Tanzim başarısı... Tüketici enflasyonu 6 ayın ardından yüzde 20’nin altına indi

TÜKETİCİ enflasyonu (TÜFE), şubatta yüzde 0.16 ile yüzde 0.4 olan beklentilerin oldukça altında arttı. Yıllık enflasyon Ağustos 2018’den sonra ilk kez yüzde 19.67 ile yüzde 20’nin altına geriledi. Gıdada yaşanan sert artışlar tanzim satışların etkisiyle kontrol altına alınırken enflasyonu asıl düşürücü etki giyim ve ayakkabı grubundan geldi. Ulaştırma grubunda otomobil fiyatlarında yükselişin durması da benzin ve motorin zamlarına rağmen grupta enflasyonun artışını dizginledi. Analistler, Merkez Bankası’nın beklentilerin altında gelen enflasyon verisi nedeniyle yarınki toplantısındaki söylemlerinin piyasa için çok daha belirleyici olacağı görüşünde.  Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Twitter’dan yaptığı açıklamada şubat ayı enflasyon rakamının, alınan tedbirlerin etkisini gösterdiğini ve enflasyonun gerilemeye devam edeceğini belirterek, “Gıda enflasyonunun mevsimsel olumsuz etkiye rağmen beklentilerin altında kalması, tanzim satış kararının gıda fiyatlarını baskılamadaki başarısını göstermiştir” ifadesini kullandı.

DOMATES DÜŞTÜ

Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre, şubatta tüketici enflasyonu yüzde 0.16 arttı, üretici enflasyonunda (Yİ-ÜFE)aylık yüzde 0.09 yükseldi. Yıllık enflasyon TÜFE’de yüzde 19.67’ye, Yİ-ÜFE’de yüzde 29.59’a geriledi. TÜİK verilerine göre gıda grubunda şubatta aylık enflasyon yüzde 0.90 oldu. Ocaktaki hızlı yükselişine göre ivme kaybeden artışta tanzim satışların etkisi var. Özellikle, tanzimde satılmaya başlanan domates yüzde 14.6, çarliston biber yüzde 7.34, patlıcan yüzde 6.97, kuru soğan yüzde 7.16, elma yüzde 2.45 düştü. Tanzim satışta yer alan patates yüzde 6.6, salatalık ise yüzde 13 zamlandı. Kuru bakliyat şubatın son haftası tanzim satışlara dahil oldu. O nedenle henüz enflasyona etkisi tam görülmüyor.

Şubatta ocak ayına göre pirinç yüzde 4.01, bulgur yüzde 4.66, kırmızı mercimek yüzde 1.69 zam gördü. Martta bakliyatta da fiyat düşü görülmesi muhtemel. TÜİK’in her ne kadar tanzim satışlardan fiyat toplamadığı öngörülse de marketlerin de tanzimde satılan ürünlere yönelik fiyat indirimi nedeniyle bu fiyat düşüşleri yakalandı. Ocakta yüzde 12.33 artan işlenmiş gıda şubatta yüzde 1.36, yine ocakta yüzde 29.71 artan taze meyve ve sebze ise şubatta yüzde 1.78 artış gösterdi. Yıllık enflasyonda ise taze meyve ve sebzede yüksek artış sürüyor. TÜİK verilerine göre geçen yıl şubata göre taze meyve ve sebzedeki enflasyon yüzde 59.75.

SEZON SONU İNDİRİMİ

Giyim ve ayakkabı grubu kış sezonunu yüksek indirimlerle kapattı. Bu da şubat ayında aylık enflasyonu düşürdü. Mevsimsel etkilerle giyim ve ayakkabı grubunda şubatta ocak ayına göre fiyatlar yüzde 4.81 geriledi ve bu aylık tüketici enflasyonunu 0.32 puan düşürdü. Ancak mart ayıyla beraber bahar koleksiyonları vitrinlerde olacak ve yeni sezon her zaman zamla geliyor. Giyim ve ayakkabı grubunda martta fiyat artışı göreceğiz.

