Son dakika... Türkiye 2015 yılında yüzde 4 büyüdü

Takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYH 2015 yılı dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre  yüzde 4,1’lik artış gösterirken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,7 arttı. 

BÜYÜME RAKAMLARINA REVİZELER GELDİ     

TÜİK daha önce yüzde 2.9 olarak açıkladığı 2014 yılı büyüme verisini yüzde 3.0'e, daha önce yüzde 4.0 olarak açıkladığı 2015 üçüncü çeyrek büyüme verisini yüzde 3.9'a ve daha önce yüzde 3.8 olarak açıkladığı 2015 ikinci çeyrek büyüme verisini de yüzde 3.7'ye revize etti.

ŞİMŞEK'TEN BÜYÜME YORUMU

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, büyüme rakamlarıyla ilgili olarak konuştu.

Şimşek, “Geçen yıl büyüme 4.3 puanlık katkı ile toplam yurtiçi talep kaynaklı oldu. Özel sektör yatırımları geçen yıl yüzde 2.7 artarak büyümeye 0.5 puan katkı sağladı; net dış talep 0.3 puan negatif katkı ile büyümeyi sınırladı” yorumunu yaptı.

"G20 ARASINDA EN HIZLI BÜYÜYEN 4. ÜLKE"

Başbakan Yardımcısı, "Türkiye G20 ülkeleri arasında en hızlı büyüyen dördüncü ülke oldu" değerlendirmesinde de bulundu. 

EĞİLMEZ: TAMAMEN İÇERDEN DESTEKLİ BİR BÜYÜME

Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez, büyüme  rakamlarıyla ilgili olarak hurriyet.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede, “Rakamları incelediğimde,  son çeyrekteki büyüme tamamen tüketim kaynaklı. Özel tüketimde yüzde 4,5 dolayında büyüme var. GSYH’nin yüzde 70’ni nihai tüketim oluşturduğu için bu çok önemli. Dışardan değil tamamen içerden kaynaklı bir katkı. Son çeyreğin büyüme üzerindeki ağırlığı daha fazla zaten. Daha önceki revizyonlar var, ufak tefek. Bunların da etkisini görebiliyoruz” değerlendirmesinde bulundu. 

ERKAN: SANAYİ ÜRETİMİNDEKİ GÜÇLÜ MOMENTUM ETKİLEDİ

ALB Foreks Araştırma Uzmanı Enver Erkan geçtiği notta, “Türkiye ekonomisi 4. çeyrekte yüzde 5 bandında yoğunlaşan beklentilere karşılık yüzde 5,7 büyüyerek güçlü bir performans gösterdi. Böylece 2015 yılı büyümesi de yüzde 4 olarak gerçekleşti. Özellikle 4. çeyrekte başta sanayi üretimi ve güven endeksleri olmak üzere öncü göstergelerde yakalanan güçlü momentum, 4. çeyreğe ilişkin büyüme beklentilerinin de yükselmesini sağlamıştır. Üretim yöntemiyle hesaplanan gayrisafi yurtiçi hasıla, 2015 yılının 4. çeyreğinde de beklentilerin üzerinde artarak 34,77 milyar TL olurken, TL’nin değerinin düşmesi kişi başı milli gelire olumsuz yansıdı. 2015 yılında kişi başı gelir 9261 dolara kadar düştü, bu değer 2014 yılında 10.395 dolar seviyesindeydi” değerlendirmesinde bulundu.

Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr.  Burak Saltoğlu, “Ekonomi aslında 1. ve 2. Seçim öncesi belirsizliklerle oluşan gerilemeleri toparlamış oldu. Seçim ve politik belirsizlikler büyümenin iki temek unsurunu olumsuz etkiliyor. Bunlar tüketim ve yatırım harcamalarıdır. Buna biraz da düsen emtia fiyatlarının sağladığı olumlu etkiyi eklediğimizde makul bir büyüme oranını yakalamış olduk. Düşük baz etkisinin de beklentinin üstünde bir büyüme görmemize neden oldu. Türkiye'nin yüzde 4.5 5 üstü seviyelerdeki büyümesi istihdam için de uygun. Ama büyümenin devamında son turizm gelirlerindeki düşüş ve iç ve dış belirsizliklerinin etkisi ilerdeki büyüme rakamları üzerinde görülebilir” değerlendirmesinde bulundu.

SEKTÖRLERİN BÜYÜMEYE KATKISI

TÜİK rakamlarına göre, tarım sektörünü oluşturan faaliyetlerin toplam katma değeri, 2015'te bir önceki yıla göre sabit fiyatlarla yüzde 7,6'lık artışla 11 milyar 926 milyon lira, cari fiyatlarla yüzde 19'luk artışla 148 milyar 288 milyon lira olarak gerçekleşti. 

Sanayi sektörünü oluşturan faaliyetlerin toplam katma değeri, 2015'te bir önceki yıla göre sabit fiyatlarla yüzde 3,3'lük artışla 42 milyar 889 milyon liraya, cari fiyatlarla yüzde 8,5'lik artışla 457 milyar 340 milyon liraya yükseldi. 

Hizmet sektörünü oluşturan faaliyetlerin toplam katma değeri, 2015'te bir önceki yıla göre sabit fiyatlarla yüzde 4,8'lik artışla 78 milyar 257 milyon liraya, cari fiyatlarla yüzde 11'lik artışla 1 trilyon 120 milyar 756 milyon liraya çıktı. 

TÜKETİM HARCAMALARINDA ARTIŞ DİKKAT ÇEKTİ

Sabit fiyatlarla hanehalklarının nihai tüketim harcamaları 2015 yılında yüzde 4,5, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 6,7 arttı.

Bloomberg HT yayınına katılan Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sami Kariyo, "Bizim perakende de çok önemli bir kural var. Türkiye'nin büyüme rakamı neyse biz onu 4 ile çarparız. 4 çarpı 4 ne eder, 16. Biz de yüzde 16'lık büyümeyi yakaladıysak kendimizi başarılı adlediriz. Bizim de yüzde 16 ve üzerinde büyümemiz lazım ki böyle denilsin" yorumunu yaptı. 

2015 YILINDA KİŞİ BAŞINA MİLLİ GELİR

Kişi başı GSYH değeri 2015 yılında 9 bin 261 dolar, 2014 yılında  ise 10 bin 395 dolar olarak hesaplandı.

ÇEYREKSEL OLARAK BÜYÜME RAKAMLARI  

Büyüme geçen yıl ilk çeyrekte yüzde 2.5, ikinci çeyrekte yüzde 3.8, üçüncü çeyrekte yüzde 4.0, dördüncü çeyrekte de yüzde 5.7 büyüdü. Hükümetin 11 Ocak'ta açıkladığı 2016-2018 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program'da (OVP) büyüme hedefi 2015 için yüzde 3.0'ten yüzde 4.0'e yükseltilmişti.

BÜYÜME BEKLENTİSİ

Reuters haber ajansının anketinde, gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYH) fazla iş günü sayısının olumlu baz etkisi ile 2015 yılının son çeyreğinde medyan bazında yüzde 5.2, siyasi belirsizlik ve piyasalardaki dalgalanmaya rağmen iç talebin katkısı ile 2015 yılının tamamında yüzde 3.9 büyümesi bekleniyordu.