Sosyal sessizlik
Güncelleme Tarihi:
Clubhouse pandemiyle birlikte hayatımıza hızlı bir giriş yaptı ve pandemi etkileri azalırken aynı hızda çıktı. Bu yılın ilk yarısında uygulamanın indirilme oranı, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 80 düştü. Uzmanlar, Clubhouse özelindeki bu düşüşün sosyal ses uygulamalarının sonu anlamına gelmediğini belirterek, son dönemlerde Twitter’ın Spaces’inin ön plana çıktığı bilgisini veriyor.
Pandeminin en hızlı parlayan ve aynı hızla sönmeye yüz tutan uygulamalarından biri Clubhouse oldu. Salgının ilk aylarında ortaya çıkan ve 2021 yılı şubat ayında zirveye ulaşarak, gece-gündüz milyonlarca kişi tarafından takip edilen Clubhouse’un popüler günleri, pandeminin etkilerinin azalmasıyla birlikte geride kaldı. Yılın ilk yarısı tamamlanırken uygulamayı indirme sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 80 azaldı. Pandemide hızla artış gösteren sosyal ses (social audio) uygulamaları, pandemi etkilerinin neredeyse tamamen ortadan kalkmasıyla hızla unutuldu. Bu uygulamaların en popülerlerinden biri olan Clubhouse sadece tüketicilerin gözünde değil, üst yönetimdeki isimlerin gözünde de değişmiş görünüyor ki çok sayıda yönetici, geçtiğimiz günlerde şirketle yollarını ayırdıklarını duyurdu.
9.6 MİLYON İNDİRME
Bilişim Uzmanı Füsun Sarp Nebil’e göre Clubhouse doğru zamanda, doğru adımları atamayarak sahneden çekilse de bu durum diğer uygulamaların sonu anlamına gelmiyor: “Clubhouse, bir ayda 9.6 milyon kez indirildi. Uygulama bir anlamda salgınla geldi, salgın bitince de atıl kaldı. ‘Black Lives Matter’ gibi sesleri ön plana çıkardığı ve aktivistler tarafından kullanılmaya başlandığında yavaş yavaş yükseldi. Ama asıl yükselme salgındaki kapanmayla oldu. Buradaki avantaj, görüntü vermek zorunda olmamanızdı. Elon Musk gibi fenomen kişileri anlık dinlemenin mümkün olduğu bir ortam olmasıyla ve ‘davetiye ile’ katılımla başka bir heyecan kattı” diye konuştu. Nebil’e göre, uygulamanın kan kaybetmeye başlaması ise pratikteki eksikliklerde görüldü: “Clubhouse, uzun süre sadece iPhonelarda çalıştı, Android uygulaması geç geldi. Yatırımcılar açısından para kazanma seçeneklerinin hızlı geliştirilememesi ve en önemlisi tanıtım eksikliği, uygulamayı bu duruma getirdi.”
SPACES ETKİSİ
Sosyal ses uygulamalarının, özellikle eğlence endüstrisi ve sosyal medya üzerinde etkisine dikkat çeken Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Dijital İletişim Araştırmacısı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, “Bu uygulamalar pandemi sonrası etkisini yitirse de tamamen yok olmadı. Meta ve Twitter’ın yanında, LinkedIn de Clubhouse benzeri sesli etkinlik platformunu duyurdu. Özellikle Twitter Spaces için ayrı bir parantez açmak gerekiyor. Clubhouse uygulamasının yerini Twitter Spaces’e bırakacağını ve revizyon ve yeniliklerle birlikte sosyal ses uygulamalarının gündelik hayata entegre edilerek tekrardan kullanıcı bulacağını söyleyebiliriz. Burada sürdürülebilir büyümeyi sağlayacak en önemli faktörlerden biri kullanıcı gizliliği olacak. Öncelikle izinsiz ses kaydı alınmasının önüne geçilmesi kullanıcılar açısından son derece önemli” değerlendirmesini yaptı.
GÜVEN KAYBI YAŞANDI
“Gerçek zamanlı sesli konuşma uygulamalarına yapılan saldırılar nedeniyle, sosyal ses uygulamaları popülaritesini kaybetmeye başladı. 1 milyondan fazla Clubhouse kullanıcısının verilerinin hacklenmesiyle güven kaybı oluştu” diyen Dijital Dönüşüm Uzmanı Dr. Nabat Garakhanova, sözlerini şöyle sürdürdü: “Clubhouse şirketinin CEO’su Paul Davidson, uygulamayı herkese açmak hedefinden bahsederek, bu süreçte yeni yatırımların geleceğinin sinyalini de verdi. Clubhouse, önümüzdeki dönemlerde abonelik modellerine yönelik ilk testleri yapmaya başlayacağını duyurdu. Girişimin, Patreon gibi içerik üretim imkânı sağlayan uygulamaya benzer bir yapıyla karşımıza çıkacağını söyleyebiliriz. Eski popüleritisi mevcut özellikleri ile sağlayamayacağına kanaat getiren yöneticilerin yeni girişim paketleri ile entegre olma çabasını ilerleyen günlerde göreceğiz.”
İLK 5 AYDA 3.8 MİLYON İNDİRME
Mobil uygulamalarla ilgili veri sağlayan SensorTower, 1 Ocak-31 Mayıs arasında Clubhouse’un, 3.8 milyon kez indirildiğini açıkladı. Geçen yıl aynı dönemde ise bu sayı 19 milyondu. Şirketin değerinin, en parlak günlerinde 4 milyar dolara kadar ulaştığı belirtilirken, bugünkü değerininse ne kadar olduğu bilinmiyor. Doç. Dr. Ali Murat Kırık ise “Başlangıçta farklı bir kullanıcı deneyimi sunması nedeniyle Clubhouse ve diğer sosyal ses uygulamaları popüler hale gelmişti ancak başta Instagram, Twitter, YouTube gibi yüksek düzeyde etkileşimli kullanıcı tabanlarına sahip olan bu uygulamalarla rekabet etmesi için yeniliklere ihtiyaç vardı. Clubhouse bu rekabeti gerçekleştiremedi. Meta ve Twitter da kendi canlı ses özelliklerini başlattı. LinkedIn ve Spotify da sosyal ses deneyimlerini tanıttı” yorumunu yaptı.
YATIRIMLAR DEVAM EDİYOR
Bu alandaki platformlarda yavaşlamanın görüldüğü tek uygulama sadece Clubhouse değil. Facebook, Soundbites özelliğini ve Audio hub’ı sonlandırırken; Twitter’ın ise Spaces için kaynakları kıstığı iddia ediliyor. Reddit benzer bir girişime geçtiğimiz nisan ayında başlamıştı ama uygulama hala pilot olarak devrede. Sosyal ses uygulamalarında yatırımlarını donduran şirketlerin yanında, cesur adımlar atmaya devam eden şirketler de var. Örneğin Spotify Greenroom, adını Spotify Live olarak değiştirdi. Discord, Stage kanalları adında bir uygulama başlattı ve Girişimci David Sacks’in yeni uygulaması Callin ise geçen yıl 12 milyon dolar yatırım topladı.