Sağlıkta her yıl güncellenen 15 Şubat’ta güncellenen kur yüzünden ilaç fiyatlarına gelen zam öne çıktı. İlaçlarda yüzde 8.54 artış var. Bu da sağlık grubunda aylık enflasyonu yüzde 2.48 arttırdı bunun genel enflasyona etkisi 0.07 puan oldu. Haberleşme grubunda şubatta enflasyon yüzde 0.34 düştü. Bu kurdaki gerileme nedeniyle cep telefonlarında yaşanan indirimlerden kaynaklandı. Çeşitli mal ve hizmetlerde altın fiyatlarında değişiklik olmaması ile makyaj malzemeleri ve tuvalet kağıdındaki indirim aylık enflasyonu yüzde 0.39 düşmesine neden oldu.

ENFLASYONDA GERİLEME DEVAM EDECEK

HAZİNE ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, şubat ayı enflasyon rakamında, alınan tedbirlerin etkisini gösterdiğini ve enflasyonun gerilemeye devam edeceğini belirterek, “Gıda enflasyonunun mevsimsel olumsuz etkiye rağmen beklentilerin altında kalması, tanzim satış kararının gıda fiyatlarını baskılamadaki başarısını göstermiştir” ifadesini kullandı.

Bakan Albayrak, şubat ayı enflasyon rakamlarını sosyal medya hesabı Twitter’dan değerlendirdi.

Tüketici fiyat endeksinin şubat ayında yüzde 0.16 artarak beklentilerin altında kaldığına işaret eden Albayrak, yıllık tüketici enflasyonunun ise uzun bir süre sonrasında yüzde 19.67 ile yüzde 20 seviyesinin altında gerçekleştiğini aktardı. Albayrak, “Şubat ayı enflasyon rakamı, alınan tedbirlerin etkisini gösteriyor. Enflasyon gerilemeye devam edecek. Özellikle yüzde 19,02’den yüzde 18,12’ye gerileyen çekirdek enflasyon, düşüş eğiliminin giderek belirginleştiğini ortaya koyuyor. Üretici fiyat endeksindeki ciddi düşüş de enflasyondaki düşüşün güçlenerek devam edeceğini gösteriyor. Gıda enflasyonunun mevsimsel olumsuz etkiye rağmen beklentilerin altında kalması, tanzim satış kararının gıda fiyatlarını baskılamadaki başarısını göstermiştir” değerlendirmesinde bulundu.

GÜÇLÜ DÜŞÜŞ GÖRECEĞİZ

Önümüzdeki sürecin enflasyon açısından çok daha iyimser olduğunu aktaran Albayrak, şunları kaydetti: “Mevsimsel olumsuzlukların geride kalması ve ikinci çeyrekten itibaren özellikle gıda tarafında atacağımız yapısal adımlarla, yaz aylarından itibaren tüm kalemlerde
güçlü düşüşler göreceğiz. 2019’u Yeni Ekonomi Programı’ndaki hedeflerimizden daha iyi bir performans ile kapatacağımıza ve tek haneli enflasyon hedefimize beklenenden daha kısa sürede ulaşacağımıza inancımız tam.”     

23 ZİNCİR MARKETE SORUŞTURMA

REKABET Kurumu, su ile meyve ve sebzede haksız rekabet yapıp yapmadıklarının tespiti nedeniyle 23 zincir market hakkında soruşturma başlattı. Rekabet Kurumu’ndan yapılan açıklamada şöyle denildi:

“Rekabet Kurulu 07.02.2019 tarihli toplantısında, perakende gıda ticareti ile iştigal eden zincir marketlerin su ile yaş meyve ve sebzelerin perakende satış fiyatlarını belirlerken rekabet karşıtı davranışlar içerisinde bulunup bulunmadıklarının tespiti amacıyla; A101, BİM, Şok Marketler, Migros, Hakmar Gıda, UCZ Mağazacılık, Carrefoursa, Makro Market, Adese Alışveriş Merkezleri, Özen Alışveriş Hizmetleri, Yunus Market, Yeni Çağdaş, Mopaş, Ersan Alışveriş Hizmetleri, Altunbilekler, Soykan, Başgimpa, Gimsa, Çağrı Gıda, Bildirici Gıda, Turgut Seyhan ve Kardeşleri Gıda, Şafak Gıda, Metro Grosmarket hakkında 4054 sayılı Kanun’un 4. ve 6. maddelerini ihlal edip etmediklerinin tespitine yönelik olarak soruşturma açılmasına,
karar verdi.”