Son dakika... İkinci çeyrek büyüme rakamları açıklandı

TÜRKİYE İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) zincirlenmiş hacim endeksi olarak, 2018 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5.2 arttı.

Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2018 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 5.5 arttı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.9 arttı. Birinci çeyrekteki artış yüzde 1.5 olmuştu.

YÜZDE 5.3 BEKLENİYORDU

Reuters'ın 15 ekonomistin katılımı ile yaptığı ankete göre GSYH'nin yılın ikinci çeyreğinde yüzde 5.3 büyümesi bekleniyordu.

ING Bank tarafından yapılan hesaplamaya göre ikinci çeyrek büyümesine en büyük katkı 3.8 puan ile özel tüketimden geldi. Özel tüketimin katkısı birinci çeyrekte 5.8 puan olmuştu. Öte yandan birini çeyrekte 3.5 puan ile büyümeyi aşağı çeken net ihracat ikinci çeyrekte 1 puan katkı sağladı. Kamu harcamalarının birinci çeyrekte 0.7 puan olan katkısı ikinci çeyrekte 1 puan oldu. Yatırım harcamalarının birinci çeyrekteki 2.3 puandan 1.2 puana geriledi.

Üretim yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla tahmini, 2018 yılının ikinci çeyreğinde cari fiyatlarla yüzde 20.4 artarak 884 milyar TL oldu.

Vakıfbank notunda ikinci çeyrekte büyümeye en yüksek katkının hanehalkı tüketiminden geldiği, geçen yılın son çeyreği ve bu yılın ilk çeyreğinden sonra net ihracatın büyümeye katkısının iç talepteki yavaşlama ve kurdaki artış ile ilk kez pozitife döndüğü belirtildi.

Notta ayrıca ikinci çeyrekte inşaat sektörünün büyümeye katkısının 0.06 puan, tarım sektörünün ise 0.06 puanlık negatif katkı yaptığı, böylece inşaat sektörünün büyümeye 2015 yılının ilk çeyreğinden bu yana en düşük katkıyı yaptığı belirtildi.

Üçüncü çeyrekte yaşanan hızlı kur ve faiz artışları ile artan volatilite sonucu risk algısındaki bozulma, maliyetlerdeki yükseliş, finansal koşullardaki sıkılaşma ve iç talepteki zayıflamanın üçüncü çeyrekte büyümenin belirgin şekilde yavaşlamasına neden olacağı belirtilen Vakıfbank notunda, "Ayrıca öncül göstergeler de üçüncü çeyrekte yavaşlamaya işaret ediyor. Yılın ikinci yarısında büyümenin ilk yarıya göre yavaşlamasını ve 2018 yılının tamamında büyümenin yüzde 4.1 seviyesinde gerçekleşmesini bekliyoruz" denildi.

TÜİK 2018 yılı ilk çeyrekte daha önce yüzde 7.4 olarak açıkladığı büyümeyi yüzde 7.3'e revize ederken, 2017 yılına ait çeyreklik verileri de revize etti. Buna göre daha 2017 ilk çeyrek büyümesi yüzde 5.4'ten yüzde 5.3'e, ikinci çeyrek yüzde 5.4'ten yüzde 5.3'e, üçüncü çeyrek yüzde 11.3'ten yüzde 11.5'e revize edildi.

TÜİK bir diğer açıklama ile ise bağımsız yıllık olarak GSYH'nin 2017 yılında yüzde 7.4 arttığını açıkladı.

İÇ TÜKETİM AĞIRLIKLI BÜYÜME 

Türkiye ekonomisi darbe girişiminin ardından hükümetin ekonomiyi canlandırmak adına attığı istihdam ve Kredi Garanti Fonu (KGF) başta olmak üzerine teşviklerin etkisiyle 2017'de iç tüketim ağırlıklı olarak büyüme gerçekleştirmişti.

Ekonomistler yılın ilk çeyreğinde 2017 yılına paralel gerçekleşen büyümenin ardından ikinci çeyrekten itibaren yavaşlamanın başlamasını bekliyordu.

Finansal piyasalardaki çalkantılar, TL'deki sert değer kaybı, enflasyonda yükseliş trendi ve TCMB'nin sıkılaştırma adımlarının etkisiyle büyümedeki ivme kaybının yılın ikinci yarısında daha da hızlanması ve ekonominin daralması bekleniyor.

DENGELENME SÜRECİ BAŞLADI 

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, veri ardından yaptığı açıklamada ekonominin dengelenme sürecinin başladığını, öncü göstergelerin üçüncü çeyrekten itibaren iç talepteki yavaşlamanın belirginleştiğine işaret ettiğini söyledi. Albayrak, "Yılın kalanında ithalat talebinin düşmesi; ihracat ve turizm gelirlerinde devam eden güçlü seyir ile net dış talebin büyümeye yüksek oranda pozitif katkı sağlaması beklenmekte" dedi.

Orta Vadeli Program'da büyüme hedefleri 2018, 2019 ve 2020 yılı için yüzde 5.5 seviyesinde bulunuyor. Ancak yeni OVP'nin Eylül ayında açıklanması bekleniyor.

Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye'de GSYH artışının 2018'de yüzde 3.8, 2019'da yüzde 1.2 olacağını tahmin ederek, bu yılın son üç çeyreğinde çeyreklik bazda daralma öngördüğünü açıklamıştı.

Gayrisafi yurtiçi hasılayı oluşturan alt kalemlere bakıldığında ikinci çeyrekte zincirlenmiş hacim endeksi olarak tarım sektörü birinci çeyrekteki yüzde 6.1'lik artışın ardından yüzde 1.5 daraldı. Sanayi sektörü birinci çeyrekte yüzde 8.1'lik büyüme sonrası ikinci çeyrekte yüzde 4.3, imalat sanayi yüzde 8.7'lik büyümenin ardından yüzde 4.7, inşaat sektörü ise yüzde 6.6'lık büyümenin ardından yüzde 0.8 büyüdü.