Tarım Ar-Ge Tebliği

Araştırma - Geliştirme Projelerini Destekleme Tebliği
(Tebliğ No: 2005/27)
 
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Tebliğ, Bakanlığın ve tarım sektörünün ihtiyaç duyduğu öncelikli konularda bilgi ve teknolojilerin geliştirilmesi ve bu bilgi ve teknolojilerin çiftçilere ve tarımsal odaklı sanayicilere aktarılması amacıyla uygun görülen araştırma geliştirme projelerinin desteklenmesini amaçlamaktadır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Tebliğ, Bakanlığın ve tarım sektörünün ihtiyacı olan konularda üniversiteler, araştırma yetkisi olan kamu kuruluşları, sivil toplum örgütleri, meslek kuruluşları, özel sektör ve gerçek kişiler tarafından yürütülen projelerin desteklenmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
Madde 3 - Bu Tebliğ, 2/4/2005 tarihli ve 25774 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2005/8629 sayılı Ulusal Tarım Stratejisi Doğrultusunda Tarımsal Destek Ödemelerine ve Sürdürülebilir Çiftçi Kayıt Sisteminin Geliştirilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı eki Kararın 4 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Tebliğde geçen;
Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
TÜGEM: Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğünü,
KORGEM: Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünü,
TAGEM: Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğünü,
APK: Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığını,
TZOB: Türkiye Ziraat Odaları Birliğini,
TZMO: Türkiye Ziraat Mühendisleri Odasını,
Banka: T.C. Ziraat Bankası A.Ş'yi,
Proje Yürütücüsü: Projenin hazırlanması ve yürütülmesinde bilimsel, teknik, idari, mali ve hukuki her türlü sorumluluğu taşıyan araştırmacıyı,
Danışman : Hizmetinden yararlanılmak üzere yurtiçi veya yurtdışından geçici olarak temin edilen uzmanı,
Kurum: Projenin fiilen yürütüldüğü kurum ve kuruluşu,
Form: Bakanlıktan araştırma-geliştirme proje desteklemesi almak isteyen projelerin hazırlanması, değerlendirilmesi, desteklenmesi ve takibi için Bakanlıkça hazırlanan Proje Formu, Kabul ve Taahhüt Beyanları Formu, Proje Değerlendirme Formu, Proje Sözleşme Formu, Proje Gelişme Raporu Formu ve Proje Sonuç Raporu Formunu,
Değerlendirme Kurulu (Kurul): Bakanlıkça desteklenecek araştırma-geliştirme projelerinin değerlendirildiği ve nihai kararların alındığı, Bakanlık Müsteşarı başkanlığında, ilgili Müsteşar Yardımcısı, APK Kurul Başkanı, TÜGEM, KORGEM ve TAGEM Genel Müdürleri ile TÜBİTAK temsilcisi ve üniversitelerin ilgili fakültelerinden birer öğretim üyesi, TZOB, TZMO, Türk Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Konseyi ve uygun görülen iki sivil toplum ve meslek kuruluşlarından birer temsilci  olmak üzere başkan dahil üye sayısı 14 olan kurulu,
Sekreterya: Desteklenecek projelerin ön değerlendirmelerini yapan, kurulun sekreterya hizmetini yürüten, TAGEM Genel Müdürü başkanlığında, iki genel müdür yardımcısı ve üç daire başkanından oluşan birimi,ifade eder.
 
İKİNCİ BÖLÜM
Uygulama
 
Değerlendirme Kurulunun Görevleri ve işleyişi
Madde 5 - Bakanlıkça desteklenecek araştırma-geliştirme projeleri için ilana çıkılması, proje önerilerinin değerlendirilmesi, sonuçlandırılması, projelerin yürütülmesi ve neticelendirilmesi için gerekli bütün düzenlemelerin yapılması, tedbirlerin ve kararların alınması kurulun görevidir.
