Tarımda yüzde 100’e varan destek... Yeni modele geçildi

Tarımda, uzun süredir üzerinde çalışılan ‘2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı’ Resmi Gazete’de yayımlandı.

Bitkisel üretimin desteklenmesi programı ile çiftçilere temel destek, planlı üretim desteği ve üretimi geliştirme destekleri verilecek.

Temel desteklerde, üretim maliyetine göre ürünler kategorilere ayrıldı. Her kategori için destek katsayısı belirlendi. 2025 üretim yılı için destek katsayı değeri dekara 244 lira olacak. Temel destek ile tüm ürünler için mazot maliyetinin yüzde 50’si ve gübre maliyetinin yüzde 25’i karşılanacak. Örneğin, arpa, buğday üreten çiftçiler dekara 317.2 lira, ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye, çay üreten çiftçiler dekara 366 lira, pamuk ve çeltik üreten çiftçiler ise dekara 549 lira temel destek alacaklar.

İŞTE PLANLI ÜRETİM KAPSAMINA ALINAN ÜRÜNLER

Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu’nca arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri ‘planlı üretim’ kapsamına alındı.

Planlama kapsamındaki bu ürünleri havzasında üreten çiftçilere ve planlı üretim kapsamında üretim yapan tüm üreticilere temel desteğe ilave destek verilecek. Bu üreticilerin mazot maliyetinin yüzde 100’ü ve gübre maliyetinin yüzde 50’si karşılanacak.

Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu’nca süt havzası olarak belirlenen illerde ise (Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat ve Tunceli) yem bitkisi üreten çiftçilere destek katsayısının yüzde 50’si kadar ilave planlı üretim desteği verilecek.

ÖDEMELERDE ARTIŞA GİDİLDİ

Yer altı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun bakanlıkça tespit edildiği havzalarda yer alan sulu tarım arazilerinde, ilgili üretim yılında arpa, buğday, aspir, fiğ, mercimek, nohut, yem bezelyesi, ayçiçeği (yağlık) üreten çiftçilere, ürünün bulunduğu kategoriye göre hesaplanan tutar üzerinden ilave yer altı su kısıtı desteği ödenecek.

Yer altı su kısıtının bulunduğu yerlerde planlı üretime uygun üretim yapan üreticilerin mazot ve gübre maliyetinin yüzde 100’ü karşılanacak.

Üretimi Geliştirme Desteği’nde, verim ve kaliteyi artırmak için, sertifikalı tohum kullanım desteği, sertifikalı standart fidan kullanım desteği, organik tarım desteği, iyi tarım uygulamaları desteği, katı organik ve organomineral gübre desteği verilmeye devam edilecek.

Karar kapsamında biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği, 2025’te örtü altı paket destek tutarı 2 bin 550 liradan yüzde 50 artırılarak 3 bin 825 liraya, açıkta paket destek tutarı dekara 870 liradan 1305 liraya çıkarıldı. Lisanslı depolarda muhafaza edilen ürünler için kira desteği, Ticaret Bakanlığı’nca belirlenen kira ücret tarifesinin yüzde 75’i olarak ödenecek.

HAKSIZ ÖDEMEYE CEZA UYGULANCAK

Destekleme ödemelerinin denetimini sağlayacak tedbirleri almada bakanlık yetkili olacak. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyerek haksız yere ödemeye sebep olanlar ile ödemelerden haksız yere yararlanmak üzere sahte ve içeriği itibarıyla gerçek dışı belge düzenleyenler ve kullananlar hakkında hukuki ve cezai süreç başlatılacak. Bu kişiler 5 yıl süreyle hiçbir destekleme programından faydalanamayacaklar.

‘İLK DEFA ÜRETİMDEN ÖNCE AÇIKLANDI’

TARIM ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, tarımda yeni bir dönemin başladığını bildirdi. Yumaklı, “İlk defa bitkisel üretim destekleri 3 yıllık açıklandı. İlk defa destek ödemeleri üretim döneminden önce açıklandı. Destek kalemlerinde sadeleştirmeye gidildi. Bitkisel üretim yapan ÇKS’ye kayıtlı tüm üreticiler destek alacak. Bu kararla birlikte çiftçilerimiz hangi havzada, hangi ürüne, ne kadar destek alacağını bilmiş olacak. Plansız üretimin getirdiği olumsuzlukların da önüne geçilecek” dedi.