Tahir Perek: Kurum kazançlarının vergilendirilmesi
Güncelleme Tarihi:
Kurumlar Vergisi beyannameleri nisan ayının sonuna kadar verilecek. Bu yıl nisan ayının son günü pazara rastladığından, beyannameler en geç 1 Mayıs günü akşamına kadar verilebilecektir.
Bu yıl Kurumlar Vergisi oranı % 30'dur. Ayrıca verginin % 10'u kadar, yani % 3 oranında, Fon hesabı yapılacak.
Toplam % 33 olan vergi tutarının 1/3'ü 1 Mayıs'a, 1/3'ü 31 Temmuz'a, son 1/3'ü ise 31 Ekim'e kadar ödenecektir.
Bu yıl, Kurumlar Vergisi dışında bütün kazanç üzerinden otomatik olarak yapılıp 20 Mayıs'a kadar beyan edilmesi gereken stopaj, bazı özel durumlar haricinde yapılmayacaktır.
Stopajlar, sadece fiili kár dağıtımı yapılması veya Kurumlar Vergisi'nden istisna edilen kazançların bulunması halinde sözkonusu olacaktır.
Kár dağıtımı yapılması halinde stopaj, dağıtılan kár üzerinden fon payı dahil, halka açık şirketlerde % 5.5, diğer şirketlerde % 16.5 olacak ve kesilen vergilerin tamamı ertesi ayın 20'sine kadar, ayrı bir muhtasar beyanname ile Vergi Dairesi'ne beyan edilip ödenecektir.
Kár dağıtımı, Genel Kurul kararına istinaden ortakları alacaklı hale getiren muhasebe kaydının yapılması ile gerçekleşmiş sayılır. Bu işlem hesaben ödemeyi ifade eder, stopaj için kár paylarının ortaklara fiilen teslim edilmesi şart değildir. Hesaben ödeme yeterlidir. Ana sözleşmeye göre dağıtımı şart olan temettüler, yönetim tarafından yıl sonuna kadar dağıtılmazsa, 31 Aralık tarihi itibariyle dağıtımın gerçekleşeceği varsayılır.
EN ERKEN 20 MAYIS
Kár dağıtımı, nisan ayından önce fiilen gerçekleştirilirse, stopajın mayıs ayı beklenmeden yapılıp müteakip ayın 20'sine kadar beyan edilip ödenmesi gerekmektedir. Bakanlık bu görüştedir. Ancak, ‘‘Kurumlar Vergisi Açıklamaları’’ kitabının yazarı Sayın Mehmet Maç, kár ocak, şubat, mart aylarında dağıtılmış olsa da, stopajların en erken 20 Mayıs'ta beyan edilmesi gerektiği görüşündedir.
1998 yılı ve daha önceki yıllarla ilgili bir kárın dağıtımı yapıldığında, herhangi bir stopaj yapılması sözkonusu olmayacaktır.
Dağıtıma tabi kár içinde vergiden istisna edilmiş ve dolayısıyla, stopaja tabi tutulmuş Kurumlar Vergisi'nden ‘‘istisna’’ edilmiş kazançlar var ise, bu kazançlara isabet eden kár payları için stopaj yapılmayacaktır.
Kár dağıtımı olmasa da stopaja dikkat edin
Gerek Kurumlar Vergisi Kanunu'nda (md. 8 ve geç. md. 24 ve 28) sayılan gerekse diğer kanunlarda yer alan, Kurumlar Vergisi'nden istisna edilmiş kazançlar, aksine bir hüküm yoksa, stopaja tabidir. (Kárın dağıtılıp, dağıtılmaması önemli değildir.) Kurumlar Vergisi'nden istisna edilen kazançların stopaja tabi olup olmadıkları, tabi ise stopaj oranları özetle şöyledir:
İştirak kazançları ve emisyon primleri ile üretim ve turizm tesislerinin ve bu tesislerle ilgili gayrimenkullerin belirli şartlarla kurulan şirketlere ayni sermaye olarak konulmasından kaynaklanan kazançlar stopaja tabi değildir.
(a) tipi menkul kıymet yatırım fon ve ortakların portföy işletmeciliği kazançları ile risk sermayesi ve gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve fonlarının kazançları, prensip olarak stopaja tabidir, ancak oranları şimdilik sıfır (0)'dır.
Fon payları dahil, yatırım indirimi % 16.5, iştirak hisseleri ve gayrimenkullere ilişkin olup belirli şartlarla Kurumlar Vergisi'nden istisna edilen satış kazançları % 16.5, rüçhan hakkı kuponu satış kazançları % 16.5 ve (b) tipi menkul kıymet yatırım fon ve ortaklıklarının portföy işletmeciliği kazançları ise % 11 oranlarında stopaja tabidir.
Bu stopajlar 20 Mayıs'a kadar ayrı bir muhtasar beyanname ile beyan edilecek, birisi beyan süresinde, diğerleri temmuz ve ekim ayları sonuna kadar ödenecektir.
Bu stopajlarla ilgili kazançlar dağıtıldığında veya gayrimenkul veya iştirak hisseleri satış kárlarının sermayeye ilave edildiğinde kalan taksitler nakden veya hesaben ödemenin yapıldığı ya da sermaye artırımının tescil edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde ödenecektir.