Talep etmeden kart gönderilemeyecek

BDDK'nın hazırladığı Banka ve Kredi Kartları Kanun taslağına göre, kart sahipleri ile yapılacak sözleşme hükümleri açık, anlaşılır bir şekilde ve kolaylıkla okunabilir puntolarla düzenlenecek.

Sözleşmelerde, temerrüt (gecikme) dahil her türlü faiz oranı, faiz benzeri diğer oranlar, vergi, ceza, ücret ve komisyon gibi parasal yükümlülüklere ilişkin hükümler, sözleşmenin yenilenmesi ve feshine ilişkin hususlar kolayca anlaşılır şekilde belirli esaslar bağlanacak.

KART LİMİTLERİ

Taslak uyarınca, herhangi bir hesap bakiyesi ile sınırlı olmaksızın kart çıkaran kuruluşlar, bu kartlar için kendi tespit edecekleri usuller çerçevesinde yapacakları değerlendirmeye istinaden bir kullanım sınırı tespit etmek zorunda olacak.

Bankalar içinse Bankalar Kanunu hükümleri saklı kalmak üzere Kurul, kart çıkaran kuruluşların genel ve bireysel risk sınır ve oranlarını bir yönetmelikle belirleyecek.

Kartın ya da şifre ve kimlik belirleyici başka yöntemler gibi bilgilerin kaybolması ya da çalınması halinde, kart hamili yazı ile de teyit edilen sözlü bildirimden sonraki kullanımlardan sorumlu olmayacak. Sorumluluk kart çıkaran kuruluşa ait olacak.

Banka kartı ile yapılan işlemlere, işlem tarihinden itibaren 30 gün içinde itiraz edilmediği takdirde, işlem kesinleşmiş sayılacak. Kart hamili adres değişikliklerini, değişiklik tarihinden itibaren 15 gün içerisinde yazılı olarak bildirmekle yükümlü olacak.

SÖZLEŞMEDE YER ALMAYAN FAİZ ALINMAYACAK

Sözleşmede yer almayan faiz, komisyon veya masraf gibi adlar altında, hiç bir şekilde ödeme talep edilemeyecek ve kart sahibinin hesabından kesinti yapılamayacak.

Bu hükümlerde yapılacak değişiklikler hesap dökümünde ya da ayrıca yazılı olarak bildirilecek. Kart numarası bildirmek suretiyle ye işyerinden satış belgesi düzenlenmeksizin telefon ya da diğer iletişim araçları yolu ya da sipariş formu vasıtasıyla yapılan işlemlerden doğacak anlaşmazlıklarda, ispat yükü üye işyerinde olacak.

EK KART SAHİPLERİ DE SORUMLU OLACAK

Ek kart hamilinin yazılı talebi üzerine, 3. kişiler adına asli karta bağlı ek kart düzenlenebilecek. Asli kartın bağlı olduğu hesap bakiyesi ve bu karta tanınmış olan kullanımın sınırı bakımından, asıl kart ile buna bağlı ek kartlar tek bir kart gibi işlem görecek.

Ek kart sahibi, kart çıkaran kuruluşa karşı kendi yaptığı harcamalardan doğan her türlü borç ve yükümlülükle sınırlı olarak asıl kart sahibi ile birlikte sorumlu olacak.

MUHTARA TEBLİGAT YAPILABİLECEK

Kendine tebligat yapılacak kimsenin adreste bulunmaması veya tebellüğden (almaktan) çekinmesi veya adres değiştirilmiş ve yenisinin bildirilmediği durumlarda, tebliğ olunacak evrak o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amiri ve memuruna imza karşılığında teslim edilebilecek.

PARA CEZALARI

Kart çıkaran kuruluşlar, kartlar için kullanım sınırı tespit etmemeleri halinde 10 milyar lira, kanunun ardından BDDK tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirtilecek genel ve bireysel risk sınır ve oranlarına uyulmaması durumunda da 5 milyar liradan az olmamak üzere, aykırılık oluşturan tutarın yüzde 1'i oranında para cezası alacak.

