Tazminatta buna dikkat! Kimin ne kadar arttı

Kıdem tazminatı, sigortalı (SSK’lı) çalışan yaklaşık 20 milyon işçinin güvencesi niteliğinde. Kıdeme hak kazanmak için bir işyerinde kesintisiz en az bir yıl çalışmak gerekiyor. Tazminat her bir yıl için 1 aylık brüt ücret kadar oluyor. Alt limiti asgari ücretle belirlenen kıdem tazminatının üst limitini ise memur maaşlarına yapılan zam belirliyor.

TAVAN DA ARTACAK

Posta'dan Bilal Emin Turan'ın haberine göre 1 Ocak 2018 tarihi itibarıyla taban kıdem tazminatı 2029 liralık asgari ücretin brüt tutarına göre hesaplanırken, her bir yıl için geçerli olan tavan tutar da 1 Temmuz itibarıyla 5434 liraya çıkmıştı. Maaşınız 10 bin lira da olsa tazminat hesabında her bir yıl için 5434 lira baz alınıyor. 3 Ocak’ta enflasyon rakamları açıklanınca bu tavan tutar da artacak. Artış beklentisi yüzde 9-11 arasında.

YÜZDE 26 DAHA FAZLA

Yeni yıldan itibaren asgari ücretin yüzde 26.05 artışla 1603 liradan 2020 liraya çıkarılacak olması kıdem tazminatında baz alınan taban tutarın da değişmesi anlamına geliyor. Kıdem tazminatının hesabında son brüt maaş dikkate alınıyor. 2018 boyunca 2029 lira olarak uygulanan asgari ücretin brüt tutarı 1 Ocak itibarıyla da 2558 liraya çıkacak. Yani tazminat da bu oranda zamlanmış olacak.

3453 LİRA FARK VAR

Ortaya çıkan bu artışla 2019 yılı içerisinde iş sözleşmesi feshedilen 5 yıllık bir işçiye net 12 bin 700 lira ödenecek. Bu işçi sözleşmenin feshini öğrendiği gün işi bırakmak zorunda kaldıysa 56 günlük ihbar tazminatı yani 4022 lira daha alacak. Toplamda 5 yıllık çalışanın hak ettiği tazminatlar toplamı vergiler de dahil edildiğinde net 16 bin 722 lira olacak. Aynı işçi bu yıl o tazminatı almış olsaydı tazminatlar toplamı 13 bin 269 lira olacaktı. Fark 3453 lira.

İşte tablo:

1.5 MAAŞ ALACAĞINIZ VAR

Yasaya göre; işveren işçisini işten çıkarmadan önce bunu işçisine bildirmek zorunda. Bunun da süreleri var. Çalışma süresi 6 aydan kısaysa 2 hafta, 6 ay ile bir buçuk yıl arasındaysa 4 hafta, bir buçuk yıl ile 3 yıl arasındaysa 6 hafta, üç yıldan fazla olursa 8 hafta önce haber vermek zorunda. Buna ihbar süresi deniyor. Haber vermeden işten atanlar kıdemin yanında ihbar tazminatı da öder.

TAVANA SINIR YOK

15 gün çalışan bir işçi de ihbar tazminatına hak kazanır. İşçi de çıkmadan önce işverene ayrılacağını önceden haber vermek zorunda. Haber vermeden ayrılan, bu sefer işverene tazminat öder. İhbar tazminatının hesabında da brüt ücret dikkate alınır. Ama bunda tavan sınırı yok. Örneğin; 4 bin lira brüt maaşı ve 1 yıl çalışması olan işçi, net 3145 lira ihbar tazminatı alır.

İSTİFA HALLERİNDE...

Kıdem tazminatına hak kazanmada bazı ayrıntılar söz konusu.yani normalde işverenin işten çıkarması durumunda ödenen kıdem tazminatı, istifa hallerinde de alınabiliyor. örneğin; erkek işçi askerlik, kadın evliliği nedeniyle (1 yıl içinde) işten ayrılırsa kıdemini alabiliyor. emekli olmak için işten çıkanlar kıdem tazminatı alır. 8 eylül 1999’dan önce işe girip de 15 yıl sigortalı olan ve en az 3600 günü tamamlayanlar ile 1999’dan sonra ilk defa işe başlayıp 25 yıl sigortalı olup 4500 gün prim ödeyenler istifa edince kıdeme hak kazanıyor. bunun için SGK'dan ‘yaş dışında emeklilik şartlarını yerine getirmiştir’ yazısı alınmalı. fazla mesai nedeniyle ayrılan işçi de kıdem alır.