını, ekonomik olarak hükümetin alacağı tedbirlerle toparlanma sürecine girilebileceğine dikkat çekti. İş dünyasının diğer bir dikkat çektiği nokta ise 1-2 ay içinde virüsün ekonomi üzerindeki etkileri azalacak, süratle geri dönüş sağlanacak.
TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu: ŞİRKETLERİMİZ SIKINTI VE ÖNERİLERİNİ BANA BİLDİRSİN
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı tedbirlerin alındığı bir dönemde, şirketlerin sıkıntı ve önerilerini üyesi oldukları oda ve borsalara iletmeleri çağrısında bulundu. Hisarcıklıoğlu, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Birlik olarak odalar, borsalar ve sektör meclislerinden gelen sorunları ve önerileri Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'a ilettiklerini ve bunları ilgililere aktarmaya devam edeceklerini belirtti. Sürecin
istişare ile atlatılacağına inandıklarını kaydeden Hisarcıklıoğlu, "Şirketlerimizin sıkıntı ve önerisini üyesi oldukları oda, borsalara iletmelerini bekliyoruz" ifadesini kullandı.
EN AZ HASAR İÇİN HAZIRIZ
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) açıklamasında, “İş dünyası olarak gerek toplumumuzun sağlığı gerekse ekonomimiz açısından bu dönemin en az hasarla atlatılması için üzerimize düşeni yapmaya hazırız. Salgının toplum sağlığı yanında ülke ekonomilerini etkileyen boyutları da kendini hissettiriyor. Küresel piyasalardaki dalgalanmaların artırdığı finansal riskler, tedarik zincirlerine ve ihracata yansıyan olumsuz etkiler ve salgınla mücadele tedbirlerinin iç talebe etkileri ülke ekonomilerini zor bir durumda bırakmıştır. Ekonomik boyutlara karşı önlemlerin de hızla hayata geçirilmesi, daralma dönemini yeni geride bırakmış ekonomimizde toparlanmanın devamı ve istihdam için önemlidir” denildi.
3’ÜNCÜ ÇEYREKTE TOPARLANIRIZ
Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan: Öncelikle çalışanlarımızın ve ailelerinin sağlığı önemli. Sağlık Bakanlığı Türkiye’deki süreci bugüne kadar iyi yönetti. Biz de tedbirler alıyoruz. Tüm çalışma ofislerimiz dezenfekte ediliyor. Bir süredir seyahatleri ve misafirleri yasaklamıştık. Teknolojinin tüm imkanlarından yararlanarak toplantılarımızı yapıyoruz. Üretmeye de devam ediyoruz. Dünya bu krizden çok etkilenecek, hepimiz etkileneceğiz. Bizler üretime devam ederek bu kriz sonrasını en az hasarla atlatmaya odaklandık. Sağlık Bakanlığı ek tedbirleri alabilir, buna da hazırlıklı olmalıyız. Vatandaşlarımız da İtalya’nın yaşadıklarından ders çıkarmalı. Bu bir tatil değil. Evde kalıp minimum hasarla bu kritik dönemi geçirirsek ekonomimiz daha hızlı toparlanır. 2019 zor yıldı, 2020’ye Türkiye olarak iyi girmiştik. Ocak ve şubat iyi geçmişti. Şimdi koronavirüs etkisini yaşamaya başladık. Hükümetin aldığı tedbirlerle Türkiye’nin bu zorlu dönemi minimum hasarla atlatacağını ve 3’üncü çeyrekte toparlanmanın başlayacağını düşünüyorum.
ÜMİTSİZLİĞE KAPILMAYALIM
Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın: Sars döneminde biz 2002’de Atatürk Havaalanı’nı yeni açmıştık. Ölen insan sayısı bu virüse göre 5 kat olmasına rağmen sosyal medya olmadığı için küçük yolcu kayıplarıyla kısa sürede geçirmiştik. Bugün ise bir nevi biyolojik silah olarak kullanılmaya müsait öldürücü etkisi az ancak bulaşıcı etkisi çok virüsün dünyada yaratacağı etki ölçülüyor. Şu dönemde dijital çağda çalışma metotlarından, alışveriş metotlarına ve paranın kağıt ya da dijital olmasına kadar her şeyin provasını yapıyoruz. Tabi ki çok ciddi bir finansal sonuç çıkacak. Yeni bir krizle karşı karşıya kalacağız. Ama bu kriz kontrol edilebilir olacak. Faizlerin düşük olması ve enflasyonun oluşamamasının çaresi bulunmuş görünüyor. Yılın ikinci yarısında paraya olan talep artacağından durgunluk bitecek, faizler artacak ve yeni bir dönem başlayacak. Türkiye’nin bugüne kadar diğer ülkelerin yaşadıklarını yaşamaması avantajımız olacak. Daha bilinçliyiz. Ancak finansal açığın etkileri olacak. Ama dünyada çıkan bu olağanüstü hal için mutlaka farklı formüller de ortaya çıkacaktır. 1-2 ay içinde bu virüs sonuçlanırsa süratle geriye dönüş olur, ümitsizliğe kapılmamalıyız.
