Güncelleme Tarihi:
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun ilk toplantısı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında başladı. Bakanlıkta gerçekleştirilen toplantıya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürü Sadettin Akyıl, Türk-İş Genel Sekreteri Pevrul Kavlak ve TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç katıldı. Saat 14:00'te başlayan toplantı yaklaşık 2 saat sürdü ve saat 15:55'te sona erdi.
"TEK TEK AÇIKLAYACAĞIZ"
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun ilk toplantısının iyi geçtiğini belirten Türk-İş Genel Sekreteri Pevrul Kavlak, “Kapsamlı bir açıklamayı genel merkezde yapacağız. Yarın hepsini tek tek açıklayacağız” dedi.
Asgari ücreti belirlemek üzere bir araya gelen Asgari Ücret Tespit Komisyonu, ilk toplantısını gerçekleştirdi. Yaklaşık 4 saat süren toplantının ardından bakanlık binasından ayrılan ilk grup Türk-İş oldu. Bakanlık önünde açıklamalarda bulunan Türk-İş Genel Sekreteri Pevrul Kavlak, toplantının iyi geçtiğini bildirerek, “Toplantıda konuştuğumuz konuları Türk-İş Yönetim Kurulu'yla değerlendireceğiz. Kapsamlı bir açıklamayı genel merkezde yapacağız. Yarın hepsini tek tek açıklayacağız” ifadelerini kullandı.
Türk-İş Başkanı Ergün Atalay toplantı öncesi önemli açıklamalarda bulundu.
Başkan Atalay'ın konuşmasında öne çıkanlar şöyle:
Komisyon 15 kişiden oluşuyor. Her ortamda anlatmaya gayret ediyorum. Biz 5 kişiyiz. Burada da 5 kişisin, komisyon adil değil. Asgari ücrette kim Bartın'da çalışan terzinin çırağı, Artvin'deki çırak bunlar bu ülkenin kardeşimiz ama bunların kayıtları bizde olmayan insan topluluğu. Öyle bir imkan olsa da adil komisyon olsa, o komisyonun içinde de tamamı asgari ücretli olsa.
Bugüne kadar bunla ilgili 9-10-11-13 bin rakamları var. Hak-İş'in bizim rakamımız yok. Bizim 7785 lira, bu ne elimizde veri var. Bekar işçinin açlık sınır. Bunun içinde eğitim, ulaşım, gıda var. Bu veriler bizim elimizde. 40 yıldır uzmanlar bu rakamları söylüyor. Türk-İş'in açlık ve yoksulluk rakamı var. 10 bin 170 lira yoksulluk rakamı, bekar işçi için. Vergi en önemli meseledir. Vergi toplumun tamamını ilgilendiriyor. Vergiyle ilgili ülkeyi yönetenler düzenleme yapması gerekiyor. Her fırsatta kamuoyunda sendikacıları Rıfat Bey'in arabasını bana yamaladılar. Ortada bir araba var öyle bir araba yok. Emek, işçi sıkıntı içinde. Veremeyeceğimiz hesap yok. Biz bugün komisyon asgari ücreti 5500 lira ile ilgili konuşmayacak. Asgari ücreti 7785 lira açlık sınırından başlayıp onun üzerinde nereye çıkarsa. Memnun edecek bir rakam olursa oturup altına imza atarız. Razı olmayan rakam gelirse ne imza atar ne o masaya otururuz. Bugün 5500 liraya oturmayacak komisyon. Açlık bedeli olan 7785 lira. Bu bizim teklifimiz değildi, Türk-İş istemiş gibi televizyonlar söylüyorlar. Asgari ücrette memnun olunacak rakam varsa varız, yoksa yokuz. Asgari ücretlinin başını aşağı eğdirecek dün de bir şey yapmadık bugün de yapmayacağız. Komisyon karar verecek. Başkanlar kuruluna üye verecek.
"KAMUOYUNUN KAFASINA YATMAYAN HİÇBİR ŞEYİN ALTINA İMZA ATMADIK"
DİSK'in rakamı var. Ne Hak-İş ne de bizim rakamımız var. Siyasinin biri söylüyor, alım gücü düşmedi. Alım gücü bal gibi düştü. Peynir 35 liraydı şimdi 135 lira. Şu anda asgari ücret konuşulunca zamlar artmaya başladı. Ev sahipleri konuşuyor, asgari ücret artacak kirayı ona göre belirleyelim. Asgari ücret geçim ücreti oldu, bunu bu sarmaldan çıkarmak lazım. 10 yıldır çalışan asgari ücretliler var. 10 yıllık elemanlar ne olacak? Herkesin ağzından çıkanı kulağı duyacak.
Bizim dışımızda herkesin bir açıklaması var. 7-8 tane açıklama var. Burada açıklaması gereken biziz biz duruyoruz ama onlar da kanaatini söylüyor. Onlar da daha iyi noktaya gelsin diye söylüyorlar ama söylemek kolay, söylediğini yapmak lazım. İnsanlar sıkıntı içerisinde. Biri 7785 ne demek diyebilir. Resmi maliyet bu. Niye 8-9-10 bin değil. Bizim elimizdeki verinin herkeste olduğunu zannetmiyorum. 40 senedir bu masadayız, bu görüşmeleri biz yapıyoruz. Kamuoyunun kafasına yatmayan hiçbir şeyin altına imza atmadık.
EYT ve taşeron da ülkenin gündemine gelmeyecek şekilde ortadan kalksın. Yüzde 138 gıda enflasyonu var. Buna göre ülkeyi yönetenler işverenler ellerini taşın altına koyacaklarını söylediler.
BEKLENTİ RAKAMI BELLİ OLDU
Asgari ücretle ilgili ilk toplantı yapılırken beklenti anketinin sonuçları da paylaşıldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada 2023 yılı asgari ücreti için ortak beklenti rakamı 7845 lira oldu.
Açıklamada ''İşçi ya da işveren olmayan çeşitli mesleklerden vatandaşların oluşturduğu kamuoyunun 2023 yılı asgari ücreti için ortak beklentisi 7 bin 845 lira oldu'' detayına yer verildi.
2023 yılında geçerli olacak asgari ücret belirleme çalışmaları kapsamında Bakanlık tarafından başlatılan, Türkiye genelinde akademik bir kadronun gerçekleştirdiği araştırma kapsamında hem işçi hem de işveren kesimine ulaşıldı. Türkiye genelinde yapılan araştırmada katılımcıların yüzde 50’sini kadınlar, yüzde 50’sini ise erkekler oluşturdu. Yüzde 18,1’ini ilkokul ve altı, yüzde 18,1’ini ortaokul/ilköğretim, yüzde 37,3 lise ve dengi, yüzde 26,5’inin ise yükseköğretim ve üzeri eğitim almış olan katılımcıların yüzde 33,8’i özel sektörde işçi olarak çalışıyor.
Yüzde 17,4’ü ev hanımı, yüzde 16,1’i emekli, yüzde 7,9’u öğrenci, yüzde 6,7’si küçük ve orta ölçekli işletmelerde çalışan, yüzde 3,8’i kamu sektöründe işçi olarak çalışan, yüzde 3,7’si devlet memuru, yüzde 3,2’si işsiz olan, yüzde 2’si uzmanlık gerektiren mesleklerde çalışan, yüzde 1,9’u çiftçilik/hayvancılıkla uğraşan, yüzde 1,8’i üst düzey yönetici olan, yüzde 1,7’sinin diğer mesleklerde çalışan katılımcıların yer aldığı araştırma kapsamında çeşitli sektörlerde, Türk üretim yapısının ağırlıklı oranlarını yansıtacak düzeydeki işletmelere de gidilerek işletmelerin sahipleri ve profesyonel yöneticileri ile görüşmeler yapıldı.
Araştırmada sorulan, ‘Temmuz ayında yapılan asgari ücret zammı sizce o zaman için yeterli miydi?’ sorusu üzerine katılımcıların yüzde 60’ı yeterli olmadığı, yüzde 30’u yeterli olduğu, yüzde 10’u ise ne yeterli ne de yetersiz olduğu cevabını verdi.
İŞVERENLERİN ASGARİ ÜCRET BEKLENTİSİ 7 BİN LİRA
İşçi, işveren ve farklı mesleklerden oluşan vatandaşların oluşturduğu kamuoyuna 2023 yılı asgari ücret beklentisinin sorulması üzerine, işçilerin asgari ücret beklentisi 7 bin 500 liranın üzerindeyken, işverenlerin asgari ücret beklentisi 7 bin lira oldu. İşçi ya da işveren olmayan çeşitli mesleklerden oluşan vatandaşların oluşturduğu kamuoyunun ortak beklentisi ise 7 bin 845 lira oldu. Asgari ücretle çalıştığını belirten işçilerin asgari ücretten beklentisi de ortalama 7 bin 630 lira olarak hesaplandı.
‘Asgari ücretin artırılacak olması ile birlikte işsizlik oranı da artar mı?’ sorusunun sorulduğu araştırmada katılımcıların yüzde 55’i asgari ücretin artırılmasının işsizliği artıracağı, yüzde 45’i ise artırmayacağı yanıtını verdi. İşverenlerin yüzde 68,8’i asgari ücretin artırılmasının işsizlik oranını da artıracağını düşünüyor.
Katılımcılara kişisel aylık gelirleri sorulduğunda; yüzde 26,8’i asgari ücret, yüzde 15,8’i 5 bin 500 lira ve altı, yüzde 24,8’i 5 bin 501-8 bin lira arası, yüzde 17,6’sı 8 bin 1-10 bin lira arası, yüzde 11,1’i 10 bin 1 ila 15 bin lira arası yüzde 3,9’u ise 15 bin 1 lira ve üzerinde aylık gelire sahip olduğunu belirtti.
Araştırma kapsamında sorulan ‘Asgari ücret ile ilgili açıklamaları takip ediyor musunuz?’ sorusu üzerine işçilerin yüzde 80,4’ü açıklamaları takip ettiği, yüzde 19,6’sı takip etmediği cevabını verdi. İşverenlerin ise yüzde 81,9’u açıklamaları takip ettiği, yüzde 18,1’i takip etmediği yanıtını verdi. Ne işçi ne işveren olan kamuoyunu oluşturan vatandaşlar ise bu soru üzerine yüzde 79,5’i asgari ücretle ilgili açıklamaları takip ettiği, yüzde 20,5’i ise takip etmediğini ifade etti.
Bakanlık, 2022 yılında da asgari ücreti belirleme çalışmaları sürecinde Türkiye genelinde akademik kadronun gerçekleştirdiği asgari ücret araştırması yapmıştı.