Tablo tıpkı 2008'deki gibi
Güncelleme Tarihi:
Ünlü Ekonomist Refet Gürkaynak, Merkez Bankası'nın dün ve bugün aldığı kararların 'dışarısı karıştı, iç talep düşecek' anlamına geldiğini söyledi.
Bant daralması, gecelik swap ve döviz satışının sürpriz olmadığını, faiz indiriminin ise sürpriz olduğunu belirten Gürkaynak, "Merkez Bankası iç talepte hızlı yavaşlama bekliyor olmalı ki faiz indirim kararı aldı" yorumunu yaptı. İç talepte sert düşüşün sürmesi durumunda faiz oranlarının da inmeye devam edebileceğini belirten Gürkaynak, "Ancak biz hala enflasyonu yüksek bir ülkeyiz. Dolayısıyla enflasyon 7-8 bandındayken, faizin 5.75'e çekilmesi iç talebin ciddi hareketlenmesi, artması anlamına gelir" dedi.
FED Başkanı Ben Bernanke'nin Princeton Üniversitesi'ndeki öğretim üyeliği sırasında 4 yıl asistanlığını yapan, ABD Merkez Bankası'nda da 4 yıl çalışan, Avrupa Merkez Bankası ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nda danışmanlık görevinde bulunan Bilkent Üniversitesi İktisat Bölümü Öğretim Üyelerinden Doç. Dr. Refet Gürkaynak, Merkez Bankası'nın son aldığı kararları hürriyet.com.tr okuyucuları için yorumladı.
Gürkaynak, Merkez Bankası'nın bant daralması, repo kararı ile döviz satışı kararlarının sürpriz olmadığını belirtti. Bunların yurtdışı piyasalardaki genel dalgalanmaya karşı atılmış adımlar olduğunu belirtti. MB'nin bu kararlarla Türkiye'den dövizin hızlı çıkmasını istemiyoruz, en azından gecelik swap'ta kalınsın istiyoruz, mesajı verdiğini söyledi.
Ancak Gürkaynak, politika faizinde yapılan 0.5 puanlık indirimin 'sürpriz' olduğunu belirtti. Bu kararın iç talebi teşvik etmek anlamına geldiğini vurgulayan Gürkaynak, "Merkez Bankası iç talepte hızlı bir yavaşlama bekliyor olmalı. Para Politikası Kurulu toplantı özeti açıklandığında bunu öğrenmiş olacağız. Eğer toplantı özetinde, dış talebin düşmesini, piyasalarda likidite sorunu olmasını, iç talebin düşeceğini bekliyoruz, derse bu kararlar tamamdır" dedi.
2008'DEKİ ADIMLARA BENZİYOR
Merkez Bankası'nın Ekim 2008'de faiz indirimlerine başladığında herkesi şaşırttığını anımsatan Gürkaynak, "'Enflasyon yükseliyor, emtia fiyatları yükseliyor ' denilen bir dönemde Merkez Bankası faiz indirimine başlamıştı çünkü emtia fiyatlarının düşeceğini, iç talebin azalacağını herkesten önce görmüş ve faiz indirimlerine başlamıştı. Şu anda da tam aynı şeyi söylüyor. Dışarısı karıştı iç talep düşecek" diyor.
KREDİBİLİTE SORUNU OLUR MU?
'Peki ama bir hafta önce yayınlanan enflasyon raporunda Merkez Bankası, ekonomide aşırı ısınma yok, diyordu. Ama ekonomide yavaşlama olacak da demiyordu. Bu durum Merkez Bankası'nın kredibilitesini zayıflatmaz mı? Bir haftada ne değişti de bu kararlar alındı' sorumuza ise Gürkaynak şöyle yanıt verdi:
"Evet Merkez Bankası bir hafta önce aşırı ısınma da aşırı yavaşlama da yok, diyordu. Bir hafta içinde bu politika değişikliğini gerektirecek bir değişim görmedim, bilmiyorum. Ama Merkez Bankası da görmedi, diyemem. Unutmayalım ki Türkiye ekonomisini Merkez Bankası'ndan daha iyi gören bir kurum daha yok. Eğer Merkez Bankası iç talepte aşırı yavaşlama öngörüsünde haklı çıkarsa, kredibilitesi açısından hiçbir sorun olmaz."
FAİZ İNDİRİMİ NEREYE KADAR MÜMKÜN?
İç talepteki sert düşüş durumunda Merkez Bankası'nın faiz oranlarını nereye kadar indirebileceği sorumuza ise Gürkaynak, "Daha inebilir ama unutmayalım ki Türkiye, hala enflasyonu yüksek memleketlerden biri. Dolayısıyla faizin ABD'de 5.75 olması ile Türkiye'de 5.75 olması aynı şey değil. Çünkü ABD'de enflasyon yüzde 1-2; bizde ise yüzde 7-8 civarında seyrediyor. Dolayısıyla enflasyon 7-8 iken faiziniz 5.75 ise negatif getiri sözkonusudur. Bunun da iç talep genişlemesi için ciddi bir unsur olacağını düşünüyorum."