NORMALLEŞME BEKLİYORUZ
FİBA Holding Yönetim Kurulu Başkanı Murat Özyeğin: Biz virüs krizini 1.5 aydır yaşıyoruz. Çin’de AVM’miz var. Bu kriz döneminde oradaki çalışma sürelerini ve şekillerini düzenleyerek hiç kapanmadan bugünlere kadar geldik. Ülkemizde de Sağlık bakanlığı süreci iyi yönetti. Biz çalışma ortamlarımızdaki her türlü tedbiri aldık. 14 gün kuralına da harfiyen uyuyoruz. Mağazalarımız, outletimiz ve otellerimizle servis sektöründeyiz. Çin’de en kötü günde bile AVM’miz açıktı. Dünyadaki öğretiler bazında Sağlık Bakanlığı’nın önlemleriyle her türlü özeni gösteriyoruz. Türkiye 2020’ye iyi başlamıştı. Maalesef tüm dünyayı etkileyen bu kriz bizi de etkileyecek. Biz 3’üncü çeyrekten sonra normalleşme bekliyoruz. 3’üncü çeyrekte biriken bir taleple birlikte ülke olarak toparlanacağız.
ÇALIŞMAYA DEVAM
Kiğılı Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Kiğılı: Her türlü tedbiri aldık. 25 bin metrekarelik üretim tesisimizde ve mağazalarımızda hijyen için her şey yapılıyor. Mağazalarımız açık, AVM’ler açık ancak cirolar düşüyor. Yüzde 50-60 düşüş oldu son günlerde. Kuşkusuz etkileneceğiz. Ancak Sağlık Bakanlığı yerinde önlemler aldı. Markalarımızın, ayakta durmasını sağlamalıyız. Bizim mal gönderimlerimiz çok etkilendi. İran, Irak, Azerbaycan, Fas, Cezayir’e transit yollar kapandığı için gönderim yapamıyoruz. İtalya, Fransa ve hatta İspanya’da da gidişat ek tedbirlerin alınmasına neden oldu. Umarız Türkiye buna gerek kalmadan atlatır bu dönemi. Kimsenin elinde de sihirli değnek yok. Tüm gücümüzle ayakta kalıp, bu dönemden en küçük hasarla çıkmayı hedefliyoruz.
OLUMSUZ BİR TABLO YOK
Kalyon Holding Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Kalyoncu: Koronavirüs konusunda öncelik halkın sağlığı. Bu konuda hükümet ve ilgili bakanlıkların süreci çok iyi yönettiğini düşünüyorum. Bizler de iş dünyası olarak ilgili kurumlarca yapılan tüm önerileri ciddiye almak zorundayız. Bu doğrultuda şirketimizde evden çalışma modelini de başlattık. Hayatının temposunun düşeceği de bir gerçek. Ama ben kendi şirketimiz ve ülke ekonomisi için olumsuz bir tablo görmüyorum. Yaşanan bu olayın büyümeye etkisi limitli olacak ve koronavirüsten en az etkilenen ülke de Türkiye olacak. Süreci atlattıktan sonra da bazı avantajlı durumlar olabilir. Biz yurtdışında Çinli müteahhitlerle yarışıyoruz. Bundan sonra onlara talebin azalacağını, Çinlilierin köşeleri kaptığı alanlarda Türklerin ön plana çıkacağını düşünüyorum.
TALİMATLARI DİKKATE ALIYORUZ
Kibar Holding Başkanı Ali Kibar: Koronavirüs global bir problem. Tüm dünya ülkeleri virüsten etkilendi. Bizler de özellikle Sağlık Bakanlığı’nın verdiği talimatları dikkate alıyor, uluslararası örgütlerin deneyimlerini tesislerimizde hızla devreye alıyoruz. Örneğin çalışanlarımızın öğlen yemeği saatlerini 11.00 ile 14.00 arasına yaydık. Böylece insanların arasına mesafe koymasını sağladık. 60 yaş üstü çalışanlarımızın evden çalışmalarını sağladık. Ekonomik olarak da bir iki ay içinde yaşanan sıkıntıların normale döneceğini düşünüyoruz. Bu çerçevede bakanlıklardan gelecek talimatları dikkatle takip ediyoruz.
RAHATLATACAK KARARI BEKLİYORUZ
Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir: Koronavirüs Türkiye’nin değil dünyanın sorunu. Tüm dünyayı etkileyen bu salgından Türkiye’nin etkilenmemesi beklenemez, elbette etkilenecek. Ancak burada önemli olan sağlıkta da ekonomide de en az etkiyi görmek. Türkiye ne Almanya ne de İtalya gibi oldu. Biz süreci başından bu yana iyi yönetiyoruz. Ekonomi kurmaylarının bugünlerde bir çalışma halinde olduğunu biliyoruz. Onlardan piyasayı rahatlatacak bir karar bekliyoruz.