Kurul salt çoğunlukla toplanır ve kararlarını oy çokluğu ile alır. Oyların eşitliği halinde Kurul Başkanının yer aldığı tarafın kararı kabul edilir. Bakanlık mensubu olan üyeler bulundukları görev süresince kurul üyesi olup, Bakanlık dışı üyeler ise kurumlarınca iki yıl süre ile görevlendirilirler. Bu süre en fazla iki dönem daha uzatılabilir. Süresinden önce kurul üyeliğinden ayrılan üyenin yerine süresini tamamlamak üzere aynı kurumdan bir başka temsilci atanır. Kurul üyeleri Bakan onayı ile kesinleşir. Kurulun çalışması başkanın toplantıya üyeleri davet etmesi şeklinde olur. Gerek görüldüğünde kurulu olağanüstü toplantıya çağrılabilir.
Çağrı ve Başvuru
Madde 6 - Desteklenecek araştırma alanları ve proje başvuru dönemleri Bakanlıkça ilan edilir. Bu çerçevede, kurum, kuruluş ve gerçek veya tüzel kişilerce hazırlanacak proje önerileri, Bakanlıkça hazırlanan proje formatı ile ilanda belirtilen süre içinde Değerlendirme Kurulu Sekretaryasına iletilir.
Destekten Faydalanacak Projeler ve Projelerin Değerlendirilmesi
Madde 7 - Araştırma geliştirme desteğinden devam eden projeler ve yeni projeler faydalanabilir. Desteklenecek projelerin değerlendirilmesinde;
a) Bakanlığın ve tarım sektörünün ihtiyaç duyduğu acil ve öncelikli konular,
b) Bakanlık amaçlarına uygunluğu ve yürütülebilirliği,
c) Sonuçlarının uygulamaya aktarılabilirliği ve sektöre beklenen katkısı,
d) Teknoloji geliştirme ve kullanım potansiyeli,
e) Projenin yürütüleceği yer, altyapı ve personel olanakları, proje ekibinin bilgi ve tecrübesi,
f) Proje bütçesi ile proje faaliyetlerinin uyumluluğu,
g) Katılımcılık, yurtiçi ve yurt dışı imkanlardan ne kadar yararlanıldığı
dikkate alınır.
Destekleme için başvuruda bulunan projeler, Kurul tarafından değerlendirilir. Projeleri değerlendirmek için, gerekli olması halinde, Kurul uzman panelistlerden oluşturulan panelleri görevlendirebilir. Değerlendirmeler Proje Değerlendirme Formuna göre yapılır. Devam eden projelerin TÜBİTAK, DPT Müsteşarlığı ve Üniversitelerin yetkili organları tarafından onaylanmış projeler olması gerekir. Kurul tarafından desteklenmesine karar verilen projeler Bakanın onayına sunulur.
Sözleşme
Madde 8 - Desteklenecek projelere ilişkin sözleşmeler; proje yürütücüsü, destek başvurusunda bulunan kişi/kurum/kuruluş, araştırmanın yapılacağı kurum/kuruluş/birim ve Bakanlık dışında projeyi destekleyenler varsa bu destek sahiplerinin üst düzey yöneticileri ile Kurul Başkanı arasında imzalanır.
Sözleşme Proje Sözleşme Formuna göre düzenlenir. Sözleşme, idari ve mali hükümler ile diğer hususları kapsar.
İzleme
Madde 9 - Desteklenen projelerin, öngörüldüğü şekilde yürütülüp yürütülmediği, gelişme raporları ve gerektiğinde Kurulun görevlendireceği yetkin kişi veya kişiler tarafından yerinde inceleme yoluyla izlenir. Kurul, proje hakkında her zaman bilgi alabilir. Gelişme raporlarının hangi sıklık ve kapsamda hazırlanacağı projenin özellikleri dikkate alınarak sözleşmede belirlenir.
Gelişme raporları, Proje Gelişme Raporu Formuna göre düzenlenerek sözleşmede belirtilen süreler sonunda Kurula iletilir.
Proje Desteğinin Durdurulması ve İptali
Madde 10 - Onaylanan proje formatı ve sözleşmeye uygun şekilde yürütülmediği tespit edilen projelere verilen destek Kurul tarafından durdurulur. Duruma göre düzeltme süresi verilebilir. Düzeltme süresinin verilmesi faydalı görülmez veya verilen süre sonunda durumda düzelme olmazsa proje desteği iptal edilir. Kurul, proje sözleşmesinin tek taraflı olarak feshine karar verebilir.