Yazılı talepte bulunmayan kişilere kart çıkarılması halinde 10 milyar lira, sözleşmenin kanundaki hükümlere aykırı olması durumunda da 10 milyar lira para cezası uygulanacak.

ÇALINTI YA DA KAYIP KART KULLANANLAR

Çalıntı ya da kayıp kartları kullananlar, kartı fiilen elinde bulundurmayıp numarasını, şifresini kodunu veya bunların yerine geçecek herhangi bir kullanım yöntemini ele geçirerek karta sağlanan hizmetlerden haksız olarak yararlanan veya başkalarının yararlandıranlar ile bunları bilerek ödemelerde kabul eden kişiler 2 yıldan 5 yıla kadar ağır hapis cezası ve ortaya çıkan zararını 5 katından az olmamak şartıyla ağır para cezasına mahkum edilecek.

Sahte banka kartı veya kredi kartı üreten veya bu kartları bilerek kullananlar da 2 yıldan 5 yıla kadar ağır hapis alacak. Kart kullanılarak üye işyerinden bir mal veya hizmet bulunmaksızın satış yapılmış gibi gösterilerek satış belgesi veya kart sahibine nakit ödeme yapılmaksızın yapılmış gibi gösterilen nakit ödeme belgesi ya da bir malın adresi veya hizmetin alınmasında vazgeçilmesi veya yapılan işlem iptal olmaksızın olmuş gibi alacak belgesi düzenleyenler veya bu belgede tahrifat yapanlar 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve ortaya çıkan zararın 5 katından az olmamak şartıyla ağır para cezasına mahkum edilecek.

ATM'LERE MÜDAHALEYE CEZA

Otomatik para çekme makinalarına herhangi bir müdahalede bulunarak içindeki parayı alanlar, 2 yıldan 5 yıla kadar ağır hapis ve ortaya çıkan zararın 5 katından az olmamak üzere ağır para cezası alacak.

Kartını çaldırdığı yönünde gerçek dışı beyanda bulunarak kartı kullanmaya devam eden veya başkasına kullandıranlar ve bunları bilerek kullananlar 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve ortaya çıkan zararını 5 katından az olmamak şartıyla ağır para cezası il cezalandırılacak.

Kart başvuru formunda ve sözleşme eki belgelerde sahtecilik yapanlara da 1 yıldan 3 yıla kadar ağır hapis cezası öngörülüyor.

KART VERECEK KURULUŞLAR

Taslağa göre, bankalar hariç kart çıkarma veya üye işyerleri ile anlaşma yapma faaliyetinde bulunmak isteyen kuruluşlar, BDDK'dan izin alacak.

Bu tür kuruluşların anonim şirket şeklinde kurulması ve kurucularının müflis veya konkordato ilan etmiş olmaması gerekiyor. Ayrıca ödenmiş sermayenin 5 trilyon liradan az olmaması, faaliyetlere geçiş tarihinden itibaren 3 ay içinde kurucular tarafından kurum hesabına asgari sermayenin yüzde 2'si oranından sisteme giriş payı yatırılması şartları aranacak.

KİMLİK GÖSTERMEK ZORUNLU

Kart hamili, kartın kullanımı sırasında üye işyerince talep edilmesi halinde kimlik belgesi ibraz etmek zorunda olacak. Bu kontrollerin yapılmamasından yararlanılarak gerçekleştirilebilecek haksız kart kullanımından doğan zararlardan üye işyerleri sorumlu olacak.

Üye işyerleri, tek bir kredi kartı ile yapılacak ödeme tutarının belirli bir tutarı aşması halinde üye işyeri anlaşması yapan kuruluştan kartın kabulü için yetki almakla yükümlü tutulmuş ise bu sınırı aşan harcamanın tamamı için yetki almak zorunda olacak. Bu sınırı aşan işlemlerin yetki alınmadan gerçekleşmesi durumunda üye işyerleri satılan hizmet ve mal bedelini üye işyeri anlaşması yapan kuruluştan talep edemeyecek.

ŞENER'E 1 AY İÇİNDE GİDECEK

Öte yandan söz konusu taslağın 1 ay içinde ilgili bakan olan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener'e gönderilebileceği belirtiliyor.