Güncelleme Tarihi:
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, CNN TÜRK'te 'Hafta Sonu' programında Hakan Çelik'in sorularını yanıtladı.
6 YAŞINDAKİ ÇOCUĞA İSTİSMAR DAVASI
İşte Bakan Yanık'ın açıklamalarından satır başları:
(6 yaşındaki çocuğa istismar) H.K.G. davasından başlayarak konuyu genişletelim. Biliyorsunuz dava açıldı ve hemen davaya müdahil olduk. Sanıkların tutuklu yargılanmasını talep ettik. 2 sanık tutuklandı, duruşma tarihi 30 Ocak'a açındı. Maddi gerçeği artık mahkemelerimiz ortaya çıkaracak. Mahkemenin süreci tamamlamasını bekleyeceğiz. Mağdurun hukuki haklarını koruyacağız.
ERKEN YAŞTA EVLİLİKLERİN ÖNÜNE NASIL GEÇİLECEK?
Dünyada ve Türkiye'de maalesef çeşitli sebeplerle erken yaşta evlilik gerçeği var maalesef. Ülkemizde şöyle bir tabloyla karşılaşıyoruz, evlilik yaşıyla ilgili düzenlemelerin değiştiğini görüyoruz. 15 yaş hukuki evlilik yaş olduğu yaşlar da var bugün baktığımızda rüşt yaşı 18. Medeni kanunumuzda 17 yaş aile rızasıyla, 16 yaş mahkeme kararıyla evlilik olabiliyor. 16 yaşın altındakiler hukuken zaten tanınmayan evlilikler. Rıza vs. savunma olarak ortaya konamaz. Erken yaşta zorla evlilikler de ağırlıklı mağdur kadınlar.
AK Parti iktidarları olarak yüzde 71 oranında 16-17 yaşlarında erken yaşta evlilikler azaldı. Erken yaşta evlilik 2022'de yüzde 2.34'e düştü. İçişleri Bakanlığı'nın nüfus verileri üzerinden. Mücadele ettiğinizde toplumda bunun karşılığı var. Hem şiddetle hem de erken yaşta evliliklerle mücadelemizi sürdürüyoruz.
Erken yaşta evlilikleri önlemekle ilgili yasal düzenlemelerimizi yapmıştık, yasal düzenlemeler oldukça önemli. Çok ciddi bir mesafe alındı. Çok ciddi eğitim ve farkındalık çalışmaları var. 15 yaş altı çocukların cinsel istismarını şikayete bağlı olmaktan çıkarmak. 14 yaşındaki kız çocuğu istismara uğramışsa doktor ihbar etmeli. Herhangi bir kamu personeli bunu ihbar etmek zorunda. 15 yaş altı için rıza yoktur.
23 ilde eylem planlarımızla mücadelemizi sürdürüyoruz. Eğitime erişimin zor olduğu yerlerde erken yaşta evliliklere daha çok rastlıyoruz.
Bu ülkenin vatandaşlarının hiçbiri hukuktan bağımsız değil. Ne olursa olsun, bu hukuk bizi bağlar. Kanunu bilmemek mazeret teşkil etmez. Diyanet, kadına yönelik şiddetle mücadelede en büyük paydaşlarımızdan birisi. İslam tarihi boyunca da evlilik hukukuyla alakalı çok çeşitli yorumlar ve değerlendirmeler vardır. Osmanlı döneminde Mecellede evlilik yaşı 17'dir.
Bizim inancımız akılla ve bilimle paralel giden bir inançtır. Bunu hiçbirimiz kendi algımıza göre değerlendirmeye sahip değiliz. Kimse güzel inancımızı kullanarak meşrulaştırmaya çalışmasın.
BAKANLIK NE ZAMAN DEVREYE GİRİYOR?
İki ana yöntem. Bir, mağdurlar kolluk kuvvetlere gider, kolluk şiddet, istismar olduğunu tespit edince. Mağdur Aile Bakanlığı'nın ALO 183 hattını arıyor. Biz hemen kolluğu yönlendiriyoruz.
KADINA YÖNELİK ŞİDDET
Kadına yönelik şiddet günden güne azalıyor. 4. eylem planımız 2023 faaliyet planını Sayın Cumhurbaşkanımız kamuoyuna açıkladı. Adalete erişim, koordinasyon çok önemli, veri ve istatistik bu çok önemli bir başlık doğru topladığınızda risk bölgelerini belirleyip tedbir çalışmanın mümkün, ir tanesi de fail odaklı yaklaşım. Fail odaklı yaklaşım nedir? Bu faili rehabilite etmediğiniz de tekrar ediyor. Rehabilitasyon süreci Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülüyor. Biz, failin rehabilitasyon desteği alıp almadığını denetliyoruz.
KORUYUCU AİLE
Koruyucu aile, evlat edinmeden farklı olarak, ailenin nüfusuna geçirmeden bakım hizmetini üstlenmesi. Başvuran tekil de olabilir. Biz koruyucu aile olmak istiyoruz diye bize başvuruyorlar. Biz çocuklarımız için iyi olacağına kanaat getirdiğimizde koruyucu aile olarak kabul ediyoruz. Kasım sonu itibarıyla 7 bin 375 koruyucu ailemiz var. Koruyucu ailelerimizden önemli bir kısmının yüzde 65'in üzerinde diye hatırlıyorum kendi biyolojik çocukları var. 30 Haziran'ı koruyucu aile günü olarak ilan ettik. Koruyucu aile için Aile Bakanlığı'na başvurulması yeterli olacaktır.
ENGELLİ MEMUR KAMU ATAMASI NE ZAMAN?
Atama işlemini biz yapıyoruz ama hangi kuruma ne kadar atama yapılacağına biz karar vermiyoruz. Biz engellilerimizin yanındayız. Engelli arkadaşlarımızın arasında çok iyi eğitimli, çalıştıkları kurumlara çok büyük katkısı olan arkadaşlarımız var. Engelli vatandaşlarımız şundan emin olsunlar, onlar kadar kamudaki bu süreci takip ediyoruz. Engelli öğretmen atamasını da Milli Eğitim Bakanlığı'mız organize ediyor. Öğretmen ataması bu genel atamanın içinde değil.
TÜRKİYE NÜFUSU YAŞLANIYOR MU?
Şu anda Türkiye'de doğurganlık oranı 1.7. 2.3'ün altına düştüğünde maalesef hızını kaybediyor. Avrupa'ya göre yüksek ama geçmişten gelen nüfusa göre yüksek. Bu çok ciddi bir sorun.
Bizim şu anda Bakanlığımızın en önemli çalışmalarımızdan bir tanesi gelecek planlaması. Yaşlılarımızın geleceğini planlıyoruz. Farklı hizmet modelleri geliştiriyoruz.
SOSYAL YARDIM KRİTERLERİ NE?
Sosyal yardımlarımız 2 temel mevzuata dayanır. Sosyal hizmet kanunumuzda çocuklarımızın desteklenmesini kapsar. Baz aldığımız taban asgari ücrettir. 3294 sayılı kanuna göre çerçevemiz budur. Bizim herhangi bir şekilde kriterlere uymayan vatandaşlarımıza sosyal yardım yapmamız mümkün değil. Aile destek programından 2.3 milyon kişi yararlanıyor. Sosyal yardımlarımızın tamamı çok şeffaf. Başvuruların yüzde 50'si e-devletten yapıldı. Başvuruların hepsi e-devletten yapılabiliyor.
(Süreli engelli raporları) Engelli raporlarında süreli olanların da sıkıntılar olmuştu. Sürenin Haziran 2023'e kadar uzatıldı. Kartlarla ilgili bir sıkıntı yok.
(Şehitlik-gazilik derecesine nasıl karar verilir?) Evde bütün naz talep anneye gider. Kamu da da bize geliyor. Evin annesi gibi Aile Bakanlığı olarak bağrımıza basıyoruz. Farklı statüleri biz belirlemiyoruz. Şehit hangi kuruma bağlıysa o kurum belirliyor. Diyelim ki Jandarma mensubu, İçişleri Bakanlığı, korucuyla TSK diye hatırlıyorum... Vatandaşımız şehit oldu bu statüyü kurum belirliyor sonra Çalışma Bakanlığı'na bildiriyor.
Sosyal yardımlaşma vakıflarımız özel bir yasaya dayalı. Yeni bir düzenleme için çalışmamız var. Takdir tabi öncelikle Meclis'imizin.
AFET YARDIMLARI
Düzce'ye 46 milyon lira nakdi yardım gönderdik.
Öğrencilerin beslenmesiyle ilgili bir çalışma yapıyoruz.