Gelişme raporlarının hastalık, seyahat ve benzeri kabul edilebilir özür bildirilmeden zamanında gönderilmemesi proje desteğinin durdurulması için geçerli sebeptir.
Öngörüldüğü biçimde yürütülmediği ve mücbir nedenlerle yürütülmesi geçici olarak olanaksız hale gelen proje desteği proje izleyicisinin, kurumun ve/veya proje yürütücüsünün başvurusu üzerine Kurul kararı ile geçici olarak durdurulabilir. Durdurma gerekçelerinin ortadan kalkması halinde proje yeniden başlatılır ve durdurma süresi proje süresine ilave edilir. Ancak yürütülmesi olanaksız hale gelen projeler, proje yürütücüsünün başvurusu ve Kurulun kararı ile destek kapsamından çıkarılır.
Proje yürütücüsünün, kurumun ve/veya proje personelinde meydana gelecek değişmeler Kurula en kısa sürede bildirilir, hem proje yürüten taraf hem de Kurul tarafından sözleşmede belirlendiği şekilde gerekli tedbirler alınır.
Sonuç Raporu
Madde 11 - Proje süresinin tamamlanmasını izleyen en çok iki ay içinde, projenin bilimsel ve teknik tüm gelişimleri ile sonuçlarını kapsayan proje sonuç raporu, proje yürütücüsü tarafından, Proje Sonuç Raporu Formuna göre düzenlenerek Kurula iletir. Kurul değerlendirmesi neticesinde Proje Sonuç Raporu kabul veya reddedilir. Sonuç raporu kabul edilen projenin öngörülen kalan destek ödemeleri yapılır. Sonuç raporu reddedilen projelerin desteklemesine son verilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Proje Ödeneklerinin Belirlenmesi, Kullandırılması, Mali Hükümler ve Proje Süresinin Uzatılması
 
Proje Ödeneklerinin Belirlenmesi ve Kullandırılması
Madde 12 - Kabul edilen projeye verilecek destek miktarı ve ödeme şekli Kurul tarafından belirlenir ve Bakanlık tarımsal destekleme bütçesine bu amaçla konmuş ödenekten, sözleşmede belirtilen esaslara göre, desteklenecek proje adına açılan Banka hesabına aktarılır. Kurum adına başvurulan proje için açılan proje hesabı kurum yöneticisi ve proje yürütücüsü adına ortak açılır. Devam eden projeye verilecek destek daha önce onaylanmış bütçesinin %30'unu geçemez.
Şartları sözleşmeye konmak suretiyle Kurul kararıyla ön ödeme yapılabilir. Verilecek ön ödemeler, verilmesi kararlaştırılan toplam desteğin %20'sini geçemez. Gelişme raporları ve/veya yerinde incelemelerle gelişme dönemleri onaylanan projeler için takip eden dönemlerde tekrar ön ödeme yapılabilir. Projenin Kurul tarafından kabulü ve Bakan tarafından onaylanması ilk gelişme dönemi kabul edilir ve ön ödeme tahakkuku için esas oluşturur. Ön ödemede birinci fıkra esasları uygulanır.
Ödemeler için Kurula gelişme raporlarının ve sonuç raporunun teslimi ve kabulü esastır. İlave olarak, proje bütçesine uygun olarak yapılan harcamaların bir örneği proje yürütücüsü tarafından onaylanarak bilgi için Kurula sunulur. Kurul tarafından gelişme, sonuç ve/veya yerinde inceleme raporlarının onaylanması neticesinde verilecek destek için düzenlenen icmal TÜGEM'e gönderilir. İcmal TÜGEM tarafından tahakkuka bağlanarak gerekli ödeneğin ve talimatın Bankaya ulaşmasından sonra destekleme tutarı Banka tarafından proje adına açılan hesaba aktarılır. Proje hesabına aktarılıp da kullanılamayacağı kesinleşen destek miktarları Kurulun kararına istinaden proje yürütücüsü tarafından Mal Saymanlığına yatırılır ve bütçeye gelir kaydedilir.
Mali Hükümler, Ek Ödenek ve Proje Süresinin Uzatılması
Madde 13 - Araştırma ve geliştirme desteğine esas alınacak proje bütçesi ve ek ödenek belirlenirken:
a)  Her türlü kâr, fırsat maliyeti, sermaye kullanım maliyeti, dağıtım, pazarlama ve ticari amaçlı reklam giderleri, proje önerisi hazırlama masrafları, projenin sonuçlarının ticari uygulamaya dönüştürülmesi için yapılan herhangi bir masraf, ısıtma, altyapıya yönelik inşaat giderleri, kredi kullanma maliyetleri, muhasebe, sekreterlik ve benzeri idari personel giderleri, proje ile doğrudan veya dolaylı ilgisi olmayan diğer harcamalar gider kalemi olarak gösterilemez.
b)  Projelere, sözleşmede belirlenen şartların oluşması ve proje yürütücüsünün talebi üzerine ek destek verilebilir. Desteğin miktarı ve ödeme şeklini Kurul belirler. Ek destek verilen toplam desteklemenin %25'ini geçemez.
c)  Proje süresi, toplam sürenin en fazla %25'ine kadar uzatılabilir. Proje yürütücüsünün, bu yöndeki gerekçeli başvurusu Kurul tarafından karara bağlanır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Formlar
Madde 14 - Bu Tebliğde belirtilen formlar, sekreteryadan veya Bakanlık (www.tarim.gov.tr) ile TAGEM (www.tagem.gov.tr) web sayfalarından temin edilir.
Fikri ve Sınaî Mülkiyet Hakları
Madde 15 - Bakanlık tarafından desteklenen projelerin gerçekleştirilmesi sırasında ortaya çıkan bilgi, eser, buluş ve teknoloji gibi her türlü fikri ürün üzerindeki kullanım ve uygulamaya aktarma hakkı katkı oranında Bakanlığa aittir. Farklı bir uygulama olması halinde, bu uygulama sözleşmede yer alır.
Proje yürütücüleri, Bakanlığın desteğini belirtmek şartıyla, yurtiçinde veya yurtdışında araştırma ile ilgili makale yayımlayabilir ve tebliğ sunabilir. Yayımlanan makaleler ve sunulan tebliğlerin bir örneğinin Kurula gönderilmesi zorunludur. Gizlilik gerektiren hallerde, koşullara uyulması yayın yapanların sorumluluğundadır.
Etik Kurallara Uyma Yükümlülüğü
Madde 16 - Proje yürütücüsü ve proje sözleşmesinde imzası olan kişi, kurum ve kuruluşlar;
a)  Kamu kurumlarının uymak zorunda oldukları etik davranış ilkelerini düzenleyen tüm mevzuat hükümlerine uymak ve uyulmasını sağlamak,
b)  İnsan ve hayvanların deneysel amaçlarla kullanılmasının gerektiği hallerde, tüm mevzuat hükümlerine ve uluslararası etik ilkelerine uygun hareket etmek,
c)  Projenin yürütülmesi sırasında evrensel nitelikli bilimsel araştırma ve bilimsel yayın kurallarına uymak
zorundadır. Aksi durumun Kurul tarafından tespiti halinde yürürlükteki mevzuata göre hareket edilir.
Hukuki ve Cezai Sorumluluk
Madde 17 - Haksız yere destekleme ödemesine neden olanlar ile haksız yere destekleme ödemesinden yararlanmak üzere sahte veya içeriği itibarıyla gerçek dışı belge düzenleyen ve kullananlar hakkında cezai ve diğer kanuni işlemler yapılır.
Haksız yere destekleme ödemesinden yararlanıldığının tespit edilmesi halinde, haksız yere ödenen destekleme ödemesi, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde haksız ödemeyi sağlayan belge veya belgeleri kullanan gerçek kişilerden, belge veya belgeleri düzenleyen gerçek/tüzel kişilerden ve diğer ilgililerden müteselsilen geri alınır.
Yürürlük
Madde 18 - Bu Tebliğ hükümleri Tebliğin yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 19 - Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.