Tarım Bakanlığı'ndan yoğurt açıklaması

Tarım ve Köyişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, 16 Şubat'ta Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “Türk Gıda Kodeksi Fermente Süt Ürünleri Tebliği” ile ilgili bazı basın yayın organlarında çeşitli haber ve yorumlar yapıldığı belirtildi.

Koyun, inek, keçi, manda sütü veya bunların karışımlarından üretilen yoğurdun, hayvanın türü ve ırkı, beslenme şekli, sağım periyotu ve yapım şekli gibi birçok faktöre bağlı olarak farklı yoğunluk ve lezzetlerde olabildiği ifade edilen açıklamada, gelişen sanayi, hızlı kentleşme ve toplumda demografik yapının değişmesi gibi nedenlerle yoğurt üretiminde ev tipi üretimden sanayi tipi üretime ciddi bir yönelme olduğu belirtildi.

Sanayi tipi üretimin TSE'nin 1330 sayılı standardı ile standardize edildiği belirtilen açıklamada, “2001 yılında Türk Gıda Kodeksi- Fermente Sütler Tebliği yayımlanırken, Tarım ve Gıda Örgütü ile Dünya Sağlık Örgütü'nün ortak kuruluşu olan Kodeks Alimentarius Komisyonu'nun ilgili standardının taslağında yer alan tanımlar ile TSE 1330'da yer alan en az yüzde 12 yağsız kuru madde ve en az yüzde 4 protein oranı tebliğe yansıtılmıştır. Böylece sanayi tipi üretimin asgari kriterleri belirlenmiştir” denildi.

Eski düzenlemede yer alan en az yüzde 4 protein ve yüzde 12 yağsız kuru madde kriterlerinin, Türkiye'deki çiğ süt ortalama protein oranının yüzde 3 civarında olması nedeniyle direkt süte kültür katarak yoğurt yapımına olanak sağlamadığı ifade edilen açıklamada, Kodeks Alimentarius Komisyonu'nun ilgili standardında ise direkt olarak sütten yoğurt yapılabilmesine olanak sağlamak üzere protein oranının yoğurt için en az yüzde 2,7 olarak belirlendiğine işaret edildi.

Bu nedenle yeni Tebliğde hem Kodeks Alimentarius Komisyonu yaklaşımı göz önünde bulundurularak hem de ülkenin ortalama çiğ süt protein değeri dikkate alınarak direkt olarak sütten yoğurt yapılabilmesine olanak sağlayan en az yüzde 3 protein değerinin belirlendiği, ayrıca yoğurdun içerdiği süt protein miktarının etikette belirtilmesi zorunluluğunun getirildiği belirtildi.

Böylece tüketicinin istediği protein oranına sahip yoğurda ulaşmasına imkan sağlandığı ifade edilen açıklamada şunlar kaydedildi:

“Kaldı ki, yeni düzenlemede verilen bu değer minimal değer olup kıvamlı yoğurt yapmak isteyen üreticilerin tüketici talepleri doğrultusunda verilen değerden daha yüksek protein ve kuru madde içerikli yoğurt üretmelerinin önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır. Nitekim piyasada mevcut birçok firmaya ait özellikle belli ağırlığın üzerindeki ambalajlardaki yoğurtların protein ve kuru madde oranlarının eski düzenlemede belirtilen yüzde 4 protein ve yüzde 12 yağsız kuru madde değerlerinin üzerinde olduğu da bilinen bir gerçektir.

Yoğurtta yağsız kuru madde hesabı direkt protein üzerinden yapılabilmektedir. Sadece protein oranına bakarak yapılan tağşişler kolay anlaşılabilmektedir. Süt proteininin tağşişi mümkün olamadığından kuru maddenin kontrolüne de gerek kalmamaktadır. Bu itibarla kuru madde değeri yeni Tebliğden çıkartılmıştır. Yeni düzenleme bu yönüyle yoğurda yapılabilecek bazı hilelerin önlenebilmesi açısından da önemlidir. Konuyla ilgili, Türk Gıda Kodeksi Fermente Süt Ürünleri Tebliği 16 Şubat 2009 tarihinde Resmi Gazete;de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.”