Hanife BAŞ
Oluşturulma Tarihi: Ocak 05, 2006 21:50
AĞRI’ın Doğubeyazıt ilçesinde iki kardeşin kuş gribinden öldüğünün ortaya çıkması, tavuk ve yumurta üreticilerine ikinci kuş gribi krizini yaşatıyor. Krizin etkilerini satışlarında hemen görmeye başlayan üreticiler kapasitelerini yüzde 50 oranında azaltmaya hazırlanıyor. Böylece, 2.5 milyar dolarlık tavukçuluk sektörü, 1.2 milyar dolarlık bir küçülme yaşayacak.
KURBAN Bayramı nedeniyle satışları düşen tavuk ve yumurta üreticileri bir darbe de Ağrı’daki kuş gribi vakasında iki kardeşin ölümü nedeniyle yedi. Ekim’den beri yaşadığı krizi yılbaşı nedeniyle atlatır gibi olan sektör, yine bir krizle karşı karşıya kaldı. Son kriz, tavuk üreticilerinin yeniden başlama aşamasında olan ihracatını da vurdu. 8 Ekim 2005’teki Manyas olayında yüzde 25 kapasite azaltımına giden üreticilerin, Ağrı’daki kuş gribi olayı nedeniyle kapasitelerini yüzde 50’ye yakın oranlarda azaltmak zorunda kalacakları tahmin ediliyor.
GEREKSİZ TELAŞ OLMASIN: Türkiye Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçılar Birliği (BESD-BİR) Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Akman, sektörün düzelme ve kuş gribinin unutulma aşamasında bulunduğu bir dönemde son gelişmenin satışları düşüreceğini söyledi. Kurban Bayramı’nın etkisiyle zaten satışlarının düşük olduğunu belirten Akman, "Tüketici hassas. Gereksiz telaş olmamalı. Halk, bu kadar önemli bir gıda maddesinden gereksiz yere mahrum kalmamalı. Ambalajlı ve markalı ürünlerde sorun yok. Doğubeyazıt’taki kuş gribi vakası sokaktaki tavuklarla ilgili. Ambalajlı ve üretim tarihi belli olan ürünleri tüketenler için bir sorun yok" dedi. Akman, bu olayın ardından Doğubeyazıt’ta hijyen, güvenlik ve karantina önlemlerinin artırılarak devam ettirilmesinin gerektiğini dile getirerek, şimdiden bu olayın etkilerini satışlarında görmeye başladıklarını ancak uzun süre devam etmemesini umduklarını ifade etti. Sektörün büyüklüğünün 2.5 milyar
dolar olduğunu ve yılda 1 milyon tonluk üretim yaptıklarını aktaran Akman, her Kurban Bayramı’nda normalde tavuk tüketiminde yüzde 30-40 civarında azalma olduğunu, bu son olayın etkisiyle tüketimdeki azalmanın yüzde 50’lere çıkabileceğini kaydetti.
KAPASİTE AZALTIYORUZ: Sektördeki 18 büyük firmanın kuş gribi vakasından sonra kurduğu Sağlıklı Tavuk Bilgi Platformu’nun Başkanı Zuhal Daştan ise, kuş gribinin şu anda karşılarına farklı bir boyutla çıktığını belirterek, "Son vakanın ne kadar zarar verebileceğini şu anda tahmin edemiyoruz. Yılbaşı öncesinde satışlar çok iyiydi. Yılbaşı ertesinde ise piyasa durgundu. Kurban Bayramı da satışların düşük olmasına yolaçar. Şimdi kuş gribi tekrar vuracak. Ama ambalajlı ürünler de bir sorun yok. Yüzde 50 civarında kapasite azaltabiliriz. Ben kendi şirketim Pak Piliç’de şimdiden kapasite kısmaya başladım" diye konuştu. Daştan, Ağrı olayından sonra 3 ay daha ihracat imkanının kapanacağını ifade etti.
Birçok krizi atlattık inşallah bu da geçecekŞEKER Piliç Yönetim Kurulu Üyesi Emre Bor, satışlarında son kuş gribi vakasının etkilerini görmeye başladıklarını dile getirerek, şunları söyledi: "Kurban Bayramı’nın satışlarımızda zaten mutlaka bir ay etkisi olur. Ama kuş gribi nedeniyle bu azalma bu yıl daha fazla olacak. İlkbaharla beraber satışlar yeniden düzelebilir. İnsanların tavuktan vazgeçmesi sözkonusu olamaz. Ambalajlı bilinen ürünleri tüketmeliler. Yılbaşında satışlarımızı toparlamıştık. Birçok kriz atlattık inşallah bu da geçecek."
Kuş gribi tavukçuluk sektörünü nasıl etkiliyor2004 yılı Kasım ayında hormon sorunuyla uğraştılar. Bunun negatif etkilerinden kurtulmaları 2005 Nisan’ına kadar sürdü.Nisan ayından sonra kendini toparlamaya başlayan sektör, 8 Ekim’deki Manyas olayıyla yeniden zor duruma düştü.Yılbaşına doğru işlerini düzelten tavuk ve yumurta üreticileri, Iğdır’da ölümle sonuçlanan kuş gribi vakasıyla birlikte yeni bir krizle karşı karşıya kaldı.8 Ekim’e kadar günde 2 milyon adet piliç üreten sektör, bu tarihten sonra günlük üretimini 1 milyon 500 bin adete düşürdü.Son krizle günlük piliç üretimi 1 milyon 200 bine düşebilir.8 Ekim’den sonra toptan piliç fiyatları 1.4 YTL kadar düştü.Son kriz nedeniyle 2 YTL’ye çıkan toptan piliç fiyatının 1.8 YTL’ye düşmesi bekleniyor.
Yumurta üreticileri de kapasite azaltıyorYUMURTA üreticileri de son kriz nedeniyle kapasitelerini azaltmak zorunda kalacak. Damızlık yumurta ve civciv üreticisi Has Tavuk’un Genel Müdürü Şahin Aydemir, yumurta üreticilerinin durumuyla ilgili şu bilgileri verdi: "Yumurta üreticileri de etkilenecek. Ama bunun boyutu konusunda fikir vermek için henüz erken. Etkisini görmeye başladık, talep daraldı. Yaşanan olay köyde, bahçede beslenen tavuklarla ilgili. Markalı ürünlerde sorun yok. Zaten tavuk ve yumurta üreticileri Sağlık Bakanlığı’nın kontrolünde çalışıyor. Kuş gribi vakasından sonra bu kontroller her gün yapılıyordu. Ambalajlı ürünlerde sorun yok. Yumurta da geçen hazirandan beri marketlerde ambalajlı olarak satılıyor. Üretim belgesi olan markalı ürünleri tüketmekte sakınca yok. Yumurta üreticileri kapasitelerini azaltıyor."
