Suriyeliye turizm yok tarımda ücret ‘esnek’

Milliyet Gazetesi’nden Kıvanç El’in haberine göre Bakanlar Kurulu’nda kabul edilen Suriyelilere çalışma izni verilmesine dair düzenlemenin ayrıntıları netleşmeye başladı. Türkiye’de resmi olarak kayıt altına alınmış Suriyeliler’den yaklaşık 600 bininin çalışmak istediği ifade ediliyor.

Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Suriyelilere çalışma izni verilmesiyle ilgili yönetmeliğin ayrıntılarını açıklarken, yönetmeliğin birkaç gün içinde Resmi gazete’de yayımlanması bekleniyor. Türkiye’de resmi olarak kayıt altına alınmış 2.5 milyon Suriyeli bulunuyor. Bunların sadece yüzde 10’unun bir meslek sahibi olduğu da belirlendi.

MERDİVAN ALTI YAYGIN

Özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde olmak üzere Türkiye’nin hemen her tarafına dağılan Suriyeliler, hizmet sektöründen, merdiven altı atölyelere kadar çeşitli alanlarda, kayıtdışı çalışıyor. Bakanlar Kurulu’ndan geçen, ancak yayımlanmayan taslak yönetmelik ile Suriyeli mülteciler Türk vatandaşlarının ilgi göstermediği emek yoğun sektörlere yönlendirilecek.

Ağırlıklı olarak sanayi ve hizmet sektöründe istihdam edilecek Suriyeliler sigortalı olacak ve asgari ücretin altında çalıştırılamayacak. Tarımda mevsimlik işçi olarak çalıştırılacak Suriyeliler için ise asgari ücret koşulu aranmayacak. Suriyeliler, turizm sektöründe çalıştırılmayacak. Antalya, Muğla, İzmir gibi turizm bölgelerinde Suriyelilerin, ağırlıklı olarak tarım sektöründe istihdam edilmeleri de planlanıyor. Tüm istihdamlar valiliklerin kontrolünde gerçekleşecek.

 ‘HAMO’LAR TUTULACAK

Türkiye, doktor, hemşire, mühendis, akademisyen gibi kalifiye Suriyelileri ise Türkiye’de tutmak istiyor.

Son olarak 2 yıl Türkiye’de kalan Suriyeli bilimadamı Refai Hamo, geçen ay ABD’ye gitmişti. Türkiye, Hamo gibi kariyeri olan isimlerin de bu düzenleme sayesinde Batı’ya gitmesini engellemek istiyor. Yönetmelik ile ekonomik durumu iyi olan Suriyelilerin de iş kurmalarının yolu açılacak.

İŞÇİLER ENDİŞELİ 

Türkiye’de bulunan Suriyelilere çalışma izni verilmesine ilişkin düzenleme, işçi cephesinde endişeyle karşılandı. Türk-İş Genel sekreteri Pevrul Kavlak, Türkiye’de genç işsizliğinin yüzde 20 civarında olduğunu belirterek, “Bu, çalışma yaşamını ciddi sıkıntıya sokar” dedi.

Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, önceki gün yaptığı açıklamada, Suriyelilere çalışma izni verilmesine ilişkin yönetmelik yayımlanacağını belirtmişti.

Hükümetin planı, hem ucuza çalışan kayıtdışı Suriyelilerin yasal istihdama ne kadar katılacağı hem de bunun Türkiye’deki mevcut işsizliği nasıl etkileceği sorusunu beraberinde getirdi. Özellikle Şanlıurfa ve Gaziantep gibi illerde önemli oranda Suriyeli çalıştırılıyor.

ÇOK UCUZA ÇALIŞIYORLAR

Özellikle organize sanayi bölgelerinde çok sayıda Suriyelinin çok ucuza kayıtdışı çalıştığı belirtiliyor. Yasal istihdama geçilince Suriyelilerin bu avantajının işletme sahipleri için ortadan kalkacağı belirtiliyor. Pek çok işveren ise Suriyelilerin çalıştırılması için devlet desteğin istiyor.

Pevrul Kavlak, Türkiye’de iş aramaktan ümidini kesmişler hariç yüzde 10 küsur işsizlik olduğunu dile getirerek, şunları söyledi:

“Genç işsizlik de yüzde 20’ler civarında. Biz kendimiz iş bulamazken Suriye’den gelenlerle... Daha önce Doğu ve Güneydoğu’da hatırlarsanız bunların yansıması olmuştu. Bu, çalışma yaşamını ciddi sıkıntıya sokar. Sanayiye bunlar pek yansımadı şu ana kadar. Ben tarımla falan bu işi sınırlayacaklarını düşünüyorum. Sanayiye çok fazla yansıyacağını düşünmüyorum. Sanayiye de Suriyeli bir işçinin gireceği bir ortam da yok, böyle bir altyapı da yok şu anda.” (MİTHAT YURDAKUL/MİLLİYET)