Tax-Free sultanı

20 noktada 65 kişilik istihdama sahip Aslantaş’ın şirketi, Türkiye’den çıkışta ‘tax-free’ alan turistlerin yüzde 80’ine hizmet veriyor.

HÜLYA Aslantaş, turizm sektörünün duayenleri arasında. Sektörde çalışmaya 1973’te Boğaziçi Üniversitesi’nde İşletme okurken başladı. Eşi Cem Aslataş’ı da sektöre çekerek 1984’te seyahat acentası kuran Hülya Aslantaş, 4 yıl TÜRSAB Başkan Yardımcılığının yanısıra, Skal Türkiye ve Dünya Başkanlığı da yaptı. 1990’da Tax Free Europe ile tamasa geçerek, Türkiye’de tax free sistemini ve ilk şirketi kurdu. Aslantaş, şöyle konuşuyor: Kendi seyahat acentamızla incoming yaparak devam ediyorduk. 1990’ların başında Kuveyt’in işgali ile turizm ciddi darbe yemişti. Biz de o dönemde Avrupa’ya çıkıp turizm fuarlarını dolaşıyorduk. Berlin’de bir fuardayken ‘Tax Free’yi gördük ve bize iyi bir iş fikri gibi geldi. Tax Free sistemini ilk İsveçli Alf Naeslund kurmuş. Kendisi, Isveç’in Trelleborg kasabasında, turizm müdürüymüş ve turistlerin, KDV iadesi konusunda zorlandıklarını görünce bu konuda çalışmaya başlamış. 1990’da onun şirketiyle Berlin’de karşıltık. Türkriye’ye dönünce hemen yazışmaya başladık. Olumlu cevap verdiler. Türkiye’de KDV sistemi kurulmuştu ve Maliye de tax free sisteminin çalışmasını istiyordu. 1990’da ana şirketin temsilcileri ile ön alşama imzaladık ve birlikte Maliye Bakanlığı’na gittik. ‘Diğer ülkelerde nasıl oluyorsa aynen yapın’ dediler. Ancak bürokrasiyi ve mevzuatı hazırlamak 5 yıl sürdü.

MAĞAZA, BANKA, GÜMRÜK

1995’te global ortağımızla yüzde 40-60 ortaklık kurarak yola çıktık. Önce mağazalarla anlaştık. Sonra banka gerekiyordu ki o da 2 yılımızı aldı. Ancak en önemli bölümü ‘gümrükçü’ydü. Çünkü gümrük memurunun turistin geçeceği yerde olması gerekiyordu. O konuda da bize dönemin Gümrük Müsteşarı Nevzat Saygılı çok destek oldu. Derken bizim global ortağın adı Global Blue oldu. Pazarlama çalışmalarına başladık. Turisti havaalanında, otelde ve mağazalarda bilgilendirmek için reklam ve broşür yatırımı yaptı. Şu anda 65 kişilik ekibimizle 20 noktada hizmet veriyoruz ve yıllık yaklaşık 700 milyon lira olan tax free’ye konu turist alışverişi için yapılan iadenin yüzde 80’i bizden geçiyor. Global ortağımız şu anda 40 ülkede 250 iade noktasında faaliyette. Türkiye’de 4.5 milyar dolar olduğu tahmin edilen ‘turist alışverişi’nin henüz 700 milyon liralık kısmı tax free’ye konu. Ancak bu yılın ilk 6 ayında Türkiye’den tax free yüzde 42 arttı. Turistlerin tax free talepleri arttıkça turizm alışverişi de kayıt altına alınmış oluyor.

Global Blue’nun 1 yılda dünya genelinde tax free işlem sayısı: 31 milyon

Dünya genelinde Global Blue’ya üye perakendeci sayısı: 270 bin

Azerbaycanlıların tax-free’ye konu alışveriş harcama ortalaması: 1720 TL

Çinliler iade şampiyonu

GLOBAL Blue Türkiye Genel Müdürü Hülya Aslantaş, şu bilgileri paylaşıyor: “Dünyada en çok tax free yapılan ülkeler Fransa, İtalya, İngiltere. Dünyada en çok tax free alan ziyaretçiler Çinliler, Ruslar, Endonezyalılar ve Amerikalılar. Türkiye’den en çok tax free alışverişi yapan ziyaretçiler İranlılar, Azerbaycanlılar ve Ruslar. Yılın ilk 6 ayında işlem başı harcama geçtiğimiz yıla göre yüzde 35 arttı ve 939 TL oldu. İlk 6 ayda işlem başına en yüksek harcamayı Katarlılar yaptı.

sozdemir@hurriyet.com